Hoe groen en links kun je Amsterdam besturen?

Tenminste, als ze van PvdA of VVD zijn. Uit andere partijen heeft in recente jaren alleen wijlen Ennaeüs Heerma van het CDA het zo ver gebracht, vooral door zijn persoonlijke kwaliteiten.
GroenLinks wethouder zijn in Amsterdam is andere koek. Uit de voorlopers van Groen Links zijn wethouders tot aftreden gedwongen of politiek afgebrand. En nu zijn Frank Köhler en Ruud Grondel afgetreden. Na drie jaar trouwe dienst als bewaker en uitvoerder van een program accoord dat vooral paars was. Het groene randje was ver te zoeken. Om over het linkse te zwijgen. Zelfs nu, ná de breuk in het College, heeft Groen Links ingestemd met de massale afbraak van betaalbare huurwoningen in de westelijke tuinsteden.

Waar kwam de breuk in het college vandaan? Niet uit programmatische verschillen. Veelzeggend over het rechtse karakter van het akkoord is dat het na het vertrek van GroenLinks niet eens wordt bijgesteld. De directe aanleiding was de toestand van de Sociale Dienst. Waarbij de vraag alleen nog maar was hoeveel mensen door marktbedrijven aan het werk gezet moesten worden. Dat het daarbij om een principe ging klopt wel. Maar Köhler heeft als wethouder zelf met een zeer grote rol van de bedrijven ingestemd. En het echte probleem: zijn er banen die geschikt zijn voor de meeste overgebleven werklozen (laag opgeleid, met sociale problemen, of taalproblemen) is niet goed aan de orde geweest.
Van een afstand lijkt het echte probleem wat fundamenteler. Zeker vanaf de oorlog is de PvdA dé bestuurspartij met politieke en ambtelijke vertakkingen. Ze kan met recht zeggen: “we rule this town”. Waarbij de inzet is dat andere partijen mee mogen doen. Het centrum van de macht ligt bij de PvdA. Zeker als de grootste partij aan de VVD genoeg heeft voor een meerderheid. Wilt u als linkse dekking meedoen? Goed, als u ons onvoorwaardelijk steunt met de Noord Zuid lijn en IJburg, de grootste fiasco’s van dit college tot nu toe. Heeft u eigen ideeën over hoe zinvol het is alle Amsterdamse werklozen met zware dwang aan het werk te zetten? Nou, dan moet u van goede huize komen. Frank Köhler mist dan ook nog eens de persoonlijke schwung om daar chocola van te maken. Gevolg: aftreden.

Een aftreden dat een beetje zat ingebakken in de verhoudingen. Een college van GroenLinks tot en met VVD met 35 van de 45 raadszetels. Een coalitie die bijna alles eerst onderling bedisselde. Een oppositie die te weinig een vuist kon maken, ook al omdat er buiten de raad geen sterke bewegingen druk uitoefenden. Dat maakt de bestuurlijke elite van Amsterdam hoogmoedig. De stad en vooral de armste bewoners hebben er onder te lijden. GroenLinks is in 1998 aan een mission impossible begonnen. Het siert Köhler en Grondel dat ze uiteindelijk een grens hebben aangegeven. Besturen moet je alleen doen als er iets te besturen valt.

Maar er valt niks te besturen als je als linkse partij niet de sociale, politieke en electorale basis hebt om je woorden kracht bij te zetten. Daarover zou GroenLinks ook landelijk eens goed moeten praten voor ze te ambitieus in dezelfde val trapt. Het ministerspluche is nog mooier dan het wethouderspluche. Maar de macht van de PvdA in haar politiek-bestuurlijke en ambtelijke vertakkingen is ook in het Haagse levensgroot.
Herman Pieterson, fractielid van Amsterdam Anders

Add new comment

Plain text

  • Allowed HTML tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd>
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.
  • Lines and paragraphs break automatically.
Uw reactie zal niet meteen verschijnen, deze wordt eerst goedgekeurd door de beheerder.
pagetoptoptop