Op zondag 4 februari dwaalden zo’n tienduizend filmfanaten door het de straten van het centrum van Rotterdam. Op weg naar één van de vijf films die de Volkskrant had uitgekozen om het Internationaal Film Festival Rotterdam (IFFR) van 2018 mee af te sluiten. Op weg naar een Ontmoeting (motto!) met een mooie film en misschien ook wel met een mooi mens. Vijf films op een festival-totaal van 514. Dat zijn er wéér meer dan vorig jaar, toen de teller op 486 bleef steken. En net als voorgaande jaren viel er wéér veel te genieten. Ongetwijfeld gaan we het komende jaar in bioscoop en op tv heel wat IFFR-films terugzien.

Binnenkort in dit theater…

Sommige films zijn reeds geprogrammeerd. Dat geldt bijvoorbeeld voor:

Jimmie – de openingsfilm van dit IFFR. Over een jongetje van vier dat zijn vaderland Zweden moet verlaten en vlucht op zoek naar een veilige toekomst elders.

I, Tonya – over de Amerikaanse kunstschaatsster die haar rivale letterlijk uit de weg probeerde te ruimen.

The Florida Project – nu al een hit in Amerika over een zesjarig meisje uit een ‘kwetsbaar milieu’ met Willem Dafoe in een glansrol als sociale huisbaas.

The Guilty – een Deense thriller, geheel gefilmd in de meldkamer van de politie, alwaar een rechercheur telefonisch een ontvoerde vrouw ‘begeleidt’. Publieksfavoriet nr.1.

The Insult – over een burenruzie in Libanon, maar dan wel tussen een christen en een moslim, dus geheel geschikt om verschrikkelijk uit de hand te lopen. Publieksfavoriet nr.2.

The Widowed Witch – een film over een weduwe op het Chinese platteland die slachtoffer wordt van bijgeloof en machtsmisbruik. Winnaar van de IFFR-hoofdprijs.

The Report on Sarah and Saleem – een Romeo en Julia-romance, maar dan ook nog eens buitenechtelijk, tussen een Israëlische vrouw en een Palestijnse man. Uitverkoren door de IFFR-jury.

Armoede en identiteiten

In de topfilms zien we veel eeuwige thema’s terug. Zoals liefde, jaloezie, misdaad en armoede. Maar er is eveneens aandacht voor meer actuele onderwerpen, zoals migratie en identiteit. Dat is ook min  of meer het geval bij de volgende vijf persoonlijk aanschouwde films.

Film Stars do’not die in Liverpool – een hele degelijke biopic over de laatste  levensjaren van Gloria Grahame en haar relatie met de Britse acteur Peter Turner. Gebaseerd op het boek dat Peter Turner daarover schreef. Gloria Grahame was een Amerikaans actrice  die vooral speelde in ‘films noirs’, o.a. met Humphrey Bogart. Zij kreeg een Oscar voor de beste vrouwelijke bijrol in The Bad and the Beautiful in 1952. Zij en Peter Turner worden overtuigend tot leven gewekt door Annette Bening en Jamie Bell. Vooral Anette Bening weet meerdere lagen in haar rol aan te brengen: ze is best aardig en ‘gewoon’ gebleven, maar heeft onmiskenbaar toch de ‘sterrentrekjes’ van eens een diva.

Jusqu’a la Garde – een bloedstollend echtscheidingsdrama. Met lange opnames, waarin de spanning langzaam maar tot grote hoogte wordt opgevoerd.  De jongste zoon, Julien van een jaar of tien, probeert moedig en wanhopig zijn ouders uit elkaar te houden, maar wordt vermalen en opgescheept met minstens een levenslang trauma.

What will People say? – doet direct denken aan de film Noces van IFFR 2017. Toen ging het over de mishandeling en uithuwelijking van een Pakistaans meisje in België. Nu gaat het over een jonge Pakistane die in Noorwegen woont. Wederom heftige beelden van waar achterlijke en schijnheilige tradities toe kunnen leiden. Noces had een dodelijk slot. Eindigt What will People say? met een sprankje hoop?

Pin Cushion – gaat over een uiterst excentriek koppel van moeder en tienerdochter die in een nieuwe buurt en op een nieuwe school proberen te aarden. Qua kleding en gedrag vallen ze al uit de toon. ‘Gekkie Een en Gekkie Twee’. Ze zijn ontzettend naïef en lief en daardoor o zo kwetsbaar. Ze doen niemand kwaad, maar worden door hun omgeving genadeloos aangepakt. Dieptriest, hartverscheurend en buikpijnverwekkend.

Amateurs – een film over het maken van een promotiefilmpje in en voor een Zweeds dorpje dat een Duitse megamarkt wil binnenhalen. De film toont wat je krijgt als je dat door professionals laat doen: een gelikte promo die je wel van élk dorp zou kunnen maken. Daar tegenover staat een film door amateurs gemaakt die wél wat van de rauwe realiteit laat zien, maar die vijfeneenhalf uur duurt en eigenlijk ook niet is om aan te gluren. En passant laat de film zien dat er iets niet helemaal in orde is in Zweden. Staat dit land nog steeds bekend om zijn voorspoed, emancipatie en tolerantie deze film draagt wederom bij aan een beeld van de Zweedse ‘middenklasse’ (voor het gemak: gestudeerden) dat er niet om liegt. In andere Zweedse films zie je het ook. Denk aan Turist, A Hustler’s Diary (IFFR 2017), The Square en je ziet watjes. Slapjanussen, vooral de mannen. Waar is die oude Viking-mentaliteit gebleven. Toch? Nu verliezen de heren zich in eindeloos gepalaver, oeverloze discussies, besprekingen over wel of niet vrijen, klagen over no-go-zones in Stockholm. Is het toeval dat in Amateurs de dienst wordt uitgemaakt door twee dertienjarige meisjes met een kleurtje? Ik denk het niet.