Een groot gedeelte van de demonstranten kwam natuurlijk uit Denemarken en de buurlanden Zweden en Duitsland – er bestaat in deze landen enige traditie van mobilisatie voor elkaars acties – maar het was een waarlijk internationale demonstratie.
Een van de grootste groepen van buiten Denemarken kwam met een speciale trein, georganiseerd door het Belgische Klimaat en Sociale Rechtvaardigheid. De treinreis bracht 850 activisten uit België, Frankrijk en Groot-Brittannië. De reis duurde een lange twaalf uur – maar gaf ook de gelegenheid voor meer samenwerking en internationaal overleg dan anders mogelijk was geweest.
Delegaties van acitivsten uit de ontwikkelingslanden waren om praktische redenen kleiner dan deze uit Europa maar waren zeer welkom. De populaire slogan 'Climate Justice Now' werd door de meeste demonstranten opgevat als een oproep aan westerse leiders om te luisteren naar de eisen van de Derde Wereld – een essentiële eis.
De radicale toon van de overheersende slogans van een demonstratie van de grote NGO's en meer radicale delen van de beweging tegen klimaatverandering was opvallend. Het meest dominant waren borden uitgedeeld door Greenpeace – zonder het logo van deze organisatie of hun politieke ideën te weerspiegelen. Greenpeace ondernam namelijk een ongebruikelijk experiment en had via haar website mensen gevraagd slogans voor te dragen om vervolgens borden met de meest populaire suggesties te maken. Enkele van deze slogans: 'Nature does not compromise', 'There's no planet B', 'Bla Bla Blac, Act Now', 'Change the politics, not the climate' en 'Climate Justice Now'. Luidkeels klonken spreekkoren tegen 'greenwashing' – het zich als ecologisch verantwoord voordoen van bedrijven – en radicaal linkse slogans als 'Our planet, not your profits' vonden een symphatiek gehoor.
Partijen, vakbonden en boerenorganisaties waren allemaal aanwezig toen deze kleurrkijk, radicale en internationalistische demonstratie door de bitterkoude straten van Koepnhagen trok, op weg naar het in een fort veranderde Bella Centrum waar de top zelf plaatsvond. De meerderheid van de officiële onderhandelaars lijkt geen oplossingen te hebben om de dreiging van klimaatchaos te vermijden – de mensen op straat hebben er vele.

Repressie
De repressie van demonstranten door de politie heeft veel aandacht getrokken. Tijdens de demonstratie op zaterdag werden bijna 1000 demonstranten ingesloten door de politie. Velen van hen moesten 5 uur lang geboeid op het asfalt zittend, wachten voor zij naar de cellen gebracht werden. Op enkele uitzonderingen na werden zij binnen enkele uren, zonder van iets beschuldigd te zijn, weer vrijgelaten.
De acties van een klein 'zwart blok' werden door de politie gebruikt als rechtvaardiging. Bij het voormalige beursgebouw en het ministerie van Buitenlands Zaken werden stenen en rotjes gegooid – maar het politieoptreden vond bijna een kilometer daarvandaan plaats, mensen werden willekeurig opgepakt. Het Deense parlement had voor de top haastig een verzameling wetten aangenomen waardoor de politie mensen twaalf uur lang in preventief arrest mag vasthouden – het was eerst 6 uur.

People’s climate summit – klimaforum 09
De COP15 was ook de gelegenheid voor een verzameling van vele duizenden leden van actiegroepen die met elkaar in debat gingen over de problemen en oplossingen voor klimaatverandering. De meeste van deze discussies vonden plaats op de Peoples Climate Summit waar een gemeenschappelijke verklaring werd aangenomen. Net zoals de slogans bied de verklaring een radicale oplossing voor klimaatverandering, zoals blijkt uit de titel: 'System change – not climate change'. De verklaring wijst op de noodzaak van 'een rechtvaardige en duurzame transitie van onze maatschappijen naar een vorm die het leven en de waardigheid van iedereen zeker stelt en een meer vruchtbare planeet en rijkere levens aan de toekomstige generaties biedt'. De verklaring spreekt zich uit tegen markmechanismen als de handel in emissierechten en voor het terugbrengen van de uitstoot van de ontwikkelde landen met minstens 40 procent in 2020.
De protesten, de repressie en het in gebreke blijven van wereldleiders duurden sinds 12 december maar aan deze directe acties namen kleinere aantallen mensen deel. Er werden niet alleen meer mensen gearresteerd, vertegenwoordigers van Greenpeace en de internationale boerenorganisatie Via Campesina moesten hun toegangspassen inleveren omdat ze geprobeerd hadden solidariteitsacties te organiseren tussen voorstanders van een limiet van 1,5 procent opwarming en het betalen van de klimaatschuld door het westen binnen en de demonstranten buiten.

In het Bella Centrum herhaalde de Venezuelaanse president Hugo Chávez veel van de argumenten van de activisten en complimenteerde hen met de protesten. 'Als het klimaat een bank was, was het al lang gered', was een van de opvallende opmerkingen in een lange, krachtige toespraak die veel applaus trok. Ook de delegatie van Bolivia bracht van binnen de top veel krachtige kritiek te hore.
Maar wat op 12 december gebeurde is de belangrijkste stap voorwaarts voor de beweging voor klimaat en rechtvaardigheid. Deze mobilisatie zelf werd natuurlijk op 5 december voorafgegaan door vele mobilisaties in steden over de hele wereld bij het begin van de top.
Het aantal deelnemers aan het protest in Kopenhagen bewijst dat het mogelijk is om massaal te mobiliseren rondom het thema van klimaatverandering. Het was de grootste demonstratie in Denemarken in meer dan 20 jaar en zal ongewtijfeld een sterk impuls geven aan de nu nog een relatief zwakke Deense beweging rond dit thema. Eerdere demonstraties trokken hooguit enkele honderden.
Op internationaal niveau zien we dat er een nieuwe beweging groeit en radicaliseerd. Naomi Klein trok in een artikel in het Amerikaanse progressieve tijdschrift The Nation onder de titel 'Copenhagen: Seatlle grows up' talrijke vergelijkingen tussen deze beweging tegen klimaatverandering en de alterglobaliseringsbeweging gesymboliseerd, door Seattle. Maar ze maakt ook het cruciale punt dat wat die andere beweging verzwakte het het gebrek aan een alternatief was. Ze heeft gelijk – activisten voor een rechtvaardig klimaatbeleid beseffen dat er een alternatief is en we zijn vatsbesloten er vorm aan te geven.

Terry Conway is een redacteur van International Viewpoint en lid van Socialist Resistance, de Britse sectie van de Vierde Internationale. Thomas Eisler is lid van het landelijk bestuur van de Deense Rood-Groene Alliantie en de Deense sectie van de Vierde Internationale