Ties legt uit hoe het begon. 'Vlak na 11 september werd er in Nijmegen door een aantal HBO-studentes een stille tocht georganiseerd. Een aantal mensen - die al eerder samen hadden gewerkt bij acties tegen de Golfoorlog en de oorlog in Joegoslavië - troffen elkaar daar. Arthur en ik waren er ook. Wij vonden dat het niet bij deze stille tocht kon blijven en maakten een afspraak om over verdere activiteiten te praten. Voor die vergadering benaderden we zoveel mogelijk mensen die we kenden en die we bij de stille tocht waren tegengekomen.
Die vergadering was op 7 oktober. We praatten er over wat we zouden gaan doen als de oorlog uitbrak en nog voor we tot een conclusie waren gekomen hoorde we dat de aanvallen op Afghanistan inmiddels begonnen waren. Ook bleek toen als snel dat de studentenvakbond AKKU voor de donderdag daarop een demonstratie had uitgeroepen. We zijn daar toen voor gaan mobiliseren en daar is het platform uit voort gekomen.'
Machteld: 'Met een aantal mensen, onder andere van Dwars (de jongerenorganisatie van GroenLinks) waar ik vroeger lid van was, liepen wij na 11 september ook te denken dat we iets zouden moeten doen. En toen bleken er dus mensen met het zelfde idee rond te lopen.'
Arthur: 'Toen we het platform oprichtten hadden we het gevoel dat we heel laagdrempelige activiteiten zouden moeten ondernemen. Het beeld dat je uit de media kreeg was dat iedereen voor een aanval op Afghanistan was, maar onze indruk was dat er een heleboel mensen waren die twijfels hadden en die daar uitdrukking aan wilden geven. Op die eerste demonstratie kwamen een drie- of vierhonderd mensen. Dat was boven verwachting. Toen zijn we doorgegaan met wekelijkse demonstraties. Dat hebben we negen keer gedaan. Daar kwamen toch telkens weer nieuwe mensen op af ondanks het feit dat we in de publiciteit nogal genegeerd werden'.

Initiatief
Machteld benadrukt dat het niet alleen om doorgewinterde activisten gaat: 'In het platform zitten mensen van de SP, de SAP, uit de autonome beweging, van Attac, maar er zijn ook middelbare scholieren bij betrokken: jongeren van vijftien of zestien jaar. Die komen soms naar vergaderingen, maar je ziet ze vooral bij activiteiten. Met name op de demonstraties namen ze soms hun halve klas mee. Je ziet dat als er maar initiatieven worden genomen, als mensen maar ergens bij een activiteit aan kunnen sluiten, ze dat wel doen. Dan blijkt ook opeens dat ze helemaal niet zo alleen staan met hun kritische mening.'
Van het begin af aan is er ook gepoogd om organisaties achter het initiatief te krijgen. Arthur: 'We hebben organisaties van migranten, linkse organisaties en alle organisaties die het manifest van het landelijk platform hebben ondertekend benaderd. Het resultaat daarvan viel tegen. Het is misschien vrij makkelijk om landelijke organisaties achter een verklaring te krijgen, maar dat is nog iets heel anders dan de plaatselijke afdelingen in beweging krijgen. De enigen die er positief op reageerden waren de SP die een belangrijke rol hebben gespeeld in het platform; de Turkse organisatie DIDF en iemand van een kleinere Marokkaanse organisatie, Annour.'
Ties: 'GroenLinks hebben we ook benaderd. Na een van onze donderdagse demonstraties wisten we dat ze een afdelingsvergadering hadden. We zijn daar toen naar binnen gelopen en hebben ze gevraagd om zich aan te sluiten, maar dat hebben ze niet gedaan. Wel zijn er die keren daarna individueel groenlinksers naar de demonstraties gekomen.'
Machteld vult aan: 'Dwars Nijmegen zat wel in het platform, maar GroenLinks als zodanig heeft zich niet aangesloten' 'In feite zie je', zo vat Arthur samen, 'dat er in het begin wel officieel organisaties in het platform zaten, maar dat we nu feitelijk als een personencomité functioneren.'Machteld: 'Mensen zijn er bijgekomen omdat wij demonstraties en andere activiteiten organiseerden, niet via landelijke organisaties. Vooral in het begin waren er ook veel mensen uit de allochtone gemeenschappen'.

Discussies
Arthur: 'Wij benadrukken heel sterk dat we niet alleen tegen de oorlog zijn, maar ook sterke kritiek hebben op de Midden-Oosten politiek van het westen en de mondiale verdeling van arm en rijk. Dan zijn er een heleboel mensen die dat wel met je eens zijn, maar toch vinden dat optreden tegen de Taliban onvermijdelijk is. Daarmee willen we in discussie komen. En wij hebben natuurlijk ook niet overal een antwoord op, maar we willen wel de discussie aangaan en daar blijkt behoeft aan te zijn'
'Wat ook een rol speelt', zegt Ties: 'Is het feit dat we een kleine interessante groep mensen bij elkaar hebben kunnen krijgen, dat straalt van je af. Mensen zien dat bij een demonstratie, dat trekt aan. Wij zelf kregen ook steeds meer zelfvertrouwen, en we durfden ons zelf ook vragen te stellen en in discussie te gaan. Wij hebben een brochure uitgebracht, daar bleek heel veel vraag naar te zijn, ook uit de rest van het land.
Het werken aan die brochure heeft tot heel interessante discussies in de groep geleid en dat was weer aanleiding voor het organiseren van een publiek debat in Lux waar 150 mensen op afkwamen, waarvan er dertig niet de zaal in konden. Bij die discussie met Robert Soeterik; Peter Drucker; Leon Wecke en Maarten van Rossum kwam een heel gemêleerd gezelschap. Oude activisten die nog voor Vietnam de straat op zijn geweest, maar ook mensen die echt kwamen om zich te informeren en ook veel jongeren.' Arthur: 'Je ziet dan dat je als linkse beweging je eigen ruimte moet creëren en het debat voeren. Juist omdat het bij 11 september om zo'n ingrijpende ervaring gaat is er bij de mensen behoefte om er over te praten. Dan hoef je niet met kant en klare antwoorden te komen. Dit soort activiteiten leidt ook weer tot andere initiatieven. Zo is er in Nijmegen ook een Palestina comité tot stand gekomen vanuit het platform.
Machteld: 'Dat zie je ook met andere groepen, de scholieren die bij het platform betrokken zijn proberen op scholen ook voor andere demonstraties, zoals van 'Keer het Tij' te mobiliseren en mensen bewust te maken en discussies los te maken. Dat is een informeel groepje van mensen die elkaar kennen en actief willen zijn. Twee daarvan zitten in het platform, anderen komen op activiteiten.'

Toekomstplannen
Praten over de toekomstplannen van het platform is natuurlijk praten over de mogelijke oorlog tegen Irak. Die oorlog is niet onvermijdelijk, benadrukken ze alle drie, maar de kans is wel heel erg groot dat hij plaats vindt.
Arthur stelt dat het een heel andere oorlog dan tegen Afghanistan zal worden. Een langdurige geschiedenis. Waarbij het 'militair misschien voor de hand ligt dat de VS gaan winnen - al heb ik zelfs daar mijn twijfels over - maar politiek gezien ligt dat anders. Het is de vraag of de VS hun gigantische militaire overmacht kunnen gebruiken om een stabiele politieke - ik heb het niet eens over een rechtvaardige - ordening in het Midden-Oosten tot stand te brengen. En of het Amerikaanse kapitalisme de economische problemen kan oplossen door de verovering van Irak.
Machteld: 'Ook de opstelling van de mensen zou wel eens anders kunnen zijn. Het valt me op dat een heleboel mensen die over het algemeen helemaal niet zo'n uitgesproken mening hebben nu zeggen: dit gaat toch te ver, dit kan eigenlijk niet. Als maar genoeg mensen dat laten merken dan kan dat een behoorlijke impact hebben.'
In ieder geval organiseert het platform op 10 oktober (een jaar na het begin van de bombardementen op Afghanistan) een demonstratie. Daar zal veel aandacht worden besteed aan Irak.. Machteld: 'Daar willen we ook duidelijk maken dat we niet achter de feiten aan willen lopen en dat we ook nu al, voor een aanval op Irak, na willen denken hoe we daarop moeten reageren. Op die manier hopen we mensen te stimuleren om met ons mee te denken en met ons mee te doen.'

Het Nijmeegs Platform tegen de 'Nieuwe Oorlog'. E-mail: nijmeegsplatform@gmxnet. De brochure 'De oorlog verklaard, achtergronden bij en stellingname tegen de 'Nieuwe Oorlog', is uitverkocht, maar wel te downloaden op de website: www.grenzeloos.org/nijmegen.