Misschien is Sonny Boy wel op weg naar zoiets als ‘de meest succesvolle Nederlandse film aller tijden’. In de eerste negen dagen van vertoning kwamen er al meer dan 100.000 kijkers. Ook daarna bleven de zalen uitverkocht. Hoewel niet alle recensies even lovend waren, deed een positieve van-mond-tot-mond-reclame kennelijk zijn werk. En het mag niet te veel verbazing wekken. Toen de film was afgelopen bleef het aanvankelijk nog even stil in de zaal; daarna hoorde je van verschillende kanten de welgemeende verzuchting: ‘wat een mooie film...’

Rika en Waldemar

Rika van der Lans is een meid met een eigen wil. En een groot hart. Dat hart schenkt ze op jeugdige leeftijd aan een protestantse jongeman. Nou en? Nou, een heleboel, want dat ging in de twintiger jaren van de twintigste eeuw in Nederland niet zomaar. Ze wordt min of meer verstoten uit het Haagse katholieke groenteboerennest, waarin ze is opgegroeid. Wanneer ze uiteindelijk ‘die protestant’ trouwt, verbreken haar broers en zussen, op een na, alle banden met haar. Ze zal ze nooit meer zien. Het huwelijk wordt desalniettemin geconsumeerd en er worden vier kinderen geboren. Dan legt haar strenggelovige echtgenoot het aan met een andere vrouw. Rika trekt haar conclusies – ‘de liefde was toch al voorbij’- en ze zoekt voor zichzelf en de kinderen een ander huis. Op hetzelfde moment stapt in Paramaribo de jonge zwarte Waldemar Nods op de boot om in Holland te gaan studeren.

De film begint dan pas echt. De voorgeschiedenis, heel sterk beschreven door Annejet van der Zijl in haar boek Sonny Boy, wordt slechts aangeduid. Een goede reden dat boek nog eens te lezen! De film komt helemaal op gang als Waldemar als kostganger bij Rika en de kinderen in huis komt. Ondanks een leeftijdsverschil van 17 jaar worden de zwarte man en de witte vrouw verliefd op elkaar. Daar komt zelfs een kleine Waldemar van: hun sonny boy! Dat klinkt wel wat gelukzaliger dan het was. Waldemar stuit met enige regelmaat op de kleinhollandse achterlijkheden die een mens uit een ‘apenland’ toen ten deel vielen. En Rika krijgt het als vrouw die haar man heeft verlaten en in zonde leeft met nota bene een zwarte, nog zwaarder voor de kiezen. Haar ex geeft geen toestemming voor een echtscheiding (en dan gebeurde dat dus niet!) en ‘zijn’ kinderen worden bij haar weggehaald. Ze mag ze eens per jaar twee uur zien. En zelfs die twee uur worden haar afgepakt nadat ze de kinderen haar nieuwe huis, een pension in Scheveningen, heeft laten zien. Smartelijk en schandelijk, de jeugdzorg van toen mag zich schamen.

Onderduikers

En toen brak de Tweede Wereldoorlog uit. Nederland werd bezet door de Duitsers. Geheel in de geest van hun eigenzinnige en solidaire leven verlenen Rika en Waldemar in hun pension onderdak aan Joden en verzetsmensen. Dat gaat bijna twee jaar goed. Dan maakt een inval van Duitse en Nederlandse nazi’s aan alles een einde. Rika, Waldemar en de onderduikers worden opgepakt en gemarteld. Alleen de kleine Waldemar weet te ontkomen. Rika en grote Wally verdwijnen in concentratiekampen. Ze betalen de hoogste prijs voor hun moed en solidariteit. Rika sterft in maart 1945 aan dysenterie in Ravensbrück. Waldemar komt enkele dagen voor het einde van de oorlog om bij een Engels bombardement op het Duitse gevangenenschip de Cap Arcona. Alleen hun liefdeskind Sonny Boy overleeft de oorlog.

Goed gespeeld en gefilmd

Nog altijd mijden sommige mensen ‘de Nederlandse film’. Met dank aan een verleden waarin deze films vaak houterig en gekunsteld waren. Maar de Nederlandse film is volwassen geworden. Dat wil zeggen dat Nederlandse films, net als films van elders, soms beroerd zijn, soms gewoon middelmatig en soms heel goed. Sonny Boy is een voorbeeld van een zeer geslaagde film. Goed geacteerd. Ricky Koole en Sergio Hasselbaink spelen hun hoofdrollen met verve. Regisseuse Maria Peters toont prachtige plaatjes van vooroorlogs Den Haag. Ze zorgt voor een passende sfeer die voortreffelijk wordt ondersteund door de fenomenale filmmuziek van Henny Vrienten. Peters neemt ook de tijd. Misschien dat niet iedereen daar helemaal gelukkig mee is, maar ze schept zo de ruimte, ook in de flash-backs, om alle verwikkelingen tot hun recht te laten komen. Ze wekt, meer nog dan in het boek, de kinderen van Rika tot leven. En tot tweemaal toe maakt ze van het door de lucht dwarrelen van een papiertje op het perron van een station een spannende gebeurtenis waarbij je de adem inhoudt. Cameravoering, keuze van locaties, inkleuring, allemaal niets op aan te merken. In combinatie met een aansprekend verhaal over ‘gewone mensen’, maar dan wel hele goede en moedige gewone mensen, maakt dat alles Sonny Boy tot een hele mooie film.