Richard Bastiaans 19-01-1959 – 10-01-2021

Afgelopen zondag is Richard Bastiaans in het ziekenhuis overleden aan een agressieve kanker. Richard was jarenlang een van de steunpilaren van onze organisatie. Het moet ergens eind jaren zeventig zijn geweest dat ik Richard leerde kennen. Samen met Robert Went fietste ik vanuit Leiden, waar Robert toen sociologie studeerde, naar Arnhem, waar Richard toen nog bij zijn ouders woonde. Het was waarschijnlijk in het jaar dat Richard eindexamen deed. Zijn ouders waren met vakantie toen Robert en ik daar logeerden. Richard was samen met zijn vriend, de al in 2007 overleden Ernst van Lohuizen, in Arnhem actief in de scholierenbeweging. Of hij bij ons bezoek al lid was van de IKB, zoals de organisatie toen heette, of dat Robert en ik hem dat toen gemaakt hebben weet ik niet meer. In ieder geval is hij diezelfde zomer naar Amsterdam verhuisd en heeft hij zich jarenlang fulltime voor de organisatie ingezet. Samen met Robert en Pim Fischer richtte hij de met de IKB verbonden jongerenorganisatie Rebel op, die de jaren daarna tot een serieuze organisatie uit zou groeien. In Amsterdam vond hij - net als vele andere linkse activisten - onderdak in het gekraakte gebouw van de voormalige kweekschool voor vroedvrouwen aan de Camperstraat. Op de zijgevel, in de Ruyschstraat was de leuze ‘Lee Harvey Oswald where are you when your country needs you?’ gekalkt en die heeft er nog heel lang gestaan. Ik moest er de afgelopen Trump-jaren nog wel eens aan denken. Tijdens zijn werk voor de IKB en Rebel had Richard zich al snel het werken met een computer eigen gemaakt. Computers waren in die tijd heel wat minder gebruiksvriendelijk dan nu, maar Richard was er geniaal in om ze al hun geheimen te ontfutselen. Met name richtte hij zich op wat toe heette ‘desk top publishing’: grafische vormgeving met de computer, waar hij later zijn beroep van zou maken. Eind jaren tachtig vond ook ik dat ik maar eens over moest stappen van een elektrische typmachine naar een computer, en het was vanzelfsprekend dat Richard me bij de keuze en aanschaf zou assisteren. Dat deed hij met groot enthousiasme en kennis van zaken. Stiekem hoopte ik dat hij me ook in het gebruik van het apparaat zou inwijden, maar dat viel tegen. Toen het apparaat geïnstalleerd was, ging hij achter het toetsenbord zitten en demonstreerde wat je er allemaal mee kon. ‘Maar hoe doe je dat?’, voeg ik keer op keer. ‘Nou, zo’, zei hij dan, terwijl zijn vingers over het toetsenbord ratelden. Ik kon er geen touw aan vastknopen en heb mijn computervaardigheid elders moeten opdoen. Richard was niet een man van veel woorden. Met zijn lage en wat nasale stem zei hij wat hij vond dat er gezegd moest worden, en daar bleef het bij. Richard sprak met beelden. Na jaren fulltime politiek actief te zijn geweest, zette Richard zijn eigen ontwerpbureau op. Dat werk ging hem goed af en hij wist interessante klanten binnen te halen, waaronder de Amsterdamse Uitkrant. Hij ging zich steeds meer richten op het in beeld weergeven van (grote hoeveelheden) data en richtte het afgelopen jaar het bedrijf ‘Ministry of Data’ op, met de ondertitel ‘Making sense of data through design’. En toen werd hij half december ziek. In eerste instantie uitte zich dat doordat hij niet meer kon praten. De eerste diagnose was dat er sprake was van een door stress veroorzaakte stoornis. Maar toen er na nader onderzoek ook andere zaken aan het licht kwamen - problemen met zijn nieren en met een hartklep - gingen alle alarmbellen rinkelen. Hoe kon iemand op die leeftijd, met tot dan toe een goede gezondheid, een sterke en sportieve man, opeens zoveel verschillende kwalen krijgen? Toen er na een scan uitzaaiingen in zijn botten werden geconstateerd, was het snel duidelijk dat er van uitgezaaide kanker sprake was. Binnen een week na die diagnose is Richard overleden. We verliezen in hem een serieuze, betrokken, lieve vriend en kameraad. Wij wensen zijn geliefde Marja, waarmee hij al vanaf de middelbare schooltijd samen was, hun dochter Luka en verdere familie en vrienden heel veel sterkte met dit grote en onverwachte verlies. Richards uitvaart zal waarschijnlijk op vrijdag 22 januari plaatsvinden, in verband met de coronamaatregelen in kleine kring. Het is de bedoeling dat er dan een livestream is. Als u daar belangstelling voor heeft, kunt u dat melden via redactie@grenzeloos.org. Wij zorgen dan dat u de benodigde informatie ontvangt.

Soort artikel
Reactie van:

Ron Blom

di, 01/12/2021 - 16:46

Wat een droevig nieuws over Richard Bastiaans. Naar aanleiding daarvan enige gedachten aan hem. Voor mij was het al weer geruime tijd geleden  –  namelijk in de jaren negentig van de vorige eeuw – dat ik fulltimer Richard ontmoette op het kantoor van de SAP en jongerenorganisatie Rebel in de Amsterdamse St. Jacobsstraat. 
Na al enige tijd lid te zijn (ik was dat geworden tijdens mijn militaire diensttijd) was ik de beoogde opvolger van Richard, die zich nu beroepsmatig op het desktoppublishing kon gaan toeleggen. Hoeveel pamfletten heeft hij niet opgemaakt voor de SAP en ook voor Rebel? Niet alleen als fulltimer, maar ook nog daarna. Ik meen dat toen hij hoorde dat ik uit Boskoop kwam hij nog refereerde aan de tijd dat hij ooit in het naburige Alphen aan de Rijn had gewoond.
Hij was inderdaad, zoals Willem Bos schrijft, geen man van veel woorden. Tijdens een van de partijbestuursvergadering waar hij een inleiding had gehouden over het solidariteitswerk rond het Zuid-Afrikaanse verzet tegen de racistische Apartheid vroeg hij een andere bestuurder die was begonnen een reactie te geven om wat luider te spreken en niet zo te mompelen wat meteen een daverend gelach opleverde van de overige aanwezigen.
Richard speelde een belangrijke rol bij dat solidariteitswerk. Voor ons was het in die tijd cruciaal om een oriëntatie te houden op de zwarte vakbeweging. Onze hoop was dat deze een rol zou spelen in het versterken van de revolutionair-socialistische krachten in dat land die niet zouden halt houden bij het omverwerpen van de Apartheid maar ook een einde wilden maken aan het kapitalisme.
Sommige leiders daarvan (zoals Cyril Ramaphosa  van de mijnwerkersvakbond, tegenwoordig de met corruptie omgeven Zuid-Afrikaanse president) bleken later na de omverwerping van het Apartheidsbewind helaas uit de te groeien tot multimiljonairs. Dat konden wij toen natuurlijk niet bevroeden en het zou Richard er ook niet van weerhouden hebben om precies hetzelfde te doen.
Ik kan me verder ook nog herinneren dat Richard en Ernst van Lohuizen, die na het afscheid van Richard bleef als fulltimer van de organisatie dus mijn collega was, graag samen muziek maakten. Ik wil familie en vrienden van Richard veel sterkte toewensen.
 
Ron Blom
 

Reactie van:

r.lubbersen

vr, 01/15/2021 - 14:33

Mijn condoleances voor familie, vrienden en kameraden. Richard Bastiaans herinner ik me als een actieve makker. Soms wat moeilijk te verstaan, mompelend, maar altijd recht door zee. Een aardige gozer. Een grote sterke vent ook. Ik dacht hem wel aan te kunnen, maar bij een stoeipartij smeet hij me de hele redactieruimte van Klassenstrijd door! Evengoed denk ik met plezier aan hem terug.
Rob Lubbersen

Reactie van:

Frits Wegenwijs

za, 01/16/2021 - 00:11

Van Sierk Ybema vernam ik over het overlijden van Richard. Sierk en ik kende Richard van de atletiek en waren lid van AV'23, een atletiekvereniging in Watergraafsmeer. Richard was dus niet alleen een activist op allerlei gebieden maar ook een gedreven atleet. Zijn specialiteit was de middenafstand waarop hij goede prestaties neerzette. Ik had weinig contact met hem want actief op een ander atletiekonderdeel maar kon na de trainingen zeer amicaal met hem omgaan. Vond hem in ieder geval erg sociaal. Hij had vrij onverwachts, voor mij onbekende redenen, zijn lidmaatschap opgezegd, Wel kwam ik hem zo nu en doen tegen op de fiets in Amsterdam Oost samen met zijn dochter. Triest om op zo'n jonge leeftijd te overlijden. Ik wens zijn nabestaanden veel stekte met het verwerken van dit grote verlies.

Reactie toevoegen

Plain text

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd>
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
Uw reactie zal niet meteen verschijnen, deze wordt eerst goedgekeurd door de beheerder.
pagetoptoptop