Malalai Joya werd in 2005 - 29 jaar oud - het jongste lid ooit van het Afghaanse parlement. Ze was een van de 68 vrouwen in de 249 zetels tellende Nationale Vergadering. In de provincie Farah haalde ze het op één na hoogste aantal stemmen. Maar haar werk als parlementariër duurde niet lang. Nadat ze protesteerde tegen de aanwezigheid van fundamentalisten en krijgsheren in het parlement werd ze op 21 mei 2007 geschorst. En daar bleef het niet bij. Inmiddels zijn er vier aanslagen op haar gepleegd. Uit veiligheid draagt ze een boerka en wordt ze bewaakt door gewapende lijfwachten. Dit interview met haar werd afgenomen toen ze eind september in Berlijn was op uitnodiging van de parlementsfractie van Die Linke.
Toen ze vier jaar oud was moest ze met haar met familie vluchten. Eerst naar Iran en later naar Pakistan. Haar vader was gewond geraakt in een gevecht met de Russische troepen die tussen 1979 en 1989 Afghanistan bezet hielden. In Pakistan had ze de kans om een opleiding te volgen. Op negentienjarige leeftijd begon ze andere vrouwen te leren lezen.
Na het vertrek van de Russen keerde Malalai Joya in 1998, ten tijde van het Taliban regime, terug naar Afghanistan. Ze opende een weeshuis en een ziekenhuis en werd al snel een uitgesproken tegenstander van de Taliban. Nu heeft ze de leiding van OPAWC, ‘Organisation of Promoting Afghan Women’s capabilities, een niet gouvernementele organisatie in het westen van Afghanistan.

Waarom ben je naar Duitsland gekomen en wat hoop je te bereiken?
‘Ik ben uitgenodigd door de fractie van Die Linke om te vertellen over de situatie in Afghanistan, de problemen waarmee de vrouwen daar te kampen hebben en de rol van de buitenlandse troepen in Afghanistan.
Mijn boodschap aan het Duitse volk is duidelijk: ik hoop dat Duitsland haar beleid ten opzichte van Afghanistan volledig los koppelt van het Amerikaanse beleid. Een beleid dat een bespotting van democratie is. De ‘war on terror’ is een misselijke grap en dat geldt ook voor de Amerikaanse steun aan de huidige Afghaanse regering die gedomineerd wordt door de terroristen van de Noordelijke Alliantie. De Verenigde Staten bestrijden de Taliban in de naam van de ‘war on terror’ maar ze werken samen met de Noordelijke Alliantie die net zo uit moordenaars en verkrachters bestaat. Het waren leiders van de Noordelijke Alliantie als Burhanuddin Rabbani en Abdul Rab Rasul Sayyaf die voor het eerst onderdak boden aan terroristen uit Arabische landen. Maar tegenwoordig schildert de VS hen af als voorstanders van democratie en bevrijders van Afghanistan.
Als de Duitse regering zich daadwerkelijk een vriend van het Afghaanse volk wil tonen dan moet ze onafhankelijk van de VS handelen en in tegenstelling tot de Amerikanen vertrouwen op de Afghanen. Op mensen en organisaties die voorstander zijn van vrijheid en die het werkelijke alternatief voor de fundamentalisten vormen.
Wat we nu nodig hebben is vrijheid en veiligheid. Maar in de naam van veiligheid hebben de buitenlandse troepen ons beroofd van onze vrijheid. We hebben internationale steun nodig maar we willen geen bezetting. Helaas is Afghanistan tegenwoordig een bezet land waar de VS haar regionale en economische belangen nastreeft terwijl het welzijn van de Afghaanse bevolking van geen waarde lijkt te zijn. De VS heeft de Noordelijke Alliantie gevoed en versterkt, ook al zijn zij een nog groter gevaar dan de Taliban, iets dat zelfs president Karzai heeft toegegeven. Ondertussen wordt de Taliban steeds sterker, simpelweg omdat de meerderheid van de bevolking de huidige regering niet steunt.
We moeten niet vergeten dat het de VS waren die in eerste instantie de Taliban steunden. Als ze hadden gewild hadden de VS makkelijk van de Taliban af kunnen komen. Voor veel Afghanen is het onbegrijpelijk waarom een supermacht als Amerika niet in staat is om af te komen van een dom, bekrompen, middeleeuws stel als de Taliban. Maar de VS nemen de strijd tegen de Taliban niet serieus. Ze heeft ze nodig als excuus om aanwezig te blijven in Afghanistan om van daaruit Iran, China en andere Aziatische machtscentra te kunnen bedreigen.’

Hoe werd je ontvangen in de Bundestag?
‘De commissie buitenlandse zaken weigerde met me te spreken. Ze nodigen krijgsheren en liegende politici uit maar weigeren naar een stem van het Afghaanse volk te luisteren. Ze hebben troepen in Afghanistan en daarom moeten ze proberen te begrijpen wat daar gaande is. Hun excuus om mij niet te ontmoeten was dat ik uit het parlement gezet ben. Maar dat is gedaan door de krijgsheren, de bevolking heeft me gekozen en steunt me nog steeds.’
‘Een van de parlementariërs vertelde dat de Duitse regering projecten, zoals scholen, steunt. Maar ze gaven me niet de kans om te zeggen dat het meeste geld naar krijgsheren gaat en dat de Taliban scholen platbrand en scholieren vermoord. Ik wilde hen vertellen dat de regering Karzai een van de meest corrupte ter wereld is. Zelfs functionarissen erkennen dat. Ik wilde hen vertellen dat zelfs volgens medewerkers van de ministeries van defensie in de VS en Groot-Britannië de helft van de hulp niet bij de juiste mensen terecht komt. Een medewerker van het Pentagon verklaarde dat duizenden auto’s en trucks bedoeld voor de Afghaanse politie verkocht zijn.
Om dit te stoppen hebben we een democratische regering nodig. Veiligheid is voor ons nog belangrijker dan voedsel en water. Het geven van geld aan de huidige mafiaregering verandert niks en vult de zakken van de drugsbaronnen en warlords.’

Wat zouden de VS volgens jou moeten doen?
‘Simpel – de VS moet de steun aan warlords staken en helpen om mensen als Sayyaf, Rabbani, Khalili, Qanooni, Fahim, Mohaqiq en Ismael voor het gerecht te brengen als oorlogsmisdadigers in plaats van hen op topposities neer te zetten. De VS en haar bondgenoten moeten serieus werk maken van het ontwapenen van alle illegale groepen die nu hun vorm van fascisme aan de mensen in Afghanistan opleggen. Maar niemand treedt op tegen deze misdadigers want ze zijn gouverneur, chef van de politie of bekleden andere hoge posten. De mensen in Afghanistan steunen de oorlogsmisdadigers en warlords van de Noordelijke Alliantie niet en verbranden publiekelijk hun foto’s.
De VS moeten de bevolking van Afghanistan steunen en stoppen met het begaan van oorlogsmisdaden. In Afghanistan zijn veel meer burgers gedood door het Amerikaanse leger dan er in de VS omkwamen tijdens de tragedie van 11 september 2001. De VS hebben meer Afghaanse burgers gedood dan de Taliban.’
‘De Amerikaanse soldaten in Afghanistan zijn onschuldig, hen was verteld dat ze ons democratie zouden brengen. Toen ik eerder dit jaar in de VS was sprak ik met mensen die geliefden hebben verloren in Afghanistan. Ze omhelsden me, ze huilden en zeiden dat ze meer en meer begrijpen dat het Amerikaanse beleid in Afghanistan een farce maakt van democratie. We hebben de hulp nodig van de vrede- en vrijheidslievende mensen in de VS.’

Wil je dat de VS zich terug trekken?
‘Ja, zo snel mogelijk. We hebben bevrijding nodig, niet bezetting. Onze enige hoop is dat andere landen met troepen in Afghanistan de VS zullen dwingen haar beleid van het steunen van criminelen te staken. De praktijk van de afgelopen zes jaar heeft laten zien dat de VS zelf hun beleid niet willen wijzigen dus moeten ze vertrekken.
Benjamin Franklin zei eens: ‘zij die noodzakelijke vrijheden opgeven voor een klein beetje tijdelijke veiligheid verdienen nog vrijheid nog veiligheid’. Het Afghaanse bevolking heeft behoefte aan zowel veiligheid als vrijheid en we zijn er nu van overtuigd dat geen enkele buitenlandse natie ons dit kan geven en dat we er zelf voor zullen moeten vechten.
De Amerikaanse bezetting heeft de crisis in Afghanistan erger gemaakt. Ze kwamen in de naam van het bevrijden van Afghaanse vrouwen maar de huidige situatie van vrouwen is rampzalig: elke maand steken tientallen vrouwen zichzelf uit wanhoop in brand. Afghanen hebben een lange geschiedenis van strijd tegen buitenlandse bezettingen en als de Amerikaanse bezetting voortduurt zullen we massaal verzet gaan zien.’

Voor welke problemen zul je staan als je terugkeert naar Afghanistan en hoe kunnen mensen in andere landen je helpen?
‘Ik ben ook maar een mens, niet beter dan de rest van de Afghanen. De veiligheid van de mensen in Afghanistan loopt gevaar. Elke dag is mijn leven meer in gevaar omdat ik niet toegeef. Zolang ik leef zal ik blijven vechten. Ik hou me niet stil en probeer de huidige heersers van Afghanistan te ontmaskeren. De waarheid is als de zon, je kunt hem niet verbergen.
Ik ben jong en ik hoop vooral de vrouwen in Afghanistan te kunnen helpen. Als er iets met me gebeurt zal de door de VS gesteunde Noordelijke Alliantie daar verantwoordelijk voor zijn. Mensen die vrijheid waarderen moeten steun geven aan de anti-fundamentalistische en pro-democratische beweging. We hebben jullie morele en materiële steun nodig. Ik heb jullie hulp nodig om Afghaanse vrouwen en meisjes te onderwijzen. Zoals de gevallen vrouwenrechtenactiviste Meena eens zei; ‘Afghaanse vrouwen zijn als leeuwinnen, eenmaal wakker kunnen ze een grote rol spelen in elke sociale beweging’. Jullie hulp kan ons helpen deze slapende leeuwinnen te leren wat hun rechten zijn. Dan kan geen enkele macht hen nog beroven en onderdrukken zoals vandaag de dag gebeurd.’