Juist omdat het schreeuwerige gedoe rondom de film me tegen stond, zowel in de Verenigde Staten als in Nederland werden weer allerlei bezoekrecords gebroken, had ik al besloten weer eens een Nederlandse film onder de loep te nemen. Het belastingvoordeel bij investering in de vaderlandse cinema zorgt immers voor een constante stroom aan producties. Voor Babs en Baby Blues was het helaas te laat. Na twee weken lege zalen al weer weg. Laat overigens dat helaas bij Babs maar zitten: na wat ik er van gezien heb, denk ik dat zelfs de Tros dat nog niet om vier uur ‘s ochtends durft uit te zenden. Maar goed, dan heb je momenteel Ik ook van jou (lijkt interessant) en Costa. Aan die laatste film is een prijsvraag gekoppeld waarmee je het topje van Katja Schuurman kan winnen. Wauw! Nee, dan toch maar eerst naar Hannibal. Zo’n fenomeen, waar miljoenen op af vliegen, maakt nieuwsgierig.

Vergelijking
Het viel niet tegen. Hannibal is lang niet zo spannend als The silence, maar wel heel mooi. The silence ontleende zijn spanning aan twee ingrediënten. In de eerste plaats aan de vraag of het net wel of niet op tijd zou lukken een volgend slachtoffer aan de klauwen van een seriemoordenaar te ontrukken. In de tweede plaats aan de ‘strijd’ tussen de doorgewinterde kannibalistische psychopaat Dr. Hannibal Lecter (Anthony Hopkins) en de onervaren, bijna onschuldige, FBI-agente Clarice Starling (Jodie Foster). Beide elementen ontbreken nu. Er is geen net-op-het-nippertje-climax en de FBI-agente (ditmaal vertolkt door Julianne Moore) is inmiddels tien jaar ouder, wijzer en harder.

Hannibal speelt tien jaar na The silence. Dr. Lecter is er in geslaagd op vrije voeten te blijven, heeft al die tijd niemand meer opgepeuzeld en is onder een pseudoniem bezig professor te worden aan de universiteit van Florence. Clarice is als gezegd tien jaar ouder en ‘hoekiger’. Ze heeft haar integriteit en gevoel voor rechtvaardigheid echter niet verloren. Dat valt niet mee in de sjoemelige wereld van de Amerikaanse justitie. Ze komt daardoor ook in problemen. Dr. Lecter is ze inmiddels vrijwel vergeten. Dan opent Mason Verger, een multimiljonair, de jacht op Dr. Hannibal Lecter. Hij is uit op wraak omdat hij in het verleden door toedoen van Lecter op afschuwelijke wijze is verminkt. Mason wil Lecter aan de varkens voeren. De vreemde aantrekkingskracht tussen Lecter en de FBI-agente Clarice Starling denkt hij daarbij te kunnen benutten. Clarice dient als lokaas. Uiteindelijk komen de varkens prima aan hun trekken (maar niet met Lecter als menu!) en dat mag na eeuwen alleen maar gegeten te zijn ook wel eens een keer. De film eindigt zo’n beetje (maar niet helemaal!) met een macaber diner waarbij Lecter aan Clarice de hersenen van één van haar trouweloze collega serveert.
Net als in The silence zit er een bijzondere spanning in de relatie tussen Lecter en Clarice en nemen ze het in zekere zin voor elkaar op. Zíj wil dat hij een eerlijk proces krijgt en zijn gerechte straf zal ondergaan. Híj bewondert haar om haar doorzettingsvermogen en oprechtheid. Bij Lecter lijkt er uiteindelijk zelfs nog iets meer aan de hand (!).

De geweldige populariteit van de film is niet alleen te verklaren door de gelikte mediacampagne rond de bizarre vreetfestijnen die er in zitten. Van actie, seks en humor moet deze film het al helemaal niet hebben.
Het heeft vooral te maken met klasse. Met de kwaliteit van het verhaal, dat subtiel klopt en eerder een ode aan de Liefde is dan aan het Kwaad. Met de klasse van Anthony Hopkins en Julianne Moore. Met de prachtige beelden en decors (Florence!). Samen met de schitterende muziek maken ze van Hannibal een eersteklas opera, een horroropera. Verhaal, spel, beeld en geluid vertonen een harmonie die doen denken aan een Kubrickiaans kunstwerk. Misschien met minder diepgang, maar toch.
En gelukkig hoeven we voor maatschappelijke effecten niet te vrezen. Een keur aan psychiaters heeft uitgemaakt dat imitatiegedrag onwaarschijnlijk is en dat psychotisch kannibalisme à la Hannibal Lecter hooguit eens per vijftig jaar voorkomt. Welterusten!