De grote meerderheid van televisieprogramma’s, artikelen en 'experts' die het hebben over de duizenden Syrische vluchtelingen hanteren het zelfde discours: het probleem is de Islamitische Staat (IS). Sommigen gaan zelfs zo ver om een samenwerking te bepleiten met het regime van Assad en haar Russische en Iraanse bondgenoten om het probleem met IS en bijgevolg de vluchtelingen te stoppen. Hoewel deze uitspraken me helemaal niet verbazen, ben ik toch ontgoocheld.

Om het even duidelijk te stellen: IS is wel degelijk een ultra-reactionaire en barbaarse organisatie die hele bevolkingsgroepen van om het even welke religie of etnische oorsprong vermoordt en terroriseert. Deze ultra- reactionaire organisatie heeft honderdduizenden, zelfs meer dan één miljoen mensen uit Syrië en Irak op de vlucht doen slaan tussen (1). Deze beweging moet onophoudelijk bestreden worden, net als de andere religieus-fundamentalistische organisaties uit de regio zoals Al Qaida en andere jihadistische en salafistische krachten die ondersteund worden door de Golf-monarchiën of particuliere netwerken daarvandaan. Maar voordat ik tot een conclusie kom over dit type organisaties, zou ik simpelweg een aantal feiten in herinnering willen roepen over de redenen die duizenden Syriërs aanzet om te vluchten.

Eerst en vooral dateert het ontstaan van IS in Syrië uit de herfst van 2013 en vóór deze datum waren al duizenden Syriërs op drift, zowel binnen als buiten het land.

Op 3 september 2013 liet de UNHCR weten dat het aantal Syriërs dat gedwongen werd te vluchten op zoek naar een veiliger oord buiten Syrië sinds het begin van de Syrische volksopstand van maart 2011 de drempel van twee miljoen overschreden had. Dat wil zeggen dat gemiddeld 5000 Syriërs per dag op de vlucht sloegen naar één van de buurlanden. Meer dan 97% van de Syrische vluchtelingen vond een onderkomen in landen in de regio. Daarbovenop waren, volgens door de UNHCR gepubliceerde statistieken van 27 augustus 2013, 4,25 miljoen mensen in Syrië op drift. Als je deze cijfers goed bekijkt, gaat het over meer dan 6 miljoen ontwortelde mensen.

De oorzaak van de vlucht van deze duizenden mensen, was het regime van Assad, dat een groot deel van de Syrische bevolking die in opstand gekomen was tegen haar tirannie en barbarij vermoordde, bombardeerde en onderdrukte. Ziehier een aantal voorbeelden.

In oktober 2012 werd de volledige wijk van Masaa Al Arbaeen in de stad Hama, waarvan de bewoners beschouwd werden als voorstanders van de oppositie tegen het regime van Damascus, vernietigd. 3256 gebouwen werden letterlijk tot puin herleid.

In mei 2013 bombardeerde het Syrische leger de historische voetgangersbrug over de Eufraat in Deir ez-Zor. Deze brug onderhield de verbinding met de stad Hasakeh. Haar vernieling heeft de toegang gehinderd voor tienduizenden mensen.

In juli 2013 werd in de stad Homs, die aan het begin van de volksopstand als bijnaam de hoofdstad van de revolutie kreeg en waar begin 2011 900.000 mensen leefden, 60 a 70% van de wijk Khaldiyé vernietigd. Het merendeel van de huizen is onbewoonbaar geworden. De wijken van het oude Homs werden tot ruïnes omgevormd, de vernietiging van de belegerde wijken van Homs gebeurde volgens het Syrische Observatorium van Mensenrechten op een systematische wijze. De stad werd vanaf februari 2012 belegerd en bestookt door de bombardementen van de troepen van het regime.

Sinds het einde van de zomer van 2012 begon het regime bepaalde wijken van Aleppo te bombarderen. Het Palestijns vluchtelingenkamp Yarmouk in Damascus ondervond een strenge  belegering vanaf de zomer van 2013 - waarbij een verbod op verplaatsingen van personen en voedingsmiddelen naar de opstandige wijken ten zuiden van Damascus gold - die opgelegd werd door het Assad-regime en de Palestijnse organisaties die hiermee verbonden zijn, speciaal het PLFP-GC (Volksfront voor de bevrijding van Palestina-Algemeen Commando, geleid door Ahmad Jibril, een oude pro-Syrische afsplitsing van het linkse PLFP, noot van de redactie). Op dit moment verblijven nog slechts tussen de 15.000 en 20.000 mensen in het kamp. Voor 2011 telde Yarmouk een totale bevolking van 250.000 mensen.

Dit alles zonder de massale toepassing van verkrachting te vergeten die door de troepen en milities van het regime op vrouwelijke opposanten en vrouwelijke burgers toegepast werd. Of de aanvallen met chemische wapens door het regime op bepaalde regio’s, zoals Ghouta in de regio Damascus in augustus 2013.

Maar wat valt er te zeggen vanaf het ontstaan van IS in oktober 2013 in Syrië? Was al het bovengenoemde nog steeds het geval? Ja, uiteraard. Laten we eens naar de cijfers kijken voor de eerste zes maanden van het jaar 2015. Helikopters van het Assad regime hebben 10.423 vaten springstof gedropt op diverse regio’s van het land. Terwijl het de regeringstroepen zijn die in deze periode bijna 90% van de burgers vermoord hebben, 7 keer meer dan IS.

In maart 2015 hebben mensenrechten-NGO’s onderzoek gedaan naar de verschrikkelijke gewelddadigheden van het regime: om en nabij de 13.000 Syriërs zijn in de kerkers omgekomen sinds de opstand. Tienduizenden anderen bevinden zich nog steeds in de regeringsgevangenissen en velen zij spoorloos verdwenen.

In mei 2015 werd een honderdtal mensen, voornamelijk burgers, omgebracht tijdens een luchtaanval van de Syrische luchtmacht op een markt in de stad Douma.

De barbarij heeft meerdere gezichten in Syrië en die van het Assad regime is de ergste. Het regime van Assad en haar bondgenoten (Iran, Rusland en Hezbollah) zijn voor het grootste deel verantwoordelijk voor de meer dan 200.000 doden in Syrië en de ongeveer 10 miljoen externe en interne vluchtelingen sinds het begin van de opstand in maart 2011.

Conclusie

Wat is dan de oplossing? De oplossing is niet een samenwerking met autoritaire regimes zoals dat van Assad. De oplossing is natuurlijk dat men zich dient te verzetten tegen IS en andere reactionaire en jihadistische krachten, waarvan men zich dient te herinneren dat het Assad regime de ontwikkeling bevorderd heeft bij het begin van de volksopstand terwijl democratische en progressieve krachten vermoord en onderdrukt werden; maar evenzeer en vooral tegen het barbaarse criminele en autoritaire regime van Assad. Dat is de bron van de catastrofe in Syrië en de vlucht van miljoenen Syriërs. Deze twee barbaarse actoren voeden elkaar en dienen te worden geneutraliseerd als je de hoop wilt hebben een democratische, seculiere en sociale samenleving op te bouwen in Syrië of elders.

Hiervoor is het nodig de democratische en sociale volksbewegingen te ondersteunen die zich verzetten tegen deze twee contrarevolutionaire krachten en tegen de verschillende vormen van imperialisme (VS, Rusland) en regionale sub-imperialismes (Iran, Saoedi-Arabië, Qatar, Turkije) die tegen de belangen van de strijdende volkeren uit de regio vechten.

Deze activisten bestaan nog steeds in Syrië. Ze vechten dag na dag door tegen het Assad-regime en de islamitische fundamentalistische krachten, ondanks de moeilijkheden (2). Laten we bijvoorbeeld ook het geval van Irak nemen, het land waarin IS zijn oorsprong vindt. De laatste weken ontwikkelde zich een volksbeweging die het door Iran ondersteunde regime van Bagdad ter discussie stelde. Men kon tijdens deze manifestaties inderdaad oproepen horen voor een seculiere en niet-confessionele staat, tegen de verdeeldheid tussen Soennitische en Sjiitische volkeren, voor vrouwenrechten en gelijkheid en een duidelijke aanklacht tegen de confessionele politieke partijen. De betogers beschuldigden ook het Iraakse confessionele regime dat het ook deels verantwoordelijk is voor de opkomst van IS. Met kon het op de affiches lezen: 'Het parlement en IS (of Daesh) zijn twee zijden van dezelfde medaille', 'Daesh is geboren in de schoot van jullie corruptie'.

Los van de situatie in het Midden-Oosten en in Noord-Afrika, moeten we hierin niet de rol van de imperialistische westerse staten vergeten. De racistische en op veiligheid gefixeerde politiek van de Europese Unie (EU) wat betreft migratie is ook verantwoordelijk voor de dagelijkse drama’s van vluchtelingen die via de weg, de zee of de lucht Europa proberen te bereiken.

De politiek van sluiting van de grenzen dwingt honderdduizenden mensen die op de vlucht zijn voor ellende en oorlog om illegale en gevaarlijke manieren te gebruiken om te proberen Europese landen te bereiken. Men moet tegelijk de imperialistische politiek en de oorlogen die door deze staten gecreëerd worden veroordelen. Die zijn ook verantwoordelijk voor de politieke en economische problemen die aan de oorsprong liggen van de vlucht van migranten en vluchtelingen.

Het is op basis van dit begrip, dat men uit de nachtmerrie kan komen van dictaturen en fundamentalismen van alle soorten en vooral miljoenen mensen de kans zal kunnen geven een waardig en vrij leven te leiden.

Noten:

1) Zie de artikelen op https://syriafreedomforever.wordpress.com/ die steeds IS of andere religieus-fundamentalistische organisaties in de regio veroordeeld hebben.

2) Zie hiervoor de talrijke artikelen en posts op https://syriafreedomforever.wordpress.com/ die dit volksverzet aantonen.

Joseph Daher is actief in de Syrische Revolutionair Linkse Stroming en het Zwitserse Solidarités.