De voormalige Sea Watch kapitein Carola Rackete werd in het EU-parlement gekozen als niet-partijgebonden lid op de DIE LINKE-partijlijst. Zij legt uit waarom ze voor de laatste resolutie [1] van het Europees Parlement over militaire steun aan Oekraïne heeft gestemd. Het interview door Marco Bresolini werd op 28 september 2024 gepubliceerd in het Italiaanse dagblad La Stampa.

Heb je vóór gestemd om je onvrede in De Linkse Fractie te markeren?

Er zijn verschillende standpunten in onze fractie. Mijn standpunt is gemodelleerd naar dat van de Scandinavische linkse partijen: Finland, Zweden en Denemarken. Links zijn betekent solidariteit tonen met onderdrukte mensen en je verzetten tegen dictaturen, of dat nu in Rusland, Venezuela of Syrië is. Je moet achter die mensen staan en naar hun behoeften luisteren. Ik heb dat gedaan met de Oekraïners, met de progressieve bewegingen in het land: zij zijn degenen die ons vertellen hoe belangrijk het is dat ze wapens krijgen om zichzelf te verdedigen. Daarom heb ik voor de resolutie gestemd.

Hebben degenen die zeggen dat het leveren van wapens oorlog alleen maar aanwakkert en vrede een ver vooruitzicht maakt het dan bij het verkeerde eind?

Maar er is geen vrede zonder gerechtigheid. Als we stoppen met het leveren van wapens, zal Oekraïne zichzelf uiteindelijk niet meer kunnen verdedigen en zal het worden bezet door Rusland. Miljoenen mensen zullen moeten vluchten en miljoenen zullen in een dictatuur moeten leven. Degenen die zeggen dat we de wapens moeten neerleggen om vrede te bereiken, zijn niet op zoek naar gerechtigheid. Ik wil ook vrede, de Oekraïners willen ook vrede: zij hebben niet om een invasie gevraagd! Maar we hebben een rechtvaardige vrede nodig. En de voorwaarde voor vrede is dat Poetin zijn troepen terugtrekt van Oekraïens grondgebied. Daarom moeten we de oproep tot zelfverdediging vanuit Kyiv steunen.

Oekraïne vraagt ook om westerse wapens te mogen gebruiken om militaire doelen in Rusland te raken: bijna al je Italiaanse collega's stemden tegen dat punt van de resolutie, wat in lijn is met het standpunt van de regering, terwijl jij voor was. Waarom?

Rusland bombardeert al tweeënhalf jaar civiele infrastructuur in Oekraïne, waarbij onschuldige slachtoffers vallen. Als we de Oekraïners willen helpen om zich effectief te verdedigen, kunnen we niet tegen ze zeggen: wacht maar tot de raketten over de grens komen en op jullie hoofden vallen. We moeten de Oekraïners in staat stellen om de militaire doelen te vernietigen waar de aanvallen vandaan komen. Daar ging de resolutie over, ik zou nooit voor een tekst hebben gestemd die oproept tot het bombarderen van burgers...

Vind je dan dat de Europese regeringen de beperkingen moeten opheffen?

Veel landen en mensen in Europa zeggen dat ze Oekraïne steunen, maar ze doen het met de handrem erop. Als we het eens zijn over wie gelijk heeft en wie niet, dan is dat de enige manier waarop we kunnen handelen. Ik ben altijd kritisch geweest over de NAVO, maar in dit geval is de situatie glashelder: het is Rusland dat Oekraïne is binnengevallen, voor de tweede keer, nadat het ook Georgië was binnengevallen. Poetin erkent de soevereiniteit van Oekraïne niet en wil het land vernietigen. Er is een duidelijk onderdrukt volk en het is onze plicht om hen te helpen zichzelf te verdedigen.

Maar je hebt niet voor het inzetten van Taurus-raketten gestemd: Heb je ook aan de handrem getrokken?

Dat is een erg controversiële kwestie, vooral in Duitsland, waar ik niet helemaal van overtuigd ben. Maar op dat specifieke punt heb ik niet tegen gestemd, maar me onthouden van stemming.

Heeft de oorlog in Oekraïne je houding ten opzichte van pacifisme veranderd?

Deze oorlog begon niet in 2022, maar in 2014, toen ik in Rusland woonde en in de daaropvolgende jaren vóór 2022 verschillende keren Oekraïne bezocht. Ik zag met eigen ogen hoe boos de Oekraïners waren op de EU vanwege haar gebrek aan steun en desinteresse in een conflict dat voortduurde in het oosten van het land. Ik had genoeg tijd om over dit conflict na te denken.

Ik heb nog steeds kritiek op de NAVO vanwege de fouten die ze heeft gemaakt, vooral in Noord-Afrika of in voormalig Joegoslavië. Maar links zijn betekent aan de kant staan van de onderdrukten, of dat nu in Palestina, Koerdistan of Oekraïne is. Ik sta aan de kant van de mensen in Hong Kong en Taiwan, voor het recht op zelfbeschikking en voor democratie. Het is geen kwestie van Oost of West, van Rusland of de NAVO. Het is een kwestie van imperialisme. Je moet de zwakkere helpen zich te verdedigen tegen misbruik door de sterkere. En Rusland is duidelijk sterker dan Oekraïne.

Schrikken de nucleaire dreigementen van Poetin je niet af?

Ik denk dat het bluf is. We vergeten vaak dat de enige die een atoombom heeft laten vallen de VS is, Rusland heeft dat nooit gedaan.

Is de EU volgens jou niet actief genoeg om Kyiv te steunen?

De aangenomen sancties zijn teleurstellend omdat ze ontoereikend en belachelijk zijn. We importeren nog steeds fossiele brandstoffen zoals gas en blijven de oorlog van Rusland financieren. De sancties zouden strenger en gerichter moeten zijn. Het maatschappelijk middenveld zou ook meer moeten doen om de situatie en de economische problemen van de Oekraïners beter te begrijpen: er is veel kapitalistische speculatie in de wederopbouw van Oekraïne.

Noot

[1] De resolutie vraagt:

1. Dat de EU en haar lidstaten zich inzetten om 'de breedst mogelijke internationale steun voor Oekraïne te behouden en te bewerkstelligen en een vreedzame oplossing voor de oorlog te vinden, die gebaseerd moet zijn op volledige eerbiediging van de onafhankelijkheid, soevereiniteit en territoriale integriteit van Oekraïne, de beginselen van het internationaal recht, verantwoordingsplicht voor oorlogsmisdaden en het misdrijf agressie, en herstelbetalingen en andere betalingen door Rusland voor de enorme schade die in Oekraïne is aangericht. Roept op tot een krachtige inzet van de EU voor de uitvoering van de vredesformule van Oekraïne en voor het leggen van de basis voor het houden van de tweede vredestop;

2. De levering van voldoende munitie aan Oekraïne en het toestaan van Oekraïense aanvallen op militaire infrastructuur in Rusland;

3. Het handhaven en uitbreiden van militaire sancties tegen Rusland en degenen die Rusland steunen;

4. Het in beslag nemen van activa van de Russische staat om Oekraïne te compenseren voor de verwoestingen;

5. De handhaving van een volledig embargo op vloeibaar aardgas uit Rusland en sancties tegen Gazprom en Russische oliemaatschappijen;

6. Dat alle EU-lidstaten en NAVO-bondgenoten collectief en individueel beloven om jaarlijks ten minste 0,25 procent van hun bbp te besteden aan militaire steun voor Oekraïne.

Dit artikel stond op La Stampa. Nederlandse vertaling redactie Grenzeloos.