Ander Europa
Linksradicale fractievoorzitster Europees Parlement dwaalt over Brexit
Gabi Zimmer, fractieleider van de linkse fractie GUE/NGL in het Europees Parlement
In een verklaring op 10 december zei Gabi Zimmer, fractieleidster van radicaal links in het Europees Parlement (GUE/NGL) , dat de ‘deal’ die de Britse regering van Theresa May bereikte met de EU ‘finaal’ is en dat daarover niet opnieuw kan onderhandeld worden. Ze werpt zich daarbij op als een doorsnee-woordvoerster van de Europese Unie (EU), en haar statement verschilt in niets van dat van het ‘extreme centrum’, van Jean-Claude Juncker of van de liberaal Guy Verhofstadt als luidruchtigste woordvoerder.
Ook Zimmers verwoording verraadt op geen enkele wijze dat het om het standpunt van een linkse politieke fractie gaat. Ze spreekt van ‘de Britten’ die nu moeten weten of ze het voorstel aanvaarden of niet, ‘de Britten’ die moeten kiezen tussen zich te pletter storten en geen deal tekenen of terugkeren naar de EU. Dergelijke taal miskent zelfs de meest elementaire linkse noties over een klassenmaatschappij. Meteen worden alle Britse arbeiders die voor Brexit stemden door de linkse parlementsfractie in één zak gestopt met Tories, UKIPers en tutti quanti. Is dit het standpunt van de hele GUE/NGL ? Ik hoop van niet, maar een fractievoorzitter wordt wel ondersteld in naam van de fractie te spreken …
Het zou zeer kortzichtig zijn om dit standpunt te verdedigen met het argument dat de Brexit-deal tot stand kwam onder de rechtse vleugels van Theresa May, en dat het een reactionaire Tory-regering door links niet lastig genoeg kan gemaakt worden. Het is niet zoals men het zou wensen, maar Theresa May vertegenwoordigt momenteel de hele Britse natie. De EU onderhandelt over de toekomstige relaties met alle burgers van het eiland. Het is helemaal niet uitgesloten, en dat hoopt heel Europees en Brits links, dat Theresa May morgen de plaats moet ruimen voor Jeremy Corbyn. Zal Zimmer dan kameraad Corbyn ook voor de keus stellen: zich te pletter storten en geen deal tekenen of terugkeren naar de EU-stal ? De GUE/NGL zou zich dan een trouwer EU-adept tonen dan een lid van de sociaaldemocratische S&D-fractie…
Zoals door Ander Europa al een paar keer betoogd is: continentaal links moet de banden met Brits links aanhalen, de ontwikkelingen in de Britse Labour Party behoren tot de hoopgevendste in heel politiek Europa. Een standpunt als dat van Zimmer daarentegen is een kaakslag van ‘weldenkend’ Europa in het gezicht van een groot deel van de Britse werkende klasse. “Het leedvermaak over de moeilijke positie van May druipt er in onze media van af”, schreef Frank Slegers hier een jaar geleden; leent radicaal links zich nu ook al tot dit platvloersheid? (hm)
Een evaluatie van het Europees monetair beleid door denktank Minerva
(Klikken op de afbeelding om het document te downloaden. PDF, 6.7 MB )
De Vlaamse denktank Minerva 1 publiceert een uitgebreide studie, “QE – for the people? Monetair beleid na de Grote Financiële Crisis“. De auteurs, Hielke Van Doorslaer en Mattias Vermeiren, zijn professor resp. doctoraal onderzoeker aan het Ghent Institute for International Studies (Rijksuniversiteit Gent). We hebben het lijvige document (53 blz.) nog niet doorgenomen, maar willen het meteen onder de aandacht brengen van wie meer wil begrijpen van monetair beleid. Daarover verschijnt al niet veel dat leesbaar is door de leek, en in het Nederlands is de keuze nog veel beperkter. De auteurs vermelden expliciet dat ze het debat over monetair beleid willen “democratiseren in de zin dat we met dit rapport een vorm van bewustwording over de impact van het gevoerde monetair beleid willen creëren bij een ruimer publiek, en daarmee de deelnemers aan het democratische debat willen verruimen.” Een lovenswaardige intentie, die op het eerste zicht ook weerspiegeld wordt in de tekst zelf.
De ‘QE’ in de titel van het rapport doet bij sommigen een belletje rinkelen; het gaat inderdaad over quantitative easing of ‘kwantitatieve verruiming’, een operatie die zowel door de Amerikaanse Fed, de Europese Centrale Bank (ECB), de Bank of Japan als de Bank of England werd doorgevoerd in een poging de gevolgen van de financiële crisis die in 2008 losbarstte tegen te gaan. Het succes daarvan is zeer omstreden. Zoals in de conclusie van de Minervastudie staat: QE als middel om de economie terug aan te wakkeren is grotendeels mislukt, niet in het minst door “een besparingsbeleid dat het vertrouwen van bedrijven en consumenten verder ondermijnde”. De ECB heeft zowat 2500 miljard euro (!) in het financieel systeem gepompt, maar dit leidde niet tot een investeringsgolf en tewerkstelling, maar tot meer ongelijkheid. Banken hadden immers geen verplichtingen over de aanwending van dit monetair manna. Vandaar het idee dat door sommige economen gelanceerd werd: in plaats van het gecreëerde geld in het banksysteem te pompen kan het beter aan de huishoudens worden uitgedeeld (‘helicoptergeld’), wat meer kans biedt op een toename van de vraag. Het Minervarapport staat eerder positief tegenover dit idee; in ieder geval is het resultaat van hun denkwerk al gratis ter beschikking. (hm)
Europese vakbondscoordinatie van migratiewerkers
EPSU, de koepel van Europese vakbonden in de openbare diensten, zette op initiatief van de Italiaanse en Spaanse bonden FP-CGIL en CC.OO-FSC een Europese coördinatie op voor werkers actief in de opvang van migranten en vluchtelingen. Het gaat om dokters, verpleegsters, migratieambtenaren, grenswachters, tolken, sociaal assistenten, opvoeders etc.; in Italië alleen al zouden ca. 65.000 mensen tewerkgesteld zijn in deze sector, bij lokale en nationale overheden, ngo’s en steeds meer ook bij privébedrijven.
EPSU licht het initiatief als volgt toe:
“Terwijl deze werknemers werken in verschillende administratieve en culturele omgevingen, worden ze alle geconfronteerd met dezelfde problemen, zoals lage lonen, onderbemanning, onvoldoende of onaangepaste training, niet in het minst wat betreft internationaal asielrecht, wisselende jobinhoud ten gevolge van de steeds wisselende migratie- en asielwetgeving, die kan botsen met hun initiële opleiding. Nieuwe wetten die erop uit zijn migranten en wie hen probeert te helpen te criminaliseren hebben ook een negatieve impact op de werknemers die belast zijn met de ontvangst, zorg en integratie van nieuwkomers in Europa.
Het netwerk zal proberen de Europese banden te versterken, werknemers ondersteunen bij het vervullen van een openbare dienstverlening gericht op gastvrijheid, met respect voor de waardigheid van migranten in overeenstemming met internationale regels over asiel en hulp aan personen in nood.
Het netwerk zal ook een platform bieden om te discussiëren over migratiewetgeving op nationaal en EU niveau, over de rol van EU-agentschappen, Frontex en het European Asylum Support Office, dat onlangs veel kritiek kreeg in Griekenland. Het zal EPSU-alternatieven voorstellen voor een gemeenschappelijke, gestructureerde op mensenrechten gebaseerde aanpak van migratie en asiel in de EU, in tegenstelling met dehumaniserende maatregelen van opsluiting en uitbesteding aan derde landen, het enige punt waarover consensus bestaat in de EU.”
Een uitgebreidere toelichting vindt men in het EU CARE statement van 6 november 2018, “European solidarity? A European network of public service workers to welcome migrants” (beschikbaar in meerdere talen).
Hieronder een filmpje van FP-CGIL, de Italiaanse bond die mee aan de basis ligt van het Europees coordinatieinitiatief.
De EU van crisis naar crisis: Groot Brittannië. Deel 2
door Gerrit Zeilemaker
9 december 2018
In mijn vorig artikel [note] https://www.andereuropa.org/de-eu-van-crisis-naar-crisis-groot-brittannie-deel-1/ [/note] concludeerde ik dat de positie van Labour met betrekking tot Brexit de grote onbekende in alle mediacommentaren en berichten was. Wel werd de leider van Labour, Jeremy Corbyn, de afgelopen jaren op alle mogelijke manieren beklad en besmeurd. Volgens een parlementslid van de Tories zou hij voor Tsjecho-Slowakije gespioneerd hebben. Voor anderen is hij een Russische agent en herhaalde malen is Corbyn, een consequent verdediger van de rechten van het Palestijnse volk voor antisemiet uitgemaakt. Niets is te gek om hem zwart te maken.
Niet alleen de bladen van het Murdoch-concern blonken uit in deze smeercampagne, ook de ogenschijnlijk linkse Guardian en de ‘onafhankelijke’ BBC [note] https://www.thecanary.co/uk/2018/09/28/damning-evidence-of-misleading-distorted-and-inaccurate-reporting-on-the-labour-antisemitism-row-2/ [/note] deden naar hartenlust mee. Zelfs een parlementslid van Labour beschuldigde Corbyn openlijk van antisemitisme. Ook binnen Labour ontmoet Corbyn heftige tegenstand van vooral zittende parlementsleden die in de tijd van Tony Blair Labour binnengestroomd zijn. De ondemocratische structuur van Labour hielp ook niet echt mee met een National Executive Committee (NEC, nationale uitvoerende raad), waarin vooral de stem van parlementsleden en vakbonden zwaar weegt ten opzichte van die van de leden.
De 69-jarige Jeremy Corbyn zit sinds 1983 in het Lagerhuis en voerde een consequent linkse koers, waarbij hij talloze keren tegen de fractiediscipline in stemde. De als ‘fossiel’ bestempelde Corbyn, die overigens als eerste parlementslid een eigen website had, won tot ieders verrassing de verkiezing tot partijvoorzitter. Inzake Europa had Corbyn zich altijd tegen neoliberale inrichting van de EU uitgesproken. Nog in 2015 verklaarde hij bij een referendum voor uittrede te zullen stemmen. Maar daarvoor bestond binnen Labour geen meerderheid. Vooral de vakbonden binnen Labour waren voor Europa om de wetgeving rond arbeidstijd en tijdelijk werk te behouden. Jeremy Corbyn, nu partijvoorzitter, had zich aan deze beslissing te houden en voegde zich bij het Remain-kamp.
Het mocht niet baten. Terwijl de leiding van Labour voor blijven optrad, kozen grote delen van de Labour-aanhang voor Brexit. In een derde van de Labour-districten zelfs meer dan 60%. De bekende documentairemaker en linkse activist Paul Mason constateerde dat de beslissende stemmen vooral van linksgeoriënteerde arbeiders kwamen die zeer goed konden uitleggen waarom ze tegen Europa waren. In plaats van zich met deze tegenstelling bezig te houden koos het partijestablishment om Corbyn onvoldoende ondersteuning van het Remain-kamp te verwijten. De parlementsfractie sprak zich met 172 tegen 40 stemmen tegen Corbyn uit. Men besloot tot een nieuwe verkiezing van het partijvoorzitterschap. De uitslag in september 2016 viel echter nog gunstiger uit voor Corbyn, nu enthousiast gesteund door een basisbeweging van Labourleden, Momentum genaamd.
De uitslag van het referendum verscheurde de Tories en verleidde Theresa May tot het uitroepen van algemene verkiezingen op 8 juni 2017. De uitslag van de verkiezingen leidde tot een zware nederlaag voor de Tories en tot de grootste verkiezingsoverwinning van Labour sinds de verkiezingsoverwinning van Attlee in 1945. [note] https://www.counterpunch.org/2017/06/09/the-facts-proving-corbyns-election-triumph/ [/note]. Om aan het bewind te blijven moest Theresa May een verbond sluiten met de Noord-Ierse protestantse Democratic Unionist Party (DUP). Opmerkelijk was het verlies van de UK Independence Party (UKIP) die in 2015 nog 12,6% haalden, maar in 2017 tot 1,8% gereduceerd waren. Het is dus mogelijk dat rechtse racistische antimigranten-partijen met een consequent sociaaldemocratisch programma verslagen kunnen worden.
Het programma van Labour
Het programma van Labour onder Corbyn ‘For the Many not the Few’ bevat een reeks aan maatregelen als renationalisering van spoorwegen, de post en energienetwerken. Andere punten zijn maatregelen ter stimulering van de economie als de instelling van een investeringsbank, investeringen in de infrastructuur, huisvesting en duurzame energie. Vooral een politiek ter herstel van de industrie en van herregulering van de financiële sector.
En herstel van de gezondheidszorg, die zwaar geleden heeft onder bezuinigingen. Verbetering van de positie van de werkers met gelijke rechten voor deeltijd- en voltijdwerkers, verbieden van nulurencontracten, verhoging van het minimumloon, versterking van vakbondsrechten, enzovoort.
De radicale (keynesiaanse) econome Ann Pettifor vertelt hoe zij de macht van de centrale bank van Engeland zou gebruiken [note] https://www.redpepper.org.uk/ann-pettifor-if-i-governed-the-bank-of-england-heres-what-i-do/ [/note], ongewild aangevend wat er zou kunnen gebeuren als die in handen van een Tory-sympathisant zou blijven.
Labour zal bovendien immigratieregels ontwikkelen en initiëren, die transparant en eerlijk zijn voor iedereen. Ook komt er wetgeving die ervoor zorgt ‘dat elke werkgever die arbeid uit het buitenland wil aannemen, de werknemers thuis niet onderbiedt - omdat dit verdeeldheid veroorzaakt wanneer het ene personeelsbestand tegen het andere wordt gebruikt.’ [note] https://labour.org.uk/ [/note]
Kortom het gonst binnen Labour van progressieve alternatieven die inspireren en leiden tot groot enthousiasme, vooral onder jongeren. Op het Gastonbury festival werd Corbyn door duizenden jongeren toegejuicht.
Alles wordt onderzocht, afgewogen en besproken. Van het invoeren van een basisinkomen tot het herfinancieren en het onafhankelijk garanderen van de BBC met een belasting op internetbedrijven, als het instellen van een mediafonds voor het financieren van onafhankelijke nieuwssites. Hier demonstreert links hoe vernieuwing mogelijk wordt als de neoliberale verstarring verbroken wordt.
Aan de basis van Labour opereert Momentum met duizenden leden in meer dan 180 groepen in heel Groot-Brittannië. Zij hebben in korte tijd gezorgd voor een enorme toename van het aantal leden. Ze helpen met verkiezingen, organiseren demonstraties, consultaties en trainingen. In het bijzonder richten zij zich op het democratischer maken van Labour. Zo moeten onder andere leden meer invloed krijgen op de keuze van kandidaten in de kiesdistricten. Ze willen "Labour veranderen in een open, democratische, door leden geleide partij die klaar is om verkiezingen te winnen." [note] https://peoplesmomentum.com/about/ [/note]. Alleen een vernieuwd democratisch Labour, waarin de gewone leden kunnen beslissen en beïnvloeden zal in staat zijn niet alleen te regeren, maar ook de Britse maatschappij ten goede te veranderen.
Kritiek op het programma van Labour
Kritiek op Labour van links richt zich vooral op het Keynesiaanse karakter van het programma. Zo berekent de marxistische econoom Michael Roberts [note] https://thenextrecession.wordpress.com/2018/09/06/a-plan-for-a-new-economy/ [/note] dat de maatregelen van Labour zullen leiden tot overheidsinvesteringen van niet meer dan 2% van het bruto binnenland product (BBP), terwijl het gemiddelde van de zeven grootste economieën, de G7, gemiddeld 3,5% is.
Hij vervolgt: “Echter de bedrijfsinvesteringen in Groot-Brittannië zijn rond de 15% van het BBP. Dus de volledige investeringen van de geplande investeringsbank en de overheid zullen desondanks maar een derde van de bedrijfsinvesteringen zijn. De bedrijfssector zal dus beslissend blijven voor groei, inkomen en investeringen.” Zijn conclusie is dat de vijf grote banken de financiering van investeringen zullen blijven domineren en de uitvoering van de overheidsprogramma’s gemakkelijk kunnen frustreren.
Ook is er kritiek op het ondertekenen door Labour van een ‘Charter of Fiscal Credebility Rule’ (fiscale geloofwaardigheidsregel). [note] https://www.counterpunch.org/2018/12/06/uk-labours-fiscal-credibility-rule-neoliberal-orthodoxy-dies-hard/ [/note]. Deze beoogt de overheidsbalans in evenwicht te brengen, maar kan de uitgaven van de overheid in een crisis beperken. Want wanneer in een crisis de uitgaven aan werkloosheidsuitkeringen oplopen en de belastinginkomsten teruglopen is het beperken van de overheidsuitgaven juist contraproductief. In die zin staat het Charter haaks op het Labourprogramma.
Hoe verder?
Dinsdag 11 december wordt in het Lagerhuis gestemd over het Brexitakkoord. De kans dat een meerderheid voor het akkoord stemt is klein. Vele Tories hebben al aangegeven tegen te stemmen, de Noord-Ierse DUP heeft zich tegen het akkoord verklaard evenals Labour. Er bestaat de kans dat een aantal parlementsleden van Labour voor zullen stemmen, maar waarschijnlijk onvoldoende om een meerderheid achter het akkoord te hebben. Als het akkoord weggestemd wordt zal Theresa May’s regering waarschijnlijk vallen, en wanneer niet binnen twee weken een nieuwe regering gevormd kan worden moeten algemene verkiezingen plaatsvinden.
Wanneer Labour deze verkiezingen wint staat zij echter voor een dilemma: verder onderhandelen met de EU of radicaal breken met de EU. Onderhandelingen met de EU zullen waarschijnlijk leiden tot een nog hardere opstelling van de EU, vergelijkbaar met de opstelling tegenover Griekenland. De kans dat dit gaat leiden tot een beter akkoord dan het huidige is klein.
In het huidige akkoord wordt namelijk al de mogelijkheid van staatsteun vrijwel uitgesloten ook na de Brexit. Zo staat in artikel 16 dat “de EU en de UK het belang van de vrije en onvervalste concurrentie erkennen in hun handel en investeringsrelaties. De EU en de UK accepteren geen anticoncurrerende zakenpraktijken, concentratie van ondernemingen en staatsinterventies hebben het potentieel het juiste functioneren van markten te verstoren en de voordelen van de liberalisering van de handel te ondermijnen.”
Artikel 17 van het huidige akkoord verbiedt om aankoop- of verkoopprijzen vast te stellen, maar dat kan veel door Labour voorgestelde maatregelen dwarszitten, zoals verlaging van huren en energieprijzen, instellen van een minimumloonwet en betaalbare huisvesting van de overheid. Het gaat om een systeem dat de vrije markt in wetgeving vastlegt en overheidsinterventies wettelijk onmogelijk maakt, waarmee het iedere staat kan bedreigen met economische sancties wanneer het te veel uit de pas loopt. Een dwangsysteem dus [note] https://www.thecanary.co/uk/analysis/2018/11/15/mays-terrible-brexit-deal-could-see-corbyns-socialism-banned-from-the-uk/ [/note]
Labour staat dus voor een di- of trilemma:
- of het uitonderhandelen van een verdrag met de EU, waar de EU erop zal staan dit soort artikelen op te nemen en waarmee Labour haar programma niet of nauwelijks kan uitvoeren;
- of een verdrag aangaan en vervolgens toch het programma uitvoeren en sancties op de koop toe nemen (tenslotte is Groot-Brittannië groter dan Griekenland);
- of het radicaal breken met de EU en de confrontatie aangaan.
De linkse uitdaging in de Europese Unie
Eric Toussaint (*)
8 december 2018
Het is schokkend om te zien dat de rechtse regering die sinds de zomer van 2018 in Italië aan de macht is, weigert het begrotingstekort terug te dringen, terwijl de zogenaamde linkse regeringen buigen voor de bezuinigingspolitiek. Nu de bevolking van de eurozone steeds meer afkeer krijgt van het beleid dat door de Europese leiders en het grootkapitaal wordt opgelegd, moet radicaal links de strijd aanbinden met de structuren van de Europese Unie en de eurozone. De tijd is rijp om de legitimiteitscrisis aan het licht te brengen en te gebruiken als middel om de uitdagingen waarmee de bevolking wordt geconfronteerd, aan te pakken.
Links moet een internationalistische, antikapitalistische strategie hanteren, gericht op een breuk met het kapitalisme en streven naar een eco-socialistische federatie van de volkeren van Europa. Een groot deel van de bevolking is voor radicale veranderingen; als links laat zien dat het goede voorstellen heeft en bereid is zich volledig in te zetten voor de verwezenlijking ervan, kan ze de steun van de bevolking winnen. Links moet zich voorbereiden op een radicale koers die internationalistisch, feministisch, ecologisch, antiracistisch, socialistisch, communistisch en ondogmatisch is.
Een van de centrale en meest concrete thema's die aan de orde moeten komen, is de manier waarop de overheidsschuld wordt gebruikt om het bezuinigingsbeleid te rechtvaardigen.
De manier waarop de regeringen de economische en bancaire crisis die in 2007-2008 begon, hebben aangepakt, heeft geleid tot een enorme toename van de overheidsschuld. Vanaf mei 2010 werd de schuldenproblematiek een centraal punt voor Griekenland en voor de rest van de eurozone. Het eerste programma van 110 miljard euro, opgelegd door de trojka (die speciaal werd opgericht om het uit te voeren), leidde tot een sterke stijging van de Griekse overheidsschuld. Dit was ook het geval in Ierland (2010), Portugal (2011), Cyprus (2013) en Spanje. Dit programma had vijf fundamentele doelstellingen.
1. Het met publieke middelen redden van de particuliere banken [note]In Griekenland waren ongeveer 15 grote Belgische, Nederlandse, Franse, Duitse, Franse en Griekse banken betrokken. Voor een gedetailleerde analyse zie hier. En Eric Toussaint's presentatie van het Voorlopig Verslag van de Waarheidscommissie 17 juni 2015, hier . [/note] zodat zij de schadelijke gevolgen van hun eigen particuliere kredietzeepbel kunnen vermijden en zo een nieuwe grote internationale financiële crisis kunnen afwenden [note] De grote banken zijn sterk betrokken bij de Amerikaanse en Britse financiële markten en banksystemen. Zij hadden toegang tot grote kredietlijnen van de Federal Reserve. Om deze reden heeft de regering-Obama belangstelling getoond voor de Europese bankencrisis en in het bijzonder voor de Griekse en Ierse situatie.[/note].
2. Het geven van enorme dwangmiddelen aan de nieuwe publieke schuldeisers, [note]In het geval van Griekenland waren dit de veertien landen van de eurozone, vertegenwoordigd door de Europese Commissie, de EFSF - de Europese faciliteit voor financiële stabiliteit (die werd vervangen door het ESM - Europees Stabiliteitsmechanisme) -, de ECB en het IMF. [/note] die de particuliere schuldeisers vervangen. Dwangmiddelen over de regeringen en instellingen van de perifere landen om een beleid van radicale bezuinigingen, deregulering (waardoor afbraak van arbeidsvoorzieningen en de welvaartstaat), privatiseringen en strenge autoritaire controle op te leggen (zie punt 5 hieronder).
3. Behoud van de omvang van de eurozone (met andere woorden, houdt Griekenland en de andere perifere landen binnen de eurozone), wat een krachtig instrument is in de handen van de multinationals en de grote economieën van de zone.
4. Het neoliberale beleid moet vooral in Griekenland, maar ook in de andere perifere landen van de eurozone meer gewicht in de schaal leggen als voorbeeld voor alle Europese volkeren.
5. Versterking van autoritaire bestuursvormen in heel Europa (zowel in de Europese Unie in het algemeen als in elke lidstaat), zonder gebruik te maken van nieuwe experimenten die lijken op fascistische of naziregimes of die van Franco, Salazar of de Griekse kolonels (1967-1974). Met dit aspect wordt onvoldoende rekening gehouden omdat de nadruk wordt gelegd op de economische en sociale gevolgen. De autoritaire neiging binnen de EU en de eurozone is een belangrijk punt en een doel van de Europese Commissie en de grote ondernemingen. Dit raakt aan de uitvoerende macht, snelle stemprocedures, het beperken of schenden van veel rechten, het negeren van de keuzen van kiezers en, onder andere een toenemende onderdrukking van afwijkende meningen.
We moeten lering trekken uit het falen van het beleid van de regering van Alexis Tsipras in 2015 om met de bezuinigingspolitiek te breken. Ook is het noodzakelijk om ons de beperkingen van de socialistische minderheidsregering van Antonio Costa in Portugal te realiseren [note]De uitgaande rechtse coalitie won de meeste stemmen in de algemene verkiezingen van 4 oktober 2015, maar won niet de meerderheid. De verschillende linkse fracties wonnen samen de meerderheid van de zetels in het parlement van de Republiek: de Socialistische Partij werd 2e met 32,4%; de Bloco de Esquerda (Linkseblok) was 3e met 10,3%, en 19 zetels (van 8 in 2011); de Portugese Communistische Partij won één zetel om en kwam op 15; de Groene Partij behield haar 2 zetels. In november 2015 werd een regeringsovereenkomst gesloten: de PS regeerde alleen en de BE en de PCP, hoewel ze weigerden tot de regering toe te treden, zouden hun steun geven wanneer ze dat nodig achtten. [/note].
Een alternatief beleid in het belang van de burgers moet tegelijkertijd het hoofd bieden aan het bezuinigingsbeleid, de overheidsschuld, de particuliere banken, de eurozone, autoritaire tendensen tegengaan en het proces van het opstellen van een nieuwe grondwet lanceren. De ervaringen in de eurozone in de periode 2010-2018 laten duidelijk zien dat het onmogelijk is om te breken met bezuinigingen, tenzij er op zijn minst op alle bovengenoemde problemen wordt gereageerd.
Natuurlijk moeten ook de klimaat- en milieucrises worden aangepakt. Dat geldt ook voor de humanitaire crisis die wordt veroorzaakt door het Europese beleid van versterkte grenzen - de oorzaak van zoveel doden in het Middellandse Zeegebied onder immigranten en asielzoekers -, de crisis in het Midden-Oosten, extreemrechts en de opkomst van racisme.
Met de verkiezing van Trump, en ook de opkomst van de radicale bewegingen die rond de kandidatuur van Bernie Sanders ontstond en die vooraan staat in de strijd tegen Trump en zijn programma, moeten de Europese radicaal-linkse partijen, vakbonden, feministen en milieuactivisten banden creëren met de krachten van verzet in de VS.
Een groot deel van de radicaal linkse partijen met leden in het Europees Parlement, heeft nog steeds een verkeerd beeld van wat de integratie in de EU en de eurozone betekent. Simpel gezegd lijken zij meer voordelen dan nadelen te zien in de EU. Ze zijn van mening dat de EU, net als de eurozone, verenigbaar is met een terugkeer naar een sociaaldemocratisch beleid, iets minder onrechtvaardigheid en met keynesiaanse maatregelen om de economie nieuw leven in te blazen.
[caption id="attachment_15945" align="aligncenter" width="600"] Betogers op het Syntagmaplein, Athene, op 3 juli 2015, twee dagen voor het 'OXI-referendum' (Foto Ggia, Creative Commons licentie)[/caption]
Gezien de ervaringen van 2015 is het van fundamenteel belang dat degenen die geen illusies hebben in de EU of de eurozone en die authentieke ecologische en socialistische perspectieven zien in een breuk met de EU, zoals die bestaat, krachtig worden gesteund. Het is duidelijk dat noch de EU noch de eurozone kan worden hervormd. Het is duidelijk dat het onmogelijk is om, op basis van de legitimiteit van het algemeen kiesrecht of het democratisch debat, de Europese Commissie, het IMF, de ECB en de conservatieve regeringen die in het grootste deel van Europa aan de macht zijn, aan te zetten tot het nemen van maatregelen die de rechten van het Griekse volk, of in het algemeen van de bevolking van welk land dan ook te eerbiedigen.
Het Griekse referendum van 5 juli, werd door de Europese instellingen verworpen en tegen gewerkt door middel van chantage en dwang (zoals het dwingen van de Griekse banken om vijf dagen voor het referendum te sluiten). En de uitslag van het referendum heeft hen er niet toe gebracht om concessies te doen. Integendeel, door alle democratische beginselen volledig te negeren, werden hun eisen alleen maar dwingender.
Er zijn zeker veel maatregelen die op Europees niveau genomen kunnen en moeten worden om de economie te stimuleren, de sociale onrechtvaardigheid te verminderen, de schuldenlast draaglijk te maken en de democratie te versterken. In februari 2015 presenteerde Yanis Varoufakis, de toenmalige Griekse minister van financiën, voorstellen in die richting namelijk dat de Griekse schuld ingewisseld zou worden voor twee nieuwe soorten obligaties - groei-geïndexeerde obligaties en/of 'eeuwigdurende' obligaties - waarbij de Grieken alleen de rente zouden betalen [note]Zie: http://www.latribune.fr/actualites/... (in het Frans). [/note]. Deze voorstellen waren weliswaar gematigd en perfect uitvoerbaar, maar hadden geen enkele kans om door de Europese autoriteiten te worden aanvaard.
Dat is het geval met veel voorstellen om de schuldenlast van Griekenland en tal van andere landen te verlichten (gezamenlijke schulderkenning, wederzijdse obligaties in euro's, enz.) Technisch gezien zijn deze voorstellen allemaal haalbaar, maar wat mist is de wil, in de huidige politieke context en machtsverhoudingen in de EU. Een progressieve regering kan er niet op hopen te worden gehoord, gerespecteerd en nog minder, bijgestaan door de Europese Commissie, de ECB en het Europees Stabiliteitsmechanisme.
De ECB kan het banksysteem van een land in de eurozone verlammen door de toegang van banken tot liquiditeiten af te snijden. De arbitraire macht van de ECB en de bankenunie gebruikte deze middelen om de dwingende bevoegdheden van de Europese instellingen ten aanzien van Griekenland in 2015 te versterken om er zeker van te zijn dat de poging om een progressieve koers in te slaan zou mislukken.
Met het oog op de komende Europese verkiezingen in mei 2019 hebben verschillende linkse krachten voorstellen gedaan die vergelijkbaar zijn met de voorstellen van Varoufakis, ook al is er geen enkele kans dat ze worden uitgevoerd. Want het vereist slechts een paar regeringen van de eurozone om zich daartegen te verzetten, opdat dergelijke maatregelen onuitvoerbaar worden gemaakt, aangezien zij de goedkeuring van de ECB moeten hebben.
De EU verdragen zijn uiterst beperkend op het gebied van schulden en tekorten. De Europese autoriteiten, die het beleid onder controle hebben, zouden gemakkelijk kunnen besluiten om af te wijken van de regelgeving met het oog op de crisistoestand (zij doen dit voor regeringen die hen bevallen [note]Om de minste voorbeelden te noemen: Frankrijk onder Nicolas Sarkozy en Duitsland onder Angela Merkel zijn nooit gesanctioneerd voor hun voortdurende overschrijding van de regel met betrekking tot begrotingstekorten en recentelijk heeft de Europese Commissie ook 'begrip' getoond voor de regering Mariano Rajoy in Spanje in 2015-2016. [/note] ), maar zij waren duidelijk niet van plan dit te doen in het geval van Griekenland. Integendeel, alle onderhandelende partijen hebben zich fel verzet tegen de Griekse regering, ook al gaf deze blijk van grote gematigdheid (op zijn zachtst gezegd). De reguliere media en talrijke Europese leiders behandelden Alexis Tsipras en Yanis Varoufakis als rebellen, of zelfs radicale anti-Europeanen. De trojka heeft tussen januari en juli 2015 gestreden tegen de poging van de Griekse regering om het Europese volk te laten geloven dat er een alternatief is voor het neoliberale kapitalisme.
De capitulatie van de eerste regering Tsipras was niet voldoende om het IMF of de Europese leiders tevreden te stellen. De tweede regering van Tsipras bleef onder druk staan om steeds meer neoliberaal beleid toe te passen, vooral om publieke eigendommen en de welvaarts- en pensioenstelsels aan te vallen en het grote kapitaal te helpen door de invoering van juridische maatregelen die tot verdere achteruitgang leidde en de privatisering bevorderen.
Hier een (onvolledige) lijst: een wijziging van de wetgeving, zodat in geval van faillissement van een onderneming de banken voorrang krijgen boven de werknemers en gepensioneerden van de onderneming; de volledige marginalisering van de overheid in het aandeelhouderschap van banken; meer bevoegdheden voor de onafhankelijke instantie voor belastinginning; verdere achteruitgang in het systeem van de pensioenen; verdere achteruitgang in het arbeidsrecht en de uitoefening van het stakingsrecht; verdere privatiseringen; aanpassing van de wetgeving om gedwongen huisuitzetting van gezinnen met schulden en gedwongen veiling van goederen van personen met schulden via internet mogelijk te maken; onderdrukking van burgers die hulp verlenen aan mensen die met uitzetting worden bedreigd; een mechanisme van automatische bezuinigingen, als de in het derde memorandum vastgelegde doelstellingen inzake begrotingsoverschotten niet worden bereikt.
Toen de termijn van het derde memorandum op 20 augustus 2018 officieel afliep, werden de budgettaire beperkingen gehandhaafd. De regering Tsipras heeft zich ertoe verbonden de komende tien jaar een primair begrotingsoverschot te garanderen. Al deze nieuwe maatregelen en tegenmaatregelen leidden tot meer onrechtvaardigheid en onzekerheid. Griekenland heeft geen vermindering van de schuldvoorraad gekregen en blijft de ECB en het IMF tot de laatste cent terugbetalen [note]Eric Toussaint, "Het beleid van de trojka in Griekenland: Beroof het Griekse volk en geef het geld aan particuliere banken, de ECB, het IMF en de dominante staten van de eurozone", gepubliceerd op 28 augustus 2018. [/note].
Dit is de eerste les: de volkeren en de autoriteiten waarop zij vertrouwen om te breken met de bezuinigingsprogramma's kunnen geen einde maken aan de schendingen van de mensenrechten door de schuldeisers en de grote ondernemingen, tenzij zij krachtige eenzijdige zelfverdedigingsmaatregelen nemen.
Sommigen beweren dat als er in Madrid een linkse regering aan de macht komt, zij het gewicht van de Spaanse economie (met het vierde grootste BBP van de Eurozone) zou kunnen gebruiken om te onderhandelen over concessies die Tsipras niet kon krijgen. Maar welke concessies? De productie en werkgelegenheid weer op gang brengen door middel van zware overheidsuitgaven en tekorten? De ECB en Berlijn zouden zich samen met minstens vijf of zes andere hoofdsteden verzetten tegen een dergelijk beleid! Sterke maatregelen nemen tegen de banken? De ECB zou met de steun van de Europese Commissie een dergelijk beleid afwijzen.
Het is ook zeker dat als radicaal links tot de regering van een land als Cyprus, Ierland, Portugal, Slovenië of een van de Baltische staten zou toetreden, zij niet het gewicht in de schaal zou leggen om een onbuigzame Europese Commissie of de raad van bestuur van de ECB ervan te overtuigen af te zien van bezuinigingen, privatiseringen te stoppen, openbare diensten te ontwikkelen en de schuld drastisch te verminderen. De landen zullen zich moeten verzetten en eenzijdige maatregelen moeten nemen in het belang van hun bevolking. Kunnen verschillende progressieve regeringen van landen van de eurozone een gemeenschappelijk front vormen voor heronderhandelingen? Het zou zeker zeer welkom zijn als dit zou kunnen gebeuren, maar de mogelijkheid is ver weg, al was het maar om redenen van de electorale agenda (het feit dat verkiezingen in de verschillende Europese landen niet gelijktijdig zijn).
Als een Franse linkse kandidaat de volgende presidentsverkiezingen in Frankrijk in 2022 wint en zijn radicaal linkse coalitie de volgende algemene verkiezingen wint, kan een Franse linkse regering dan een hervorming van de euro bewerkstelligen? Het kamp Mélenchon denkt van wel. Er is reden om aan die mogelijkheid te twijfelen. Stel dat Mélenchon de verkiezingen had gewonnen en een regering had gevormd die van plan was een sociaal beleid te voeren en de euro te hervormen. Wat zou haalbaar zijn? Het is voor een Franse regering mogelijk om de huidige verdragen te negeren, maar dat zal niet leiden tot een ingrijpende hervorming van de eurozone. Om dit te doen, zijn er tegelijkertijd progressieve verkiezingsoverwinningen nodig, zowel in grote landen als in perifere landen. Dit gezegd hebbende, is het duidelijk dat de regering van een provocerend Frankrijk en haar bondgenoten, die maatregelen nemen ten gunste van de Franse bevolking en de volkeren van de wereld (bijvoorbeeld door de schulden van Griekenland en de ontwikkelingslanden aan Frankrijk af te schaffen) een positief effect kan hebben in heel Europa.
De uitweg uit de crisis gaat niet via een nationalistische aanpak. Het is nu meer dan ooit belangrijk om een internationalistische strategie te kiezen en te streven naar een Europese integratie die alle volkeren die zich verzetten tegen de huidige vorm van integratie die volledig wordt gedomineerd door de belangen van het grootkapitaal, bindt.
Er moeten ook nieuwe campagnes en gecoördineerde acties op continentaal niveau en daarbuiten worden gevoerd met betrekking tot de schuldenlast, het recht op huisvesting, de opvang van migranten en vluchtelingen, de volksgezondheid, het openbaar onderwijs, het recht op werk, de strijd voor de sluiting van kerncentrales en de radicale vermindering van het gebruik van fossiele brandstoffen, bestrijding van fiscale dumping en belastingparadijzen, de strijd voor de socialisatie van banken en verzekeringsmaatschappijen, acties tegen steeds autoritairdere bestuursvormen, de strijd voor de verdediging en uitbreiding van de rechten van vrouwen en de rechten van LGBTI's, de bevordering van gemeenschappelijke goederen en het opstarten van grondwetgevende processen.
De zwakke schakels in de inter-Europese dominantieketen bevinden zich in de perifere landen en in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Als Syriza in 2015 een correcte strategie had gehad, zou dat een keerpunt kunnen zijn geweest. Dat is niet gebeurd.
Andere zwakke schakels waar radicaal links in de niet zo verre toekomst aan de macht kan komen, zijn Portugal en Spanje en misschien Cyprus, Ierland en Slovenië, enz. Een nieuwe progressieve vooruitgang zou afhankelijk zijn van het vermogen van radicaal links om lering te trekken uit de lessen van 2015 en zo antikapitalistische en democratische voorstellen te doen die steun krijgen. Het lijdt geen twijfel dat de kracht van de volksmobilisatie een doorslaggevende factor zal zijn. Als de druk om echte compromisloze veranderingen door te voeren niet in de straten, de wijken en de werkplekken tot uitdrukking komt, zal de toekomst zeer somber zijn.
Tien voorstellen om een herhaling van de capitulatie van Griekenland te voorkomen
Om een herhaling van de capitulatie die we in 2015 in Griekenland zagen, te voorkomen, zijn hier tien voorstellen voor sociale mobilisaties en acties voor elke regering die werkelijk in het belang van de mensen opereert, maatregelen die onmiddellijk en gelijktijdig moeten worden genomen. Eerste voorstel: Een linkse regering moet de Europese Commissie op een zeer transparante manier ongehoorzaam zijn, met voorafgaande aankondigingen. De partij of coalitie van partijen (het voorbeeld van Spanje komt in gedachten) die beweert te willen regeren, moet vanaf het begin weigeren om de bezuinigingsmaatregelen te gehoorzamen en zich ertoe verplichten om maatregelen die enkel en alleen dienen om de begroting in evenwicht te brengen weigeren. Zij moeten dit aankondigen: "We zullen niet toegeven aan het dictaat van de Europese Verdragen over een evenwichtige begroting, omdat we meer overheidsuitgaven willen besteden aan sociale ontwikkeling, het beëindigen van de bezuinigingen en het begin van de ecologische transitie. Dit alles betekent dat we gedurende meerdere jaren achtereen grotere begrotingstekorten zullen hebben". De eerste stap is dan ook om op een duidelijke en vastberaden manier ongehoorzaam te zijn. De Griekse capitulatie heeft ons laten zien waarom we de illusie moeten laten varen dat de Europese Commissie en andere Europese regeringen de wil van de bevolking respecteren. Deze illusie kan alleen maar tot een ramp leiden. We moeten ongehoorzaam zijn. Tweede voorstel: Oproep tot volksmobilisaties, zowel op nationaal als op Europees vlak. In 2015 is een dergelijk initiatief in Griekenland en elders in Europa mislukt. Het is duidelijk dat de Europese sociale bewegingen geen groot succes hebben geboekt bij het mobiliseren van demonstraties, die wel plaatsvonden, maar onvoldoende solidariteit met het Griekse volk hebben getoond. Het is echter ook waar dat de strategie van Syriza niet voorzag in oproepen tot volksmobilisaties in Europa, of zelfs in Griekenland. En toen de regering van Tsipras opriep tot mobilisatie door middel van het referendum van 5 juli 2015, werd de volkswil van de 61,5% van de Grieken die weigerden de eisen van de schuldeisers te aanvaarden, niet gerespecteerd. Vergeet niet dat Yanis Varoufakis en Alexis Tsipras vanaf eind februari 2015 tot eind juni 2015 verklaringen hebben afgelegd om de publieke opinie ervan te overtuigen dat er een akkoord in zicht was en dat de situatie verbeterde. Stel je voor dat ze na elke belangrijke onderhandeling hadden uitgelegd wat er op het spel stond door middel van persberichten, verklaringen aan de media en verklaringen in het openbaar - voor het hoofdkwartier van de Europese instellingen in Brussel en elders. Stel je voor dat ze hadden onthuld wat er werkelijk aan de hand was. Dat zou hebben geleid tot bijeenkomsten van duizenden of tienduizenden mensen, en de sociale netwerken zouden dit alternatieve discours hebben doorgegeven aan honderdduizenden of miljoenen anderen. Derde voorstel: Een schuldaudit met participatie van de burgers De situaties in de EU-landen, en natuurlijk ook binnen de eurozone, zijn divers. In sommige Europese landen - zoals in Griekenland - is het absoluut noodzakelijk en een prioriteit om de aflossing van de schuld op te schorten, om zo absolute voorrang te geven aan het voldoen aan sociale behoeften en het waarborgen van de fundamentele mensenrechten. Het is ook een sleutelelement van een zelfverdedigingsstrategie. In Spanje, Portugal, Cyprus en Ierland hangt het af van het machtsevenwicht en het huidige economische beeld. In andere landen is het mogelijk om eerst de audit (onderzoek) uit te voeren en vervolgens een besluit te nemen over de opschorting van terugbetalingen. De specifieke situatie van elk land moet worden bekeken alvorens tot deze maatregelen over te gaan. Geconfronteerd met de dreiging van represailles van de ECB, beschikt de bevolking van de lidstaten van de eurozone over een krachtig wapen van zelfverdediging. De ECB bezit nu grote hoeveelheden staatsobligaties van de landen van de eurozone die zij heeft opgekocht van particuliere banken in het kader van Quantitative Easing. Op 30 september 2018 bezat zij Spaanse staatsobligaties ter waarde van € 256 miljard, € 360 miljard Italiaanse obligaties, € 414 miljard Franse obligaties en € 36 miljard Portugese obligaties [note] Officiële website van de ECB, "Breakdown of debt securities under the PSPP", https://www.ecb.europa.eu/mopo/impl... geraadpleegd op 3 november 2018.[/note]. In totaal bezat de ECB in september 2018 voor 2150 miljard euro aan staatsobligaties van landen in de eurozone (als we de restanten van de in 2010-2012 opgekochte Griekse obligaties meetellen). Wat als een linkse regering in Spanje of Frankrijk tegen de ECB zou zeggen: "Als u probeert te voorkomen dat wij het beleid voeren dat ons volk wil, zullen wij de terugbetaling van de obligaties die u aanhoudt opschorten". De opschorting van betalingen zou zowel betrekking hebben op de rente als op het bedrag dat op de vervaldag verschuldigd is. De regering zou dus een krachtig wapen van zelfverdediging en druk in handen hebben dat zij niet mag aarzelen om te gebruiken. Bovendien, als de schuld door de regering en het volk als ‘afschuwelijk’ wordt beoordeeld, omdat de doelstellingen strijdig waren met de belangen van de meerderheid van de bevolking, zou afwijzing op basis van een audit met burgerparticipatie een legitieme daad zijn. Vierde voorstel: Toezicht op het kapitaalverkeer instellen. Het is belangrijk om te begrijpen wat dat betekent. Het betekent niet dat mensen niet enkele honderden euro's naar het buitenland mogen overmaken. Het is duidelijk dat internationale financiële transacties tot een bepaald bedrag moeten zijn toegestaan. Aan de andere kant is het belangrijk om een strikte controle op de kapitaalstroom boven een bepaalde grens af te dwingen. Vijfde voorstel: De financiële sector en de energiesector socialiseren. Socialiseren van de financiële sector betekent niet alleen het ontwikkelen van een publiek netwerk van banken. Het houdt in dat er een openbaar monopolie op de financiële sector, dat wil zeggen de banken en verzekeringsmaatschappijen, wordt afgekondigd: een socialisatie van de financiële sector onder controle van de burger. Met andere woorden, de financiële sector omvormen tot een openbare dienst [note] Voor een uitleg over de socialisatie van banken, zie What is to be Done with the Banks? Versie 2.0.[/note]. Socialiseren van de banksector betekent:- onteigening van de grootaandeelhouders zonder compensatie (of alleen met een symbolische euro); kleine aandeelhouders worden gecompenseerd;
- het monopolie van de bankactiviteit toe te vertrouwen aan de publieke sector, met één uitzondering: er komt een kleinschalige coöperatieve banksector die onderworpen is aan dezelfde basisregels als de publieke sector);
- het opstellen - met participatie van de burgers - van een handvest van doelstellingen en taken waarin de openbare dienst van sparen, kredieten en investeringen wordt uitgewerkt ter ondersteuning van de prioriteiten die via een proces van democratische planning zijn vastgesteld;
- het waarborgen van de transparantie van de rekeningen, die in een gemakkelijk te begrijpen vorm aan het publiek moeten worden gepresenteerd;
- de oprichting van een openbare dienst voor sparen, kredieten en investeringen met een dubbele structuur: enerzijds een netwerk van kleine nabijgelegen instellingen en anderzijds gespecialiseerde organisaties die belast zijn met het beheer van de fondsen en de financiering van investeringen in projecten die niet door de ministeries van volksgezondheid, onderwijs, energie, openbaar vervoer, pensioenen, de sociaal-ecologische overgang, enz. worden beheerd. De ministeries moeten over voldoende budgetten beschikken om de financiering van de investeringen onder hun verantwoordelijkheid te dekken. De gespecialiseerde organisaties zouden zich moeten bemoeien met zaken die buiten de bevoegdheden en actieterreinen van deze ministeries vallen om een samenhangend geheel te waarborgen [note] Patrick Saurin en Eric Toussaint, How to Socialize the Banking Sector[/note].
Schandalig: Aquarius moet reddingsoperaties op Middellandse Zee opgeven
Terwijl ‘eerbare’ politici hun deugd demonstreren als voorstanders van het VN-migratiepact (waarmee ze niet van plan zijn ook maar iets verder te doen) moet een klein maar moedig en efficiënt initiatief van onderuit noodgedwongen de deuren sluiten: het reddingsschip Aquarius moet zijn activiteiten stopzetten. Het door Artsen Zonder Grenzen en SOS Méditerrannée gerunde initiatief heeft sinds 2016 zo ’n 30.000 mensen gered op de Middellandse Zee, en als men er de andere gelijkaardige reddingsinitiatieven bijtelt (de Bourbon Argos, Dignity, Prudence en Phoenix ) – werden sinds 2015 tachtigduizend (80,000) mensen gered. Maar de Aquarius heeft geen vlag meer om onder te varen, het schip kan de haven van Marseille niet langer verlaten. “Het resultaat van een permanente campagne, aangevoerd door de Italiaanse regering en ondersteund door andere Europese landen, om hulporganisaties te delegitimeren, te besmeuren en te boycotten”, aldus een verklaring van Artsen Zonder Grenzen Frankrijk (MSF)
De beschuldigingen door MSF-directeur Nelke Manders aan het adres van de Europese autoriteiten zijn niet mals: “Europa mislukte niet alleen in het organiseren van toezichts- en reddingscapaciteit, maar het saboteerde ook actief de pogingen van derden om levens te redden”. En inderdaad, aan de reddingsteams werd verweten dat ze de mensensmokkelaars hielpen, havenautoriteiten beweerden dat de Aquarius illegaal vuilnis stortte …
Men kan niet beweren dat dit nu eenmaal de beslissingen zijn van regeringen en autoriteiten van rechtse lidstaten, waar de EU ‘helaas’ niets kan aan veranderen. Heel haar aanpak als EU, het beroep op regimes als het Turkse en Libische, de versterking van Frontex (op naar 10.000 grenswachters!), het ‘afkopen’ van terugkeer bij regimes van allerlei slag, de ‘activatie’ van de ontwikkelingshulp, alles wijst erop dat de EU zich op het gebied van migratie als een uiterst rechts regime gedraagt. Als het erop aankwam banken te redden werden – met succes – dreigbrieven geschreven vanuit de Europese Centrale Bank om regeringen onder druk te zetten. Maar het leven van enkele duizenden untermenschen is natuurlijk niets in vergelijking met het leven van een bank. (hm)
DIE LINKE op de bres voor de rechten van migranten
6 december 2018
Op 30 november hielden het partijbestuur en de parlementsfractie van het Duitse linksradikale DIE LINKE beraad over het thema "Vlucht en Migratie". Ze gaven daarover een verklaring uit [note] "Deutschland ist eine Einwanderungsgesellschaft", Die Linke, 30 november 2018. [/note] in naam van de partijvoorzitters Katja Kipping en Bernd Riexinger, en de fractieleiders in de Bundestag Sahra Wagenknecht en Dietmar Bartsch. Deze gemeenschappelijke verklaring kan als antwoord gezien worden op speculaties over spanningen binnen de partij rond het migratiethema; het was bijvoorbeeld opgevallen dat de door Wagenknecht opgerichte beweging Aufstehen geen medeondertekenaar was van #unteilbar, de oproep voor de massabetoging op 13 oktober in Berlijn tegen racisme en voor een humaan migratie- en asielbeleid. Maar de gemeenschappelijke verklaring in zeven punten is méér dan een partijpolitiek statement, en bevat interessante ideeën die ook elders in Europa kunnen inspireren. We vonden het daarom nuttig om een samenvatting te geven; het vierde punt vertalen we integraal omdat het een standpunt bevat over het nu zo omstreden VN-migratiepact.
"Duitsland is een immigratiesamenleving"
Gemeenschappelijke verklaring van de partij-en fractievoorzitters n.a.v. de bijeenkomst van het partijbestuur en de parlementsfractie over het thema "Vlucht en Migratie" op 30 november 2018
Katja Kipping, Sahra Wagenknecht, Dietmar Bartsch, Bernd Riexinger
Op basis van het verkiezingsprogramma van DIE LINKE voor de Bondsdagverkiezingen van 2017 en van het besluit "Partij in Beweging" op de eerste bijeenkomst van het zesde partijcongres van 8 tot 10 juni 2018 in Leipzig besluiten wij:
Vlucht en verdrijving zijn een globaal fenomeen en een direct gevolg van oorlogen, geweld en politieke vervolging, van honger-en klimaatcatastrofen. De huidige debatten, onder andere in Duitsland, tonen aan in hoe sterk reeds het rechts gelukt is zich op te dringen in de maatschappelijke uitdagingen in verband met de vlucht- en migratiekwestie. De rechtspopulistische nationalisten koppelen met opzet sociaal onrecht met racistische slogans in het kader van hun chauvinistische cultuurstrijd. Ze drijven de samenleving uiteen en vergiftigen het democratisch samenlevingsverband. Vlucht en migratie zijn emotionele, en terzelfdertijd zeer politieke thema's, want het gaat hier niet alleen om mensen die naar ons komen, maar ook over de vraag hoe we willen leven. De strijd voor de maatschappelijke samenhang is immers een fundamentele kwestie van onze democratie. DIE LINKE heeft als opdracht dit maatschappelijk debat op een verantwoordelijke wijze te voeren.
We besluiten bijgevolg samen het volgende:
- Niemand vlucht vrijwillig
- Asiel is een grondrecht
- Strijd tegen de vluchtoorzaken
- Rechten voor arbeidsmigranten
- Duitsland is een immigratiesamenleving
- Sociale zekerheid voor iedereen
- Samen tegen elke vorm van racisme
Bolkestein herrijst: Europese Commissie wil macht over diensten
4 december 2018
Bron: Corporate Europe Observatory
vertaling door globalinfo.nl (*)
met dank voor overname artikel
Vragen en antwoorden over het voorstel om de Commissie nieuwe bevoegdheden te geven om lokale besluiten nietig te verklaren
De EU-instellingen onderhandelen momenteel over nieuwe regels voor de interne markt die een ernstig en duidelijk negatief effect kunnen hebben op de besluitvorming in parlementen, provinciale raden en gemeenteraden [note]Zie ook ons bericht EU bedreigt gemeentelijke democratie, / [/note] in heel Europa. De Commissie stelt voor de dienstenrichtlijn - ook bekend als de Bolkestein-richtlijn - op een nieuwe en buitengewoon invasieve manier ten uitvoer te leggen. Kortom, de Commissie wil het recht hebben om nieuwe wetten goed te keuren of af te wijzen evenals andere maatregelen die onder de richtlijn vallen. En de richtlijn bestrijkt heel veel verschillende kwesties: bestemmingsplannen (stadsplanning), maatregelen voor woningvoorziening, energievoorziening, watervoorziening, afvalbeheer en meer.
De oppositie tegen het voorstel van de Commissie neemt snel toe, met name van gemeenteraden, wiens handelingsbekwaamheid op veel gebieden ernstig kan worden beperkt als het voorstel wordt aangenomen. Omdat zij niet goed op de hoogte waren van de implicaties, ontdekken velen van hen in een laat stadium dat gemeenten zelfs de toestemming van de Commissie moeten vragen voordat zij een maatregel aannemen die betrekking heeft op diensten.
In Amsterdam keurde de gemeenteraad unaniem een motie goed waarin staat dat het voorstel "de autonomie van de lokale autoriteiten ernstig aantast en dus een bedreiging vormt voor de lokale democratie." Deze krachtige boodschap ter ondersteuning van de lokale besluitvorming begint te resoneren in steden in heel Europa. Een openbare verklaring tegen het voorstel werd in korte tijd ondertekend door 75 Europese organisaties, waaronder NGO's, sociale bewegingen en politieke partijen, terwijl de ondertekeningen nog steeds binnenkomen.
Waar draait het allemaal om? Corporate Europe Observatory heeft een lijst samengesteld van vragen die ons op dit moment regelmatig worden gesteld, om te proberen belangrijke zorgen over en problemen met dit voorstel uit te leggen.
Hoe denkt de Commissie besluiten in de lidstaten stop te zetten of te veranderen?
Het voorstel gaat over "kennisgeving", dat wil zeggen de Commissie "op de hoogte stellen", wat vrij onschuldig klinkt. Maar zo eenvoudig is het niet.
Momenteel moet de Commissie op de hoogte worden gebracht wanneer een nieuwe beleidsmaatregel die onder de dienstenrichtlijn valt, in de lidstaat wordt ingesteld. De lidstaat kan de Commissie op de hoogte brengen nadat de maatregel is goedgekeurd en in werking is getreden. De Commissie zal dan controleren of de regels zijn gevolgd. Als zij meent dat dit niet het geval is geweest, zal zij met de betrokken lidstaat besprekingen beginnen om tot een oplossing te komen.
Deze procedure is ingevoerd sinds de dienstenrichtlijn in 2006 werd goedgekeurd. Een overvloed aan lobby's voor het bedrijfsleven en de Commissie zelf hebben echter geklaagd dat deze aanpak inefficiënt en traag is.
De Commissie bootst een voorstel na dat door BusinessEurope is ingediend en is ingegeven door een groot aantal lobbyisten van verschillende andere industriegroepen en heeft een nieuwe en aanzienlijk meer ingrijpende procedure voorgesteld. Volgens het nieuwe voorstel zouden de autoriteiten - of dat nu gemeenten of ministeries zijn - de Commissie moeten informeren over relevante aanstaande besluiten drie maanden vóór de stemming over het besluit. Dit zou de Commissie de kans geven om de tekst van tevoren te onderzoeken, en in het geval dat zij iets vond dat volgens haar in strijd was met de dienstenrichtlijn, zou ze een "waarschuwing" afgeven. In de "waarschuwing" zou de Commissie vaststellen wat er zou moeten veranderen om goedkeuring te krijgen.
Als de suggesties van de Commissie - die kunnen variëren van volledige afwijzing tot kleine aanpassingen - niet worden overgenomen en de gemeenteraad of het parlement in kwestie doorgaat met het aannemen van de maatregel, zal de Commissie een besluit nemen waarbij “de betrokken lidstaat wordt verplicht ... om het in te trekken" (artikel 7).
Dit is in wezen en verontrustend genoeg een machtiging voor de Commissie om gekozen assemblees op een groot aantal beleidsterreinen te vervangen, die niet alleen cruciaal zijn voor de economie, maar ook voor de meeste aspecten van de samenleving. Bovendien zou het de besluitvorming fundamenteel veranderen, met name op het niveau van gemeenten en regionale autoriteiten, waardoor het beginsel en de praktijk van lokale democratie in de hele EU worden ondermijnd.
Wat betekent dat in de praktijk? Is het echt zo ernstig?
Voordat we verder gaan kijken naar de juridische basis van dit alles - de dienstenrichtlijn - kan het nuttig zijn om een idee te krijgen van wat hier op het spel staat en dit te doen aan de hand van een paar concrete voorbeelden.
- Toen de gemeenteraad van Amsterdam zich uitsprak tegen het voorstel van de Commissie, verwees gemeenteraadslid Tiers Bakker, die de motie opstelde, naar pogingen om AirBnB in de stad te reguleren. AirBnB genoot lange tijd zeer flexibele regels in Amsterdam, maar na verloop van tijd werd de service zo wijdverbreid dat het problemen veroorzaakte met betrekking tot de toegang tot betaalbare woningen en de sfeer en het milieu in belangrijke delen van de stad veranderde. De gemeenteraad greep in, reagerend op de eisen van hun kiezers, de inwoners van de stad, en verscherpte de regels, om te ontdekken dat het beperken van het gebruik van AirBnB een schending van de Dienstenrichtlijn zou kunnen zijn. Volgens het nieuwe voorstel zou de gemeente Amsterdam de Commissie toestemming moeten vragen om dergelijke voorschriften in te voeren.
- Bestemmingswetten en / of stadsplanning vallen onder de Dienstenrichtlijn, volgens een recent arrest van het Europese Hof van Justitie. Stadsplanning kan beleidsbeslissingen omvatten over waar in een stad de autoriteiten winkels het liefst zouden zien en waar niet, evenals de grootte van winkels. Sommige steden geven er misschien de voorkeur aan om geen enkele grote supermarkt (hypermarkten) te hebben om het bestaan van kleine winkels te waarborgen. Dit planningsgebied valt echter onder de Dienstenrichtlijn. Daarom moet ook hier een besluit aan de Commissie worden meegedeeld, waarbij het EU-orgaan het laatste woord krijgt, misschien niet bij elk individueel planningsbesluit, maar het stelt hen in staat om uitgebreide en langetermijnplannen voor stadsontwikkeling te blokkeren of af te wijzen.
- De richtlijn heeft ook met name invloed op arbeidsrechten. Toen de dienstenrichtlijn voor het eerst werd voorgesteld, ontstond er verontwaardiging over het feit dat het dienstverlenende bedrijven in de hele EU zou kunnen laten werken volgens alleen de regels en voorschriften in hun land van herkomst. De vakbonden beweerde dat dit onvermijdelijk zou leiden tot sociale dumping, omdat bedrijven die in een lagelonenland gevestigd zijn, werknemers naar landen met een hoge lonen zouden kunnen sturen en hen een fractie van de lokale lonen zouden betalen. Na massale protesten in de EU werd de arbeidswetgeving uiteindelijk vrijgesteld van de richtlijn. Maar dat betekent niet dat maatregelen die bedoeld zijn om toezicht te houden op de naleving van lokale collectieve overeenkomsten of wetten door servicebedrijven zijn toegestaan. Onlangs heeft de Commissie geklaagd over regels in Denemarken die autoriteiten en vakbonden in staat stellen mogelijke schendingen van collectieve arbeidsovereenkomsten en arbeidsrecht te signaleren.
- De dienstenrichtlijn raakt zelfs het gebruik van natuurlijke hulpbronnen. In 2015 besloot de Europese Vrijhandelsassociatie Autoriteit (EVA), die toeziet op de naleving van de regels voor de interne markt in EER-landen (IJsland, Noorwegen en Liechtenstein), dat de IJslandse wet inzake het gebruik van geothermische energie en grondwater in strijd is met de dienstenrichtlijn doordat die het moeilijk zou maken voor buitenlandse particuliere bedrijven om toegang tot de hulpbron te krijgen. De wet was het antwoord op bezorgdheid in IJsland dat particuliere bedrijven geneigd zijn om een kortetermijnaanpak te hanteren voor het gebruik van geothermische bronnen, waarbij geen rekening wordt gehouden met het publieke belang op lange termijn. Tot nu toe wordt het echter als een inbreuk op de Europese wetgeving beschouwd.
Welke gebieden vallen onder deze procedure en dus ook onder de Dienstenrichtlijn?
Besluiten over gebieden en maatregelen sinds 2006 die vallen onder de dienstenrichtlijn, kunnen door de Commissie volgens het nieuwe voorstel worden afgewezen. En de dienstenrichtlijn bestrijkt een groot aantal beleidsterreinen, waaronder de meeste dienstensectoren.
Toen de dienstenrichtlijn oorspronkelijk werd ontworpen in 2004, ging het om pure dienstverlening. De Bolkestein-richtlijn - genoemd naar de Commissaris die het heeft opgesteld, Frits Bolkestein - was een buitengewoon vérgaand plan om diensten te liberaliseren en dekt zo ongeveer alles wat je kunt verkopen, maar niet op je voet kan vallen! Maar toen de richtlijn op felle tegenstand stuitte, met meer dan 100.000 mensen die protesteerden in de straten van verschillende lidstaten, werden sommige sectoren en gebieden uit de richtlijn gehaald en op andere terreinen werd de impact ervan verkleind, als antwoord op de publieke verontwaardiging.
Maar zelfs in zijn beperkte vorm bestrijkt de richtlijn een groot aantal kwesties en beleidsterreinen. Onder de sectoren vallen onder meer: onderwijs, boekhouding, juridische diensten, consultancy, architectonische diensten, watervoorziening, afvalbeheer, reclame, postdiensten, elektriciteit, gasvoorziening, detailhandel en vele andere sectoren.
Het kan zelfs gemakkelijker te begrijpen zijn door te kijken naar de dienstensectoren die niet onder de richtlijn vallen: niet-economische diensten van algemeen belang (d.w.z. diensten in handen van de overheid waar burgers niet voor betalen), financiële diensten, gezondheidszorg, gokken, elektronisch communicatie, audiovisuele diensten (tv en radio), particuliere beveiligingsdiensten, vervoer, uitzendbureaus en notarissen en gerechtsdeurwaarders. Er is ook een vrijstelling voor sociale diensten, maar aanvullende socialezekerheidsregelingen vallen er wel onder
Wat is verboden door de Dienstenrichtlijn?
De dienstenrichtlijn is in wezen een lijst van maatregelen, soorten eisen en kaders die de lidstaten niet mogen nemen of opleggen als het gaat om regelgeving over diensten.
De richtlijn bestaat uit drie lijsten. De eerste twee bestrijken alle sectoren die niet zijn vrijgesteld van de richtlijn, terwijl de laatste en meest verreikende lijst alle sectoren bestrijkt, minus enkele die expliciet in de tekst worden genoemd.
De eerste lijst beperkt de introductie van autorisatiestelsels, verbiedt residentievereisten voor eigenaars en beperkt beperkingen op het aantal bedrijven en de hoeveelheid activiteit in een sector. Het verbiedt ook eisen om bij te dragen aan verzekeringsregelingen of financiële garantieregelingen (op een paar uitzonderingen na) en verwerpt verplichting van dienstenbedrijven om in een register te worden vermeld (zoals in het Deense voorbeeld hierboven), behalve onder bepaalde voorwaarden.
De tweede lijst verbiedt - in principe - eisen van servicebedrijven met betrekking tot minimum aantallen werknemers, maximale of minimale prijzen, limieten voor bedrijfsactiviteiten op basis van de populatie in een bepaald gebied en regels die vereisen dat een bedrijf een specifieke 'juridische vorm' heeft .
Een speciale procedure is ook aan deze tweede lijst toegevoegd. Als een lidstaat op bovengenoemde gebieden een verordening instelt, moet deze dit tot nu toe aan de Commissie melden. De Commissie zou de lidstaat vervolgens kunnen vragen (niet verplichten) om de maatregelen niet aan te nemen of weer op te heffen, als zij vindt dat deze te restrictief zijn en dus in strijd zijn met de dienstenrichtlijn. Maar van cruciaal belang is dat tot dusverre de lidstaten niet verplicht waren om de Commissie op de hoogte te brengen voordat de maatregel werd goedgekeurd.
De derde lijst, in artikel 16 van de richtlijn, is de meest verstrekkende. Volgens dat artikel moeten dienstenbedrijven vrij zijn om diensten te verlenen en zijn er geen beperkingen toegestaan, tenzij ze niet discrimineren op basis van nationaliteit, en evenredig en 'noodzakelijk' zijn. Wat dit artikel bijzonder streng en restrictief maakt, is dat 'noodzaak' alleen kan worden 'gerechtvaardigd om redenen van openbare orde, openbare veiligheid, volksgezondheid of bescherming van het milieu'. Deze juridische frasering sluit tientallen andere legitieme zorgen uit die de regelgeving zouden kunnen motiveren, zoals zorgen over toegang tot betaalbare woningen, een fatsoenlijke levensstandaard, bescherming van stedelijke omgevingen en nog veel meer.
Deze laatste lijst was het meest politiek controversieel toen de dienstenrichtlijn in 2006 werd goedgekeurd. Om die reden werden sommige openbare diensten expliciet vrijgesteld van deze specifieke sectie: elektriciteit, gas, postdiensten, watervoorziening en afvalbeheer.
Hoewel het bovenstaande de brede reeks gebieden beschrijft die onder de Dienstenrichtlijn vallen, is het echter nog steeds niet helemaal duidelijk welke gevolgen de richtlijn heeft gehad of zal hebben in een bepaalde sector. Dit is in feite heel vaak het geval met EU-richtlijnen, waar de implementatie zorgvuldig moet worden bekeken om de impact en implicaties voor het beleid volledig te kunnen overzien.
Is kennisgeving vereist voor de gehele richtlijn, inclusief dat beruchte artikel 16?
Op dit moment hoeven lidstaten de Commissie alleen op de hoogte te stellen wanneer zij beslissingen nemen op een beperkt aantal gebieden. Maar onder het nieuwe voorstel is ook artikel 16 opgenomen.
Tijdens de vorige strijd en protesten tegen de Bolkestein-richtlijn maakten mensen zich het meest zorgen over artikel 16, vanwege het zogenaamde 'land-van-oorsprong-principe'. Dit beginsel betekent in wezen dat een dienstverlener alleen de regels in zijn land van herkomst hoeft te volgen, en niet die in andere lidstaten waar hij actief is. Na een lange strijd werd het artikel gewijzigd om enkele van de opgeworpen problemen aan te pakken, maar het is nog steeds zeer verreikend. In wezen verbiedt het beperkingen op allerlei soorten diensten, tenzij bewezen kan worden dat ze noodzakelijk zijn om een zeer beperkt aantal doelen te bereiken.
Hoe ingrijpend dit is, of zal zijn, komt uiteindelijk neer op interpretatie van de regels. En met haar nieuwe voorstel probeert de Commissie zich duidelijk het recht te geven om de tekst eens en voor altijd uit te leggen in een poging om de "interne markt" te verdiepen.
Maar handhaaft de Commissie niet slechts de EU-wetgeving?
Nee, het is niet zo eenvoudig. Zoals duidelijk zal zijn uit de bovenstaande informatie, is de Dienstenrichtlijn een buitengewoon ingewikkelde handeling. Het zit vol met artikelen die een beoordeling van een bepaald geval vereisen alvorens te beslissen of de richtlijn is nageleefd. Bijvoorbeeld: is de maatregel 'evenredig' of niet? Wordt ze aangenomen vanwege "dwingende redenen van algemeen belang"? Dit zijn deels subjectieve vragen die een uitgebreide beoordeling en een duidelijk uiteengezette argumentatie voor elke beslissing in dit verband vereisen.
Het voorstel om de "kennisgevingsprocedure" te wijzigen maakt het voor de Commissie mogelijk om definitieve antwoorden te geven op dergelijke vragen en om krachtig op de eigen besluiten te handelen: terwijl de Commissie in de oude versie van de dienstenrichtlijn zou kunnen beslissen “wanneer het passend is” om te "verzoeken" dat een maatregel niet wordt goedgekeurd of ingetrokken, kan de Commissie in het nieuwe voorstel het einde van een maatregel "eisen".
Wat de Commissie voorstelt, is niet precies het vasthouden aan en handhaven van EU-wetgeving. Het stelt in feite voor om zijn eigen begrip en interpretatie van de wet te vestigen en te handhaven. En omdat veel van de meest cruciale politieke strijd in de EU gaat over hoe EU-wetten moeten worden geïnterpreteerd, is dit een gewaagde stap - en een duidelijke machtsovername door de Commissie.
Bovendien zou kunnen worden aangevoerd dat als het voorstel wordt goedgekeurd, de Commissie haar mandaat op twee manieren mag overschrijden:
- De Dienstenrichtlijn is precies dat: een richtlijn. Een richtlijn moet de lidstaten de ruimte geven om bepaalde doelen te bereiken op welke manier ze ook kiezen, in tegenstelling tot 'maatregelen' (regulations) die duidelijk aangeven hoe dingen moeten worden gedaan. Volgens de eigen website van de Commissie vereisen richtlijnen "dat de EU-landen een bepaald resultaat moeten bereiken, maar laat hen vrij om te kiezen hoe dit te doen." De nieuwe kennisgevingsprocedure ondermijnt echter volledig de keuzevrijheid van de lidstaten in dit opzicht.
- Uiteindelijk is het niet aan de Commissie om te beslissen of de richtlijn is nageleefd of niet - dat is de rol van het Europese Hof van Justitie. De Commissie kan zich zeker een mening vormen en zij kan een lidstaat waarschuwen dat zij misschien de dienstenrichtlijn schendt, maar beweren dat zij de ultieme wijsheid bezit over de interpretatie van de richtlijn, tot het punt dat het beleid van verkozen parlementen kan worden genegeerd, komt neer op het overschrijden van het eigen mandaat en de rol van de Commissie.
Maar ach, zal het Europees Parlement niet krachtig reageren op deze aanval op de democratie?
Helaas, nee, niet zoals het er nu voor staat. Integendeel, de Commissie interne markt van het Europees Parlement heeft al een standpunt ingenomen, dat volkomen onverschillig lijkt te zijn voor de gevolgen die dit zal hebben voor de besluitvorming in parlementen, regionale raden of gemeenteraden. De belangrijkste bijdrage van het Europees Parlement tot dusverre was om te suggereren dat, hoewel de Commissie de kennisgevingen van ministeries en gemeenten analyseert, private ondernemingen de mogelijkheid moeten hebben om input te leveren voor de beoordeling.
Dit zou bedrijven met een gevestigd belang in een nieuwe wet of een andere voorgestelde maatregel toestaan druk uit te oefenen op de Commissie om initiatieven te stoppen die in strijd zouden zijn met hun commerciële belangen. Met andere woorden, het Europees Parlement wil een nieuw platform openen voor lobbying door het bedrijfsleven.
Kunnen gemeenten en nationale parlementen niet inbrengen dat dit een ongeoorloofde machtsovername is en een beroep doen op het subsidiariteitsbeginsel?
Ja en nee. Nationale parlementen hebben de mogelijkheid om bezwaar aan te tekenen, met behulp van een zogenaamde 'gele kaart'. Daarbij stellen zij dat de Commissie inbreuk maakt op een gebied dat moet worden aangepakt op een lager bestuursniveau, op nationaal of stedelijk niveau. En inderdaad, de Oostenrijkse Bundesrat, de Italiaanse Senaat, de twee kamers van de Franse en Duitse parlementen hebben allemaal de gele kaart opgestoken. Zij hebben verklaard dat het voorstel in strijd is met het 'subsidiariteitsbeginsel' van de EU, volgens hetwelk een probleem dat nationaal of lokaal beter wordt behandeld, niet onder EU-brede regels zou moeten vallen. De resoluties van deze organen sturen een krachtig signaal naar de Commissie. De Oostenrijkse verklaring stelt dat het voorstel "ingrijpt in de wetgevende soevereiniteit van de lidstaten", terwijl de Duitse Bondsdag het argument een stap verder bracht en zei dat het voorstel in feite in strijd is met het EU-Verdrag.
Maar volgens de huidige regels zijn sterke bezwaren van verschillende parlementen en raden in Oostenrijk, Italië, Frankrijk, Duitsland en Nederland niet voldoende om het voorstel te laten tegenhouden of de Commissie dit te laten wijzigen. Er zouden bezwaren nodig zijn vanuit ten minste vijf andere landen om de Commissie zelfs maar te dwingen opnieuw naar haar voorstel te kijken.
Wanneer komt het definitieve besluit over het voorstel tot stand?
Het kan heel snel zijn. Het voorstel is ingediend in 2016 en het is al erg ver gekomen. De delegaties van de lidstaten (de Raad) zijn op dat moment schriftelijk in onderhandeling met het Europees Parlement om te zien of zij een gemeenschappelijke basis kunnen vinden. De voorzitter van de onderhandelingen - de Oostenrijkse regering - streeft ernaar de onderhandelingen af te ronden voordat het voorzitterschap van de Raad aan de Roemeense regering wordt overgedragen. Daarna zouden de enige twee kleine stappen die nog te maken zijn, een stemming in het Europees Parlement en in de Raad zijn.
Er is heel weinig tijd om nog te ageren en de kwestie is uiterst verontrustend, aangezien het voorstel de lokale democratie en de inbreng van burgers in de EU fundamenteel kan ondermijnen en veranderen, evenals het vermogen van autoriteiten om te reageren op verzoeken van hun kiezers om regelgeving in te stellen in het openbaar belang. Beter vandaag dan morgen.
(Zie website CEO voor meer informatie)
(*) Globalinfo zoekt donateurs
Europees Parlement: transparante onkostenvergoedingen te duur?
Het is niet onze gewoonte op deze site veel aandacht te besteden aan allerlei schandaaltjes over financieel gesjoemel van europarlementariërs, drankmisbruik door commissieleden of #metoo gevallen in Europese instellingen. Met onze beperkte middelen hebben we het al lastig genoeg als we ons tot de essentie van het EU-gebeuren beperken. Maar als een eminent lid van de werkgroep binnen het Europees Parlement die maatregelen moet nemen tegen misbruik van parlementaire vergoedingen vlakaf zegt dat hij tegen meer transparantie is, en dat hij een deel van de 4416 € maandelijkse onkostenvergoeding betaalt voor de huur van kantoorrruimte in zijn eigen advokatenkantoor 1, tja, dan lijkt dit wel enig licht te werpen op de politieke moraal in heersende Europese kringen. Het gaat over Rainer Wieland, al meer dan twintig jaar europarlementslid voor de Duitse christendemocratische CDU.
De ‘onkostenvergoeding’ is een forfaitair bedrag voor administratiekosten, dat los staat van de reiskosten- en dagvergoeding die elk europarlementslid krijgt (naast het basis brutosalaris van 8611 €) en los van een maximumbedrag van 24.526 € per maand voor het betalen van persoonlijke medewerkers. Omdat geen bewijsstukken gevraagd worden voor het gebruik van de onkostenvergoeding kwamen hierrond nogal wat misbruiken aan het licht. Er zijn gevallen bekend waar het geld gebruikt werd om alimentatiegeld te betalen, of een hypothecaire lening mee af te betalen.
Uiteindelijk voelde men zich verplicht om niet langer te doen alsof zijn neus bloedt. Maar behalve vanuit de groene en de linksradicale fractie 2 is de ijver om er iets aan te doen niet groot. Christendemocraten en grote delen van de sociaaldemocraten verzetten zich tegen meer transparantie, en verschillende voorstellen werden al weggestemd. Nochtans zijn de normen al niet streng. Men aanvaardt bijvoorbeeld dat een europarlementariër, die uiteraard al een kantoor ter beschikking wordt gesteld in Brussel en een in Straatsburg, de onkostenvergoeding gebruikt om nog bijkomende kantoorruimte te huren, bijvoorbeeld van de eigen partij. Zo huren Kathleen Van Brempt , Marie Arena en Philippe Lamberts van respectievelijk sp.a, PS en Ecolo, de CD&V-er Ivo Belet weet het niet zo goed meer of hij nu ruimte huurt in zijn eigen huis of niet 3 Zie Knack, Wat doen Europarlementsleden met hun riante onkostenvergoeding? 4.
Hoe groot het enthousiasme is om op te treden wordt duidelijk aan de hand van de genoemde Rainer Wieland. Parlementsvoorzitter Tajani (Forza Italia, christendemocraat) richtte in juni 2017 een werkgroep op die aanbevelingen moet doen om regels te formuleren voor het gebruik van de algemene onkostenvergoeding. Wieland is één van de acht leden van deze werkgroep. Maar hij is tegen een verplichting om de onkosten te verantwoorden, en wel, beste lezer, om u niet op meer kosten te jagen! Hoezo? Wel, Herr Wieland stelt dat er 40 bijkomende parlementsmedewerkers zouden moeten aangeworven worden om de administratie daarvan te controleren! Hij vindt pottenkijkerij ook misplaatst, want dat kan de vrije uitoefening van het parlementair mandaat in de weg staan!
Is daar iets structurelers uit te besluiten dan de ‘populistische’ oprisping dat het ‘allemaal’ sjoemelaars zijn? Ik denk het wel. Sjoemelaars zitten overal, bij links, bij rechts, in business en politiek, in nationale en Europese instellingen. Maar zou een nationaal politicus die bij zijn volle verstand is het aandurven om te zeggen dat hij tegen meer transparantie over uitgaven is? Ik denk het niet. Misschien sjoemelt hij verder, maar tegenover de media zou hij niet openlijk toegeven dat hij een vergoeding gebruikt voor persoonlijke verrijking, en dat hij tegen meer transparantie is. Dat toont aan dat een europarlementariër veel minder de druk van de kiezer voelt dan een nationale volksvertegenwoordiger, hoeveel bedenkingen men over die laatste ook kan hebben. ‘Afgerekend worden’ door een kiezerspubliek in een Europese context is nóg minder voor de hand liggend dan in de landelijke context. (hm)
Het Europees Defensieagentschap, parel aan de kroon van de Nobelvredesprijs 2012
Op 29 november had in Brussel de jaarlijkse conferentie van het Europees Defensieagentschap (EDA) plaats. Betaald met belastinggeld van de Europese burger, en gepatroneerd door de Europese instellingen, maar haast uitsluitend toegankelijk voor vertegenwoordigers van de wapenlobby, ministeries van defensie en het EU militair establishment. (Vredesactie kon een gecensureerde uitnodigingslijst vastkrijgen.) Op de foto’s hieronder ziet u hoe burgers die ook hun zeg willen hebben over het Europees defensiebeleid behandeld werden …
(Foto Vredesactie)
‘De wapenindustrie wordt met open armen ontvangen vandaag, terwijl de deur dicht blijft voor burgers. Over wiens veiligheid gaat het hier eigenlijk?‘, vroeg één van de actievoerders zich af. [Meer foto’s hier]
Maar de geheimdoenerij is niet verwonderlijk als men weet dat achter de gesloten deuren zeer controversiële plannen bediscussieerd werden. Het motto van de conferentie, “From Unmanned to Autonomous Systems: trends, challenges and opportunities” (“Van onbemande naar autonome systemen: trends, uitdagingen en kansen“) verwijst naar de nieuwe hype in de killer-industrie: killer robots, die gedreven met artificiële intelligentie een ‘target’ uit de weg ruimen. Hierover schrijft Vredesactie in een persbericht:
De afwezigheid van vertegenwoordigers van het middenveld of de academische wereld op de EDA conferentie vandaag valt extra op gezien de maatschappelijke controverse rond het onderwerp van dit jaar: autonome systemen. Een groep van 177 Europese wetenschappers uit 17 landen publiceerde gisteren een open brief uit protest tegen Europese subsidies voor militair onderzoek en de focus op autonome wapens of killer robots. Het Europees Parlement, wetenschappers, talloze middenveldorganisaties en verschillende overheden pleiten binnen de VN voor een verbod op killer robots. Enkele landen (met een stevige wapenindustrie) liggen dwars voor zo’n verbod en ondermijnen de onderhandeling door steeds meer autonome wapentechnologie te ontwikkelen. De EU lijkt zich nu bij de dwarsliggers te voegen.
Alle deelnemers (een honderdtal) aan de conferentie zijn ervan overtuigd dat Europa killer robots zal ontwikkelen. Dat bleek na een vraag van een EUObserver-journalist. Een van de sprekers maakte de vergelijking met kernwapens: je moet ze hebben, het bezit ervan alleen al schrikt de tegenstander af, ook al gebruik je ze niet. Maar deze vergelijking is puur rationeel gezien totaal fout. Killer robots verlagen de drempel om geweld te gebruiken omdat er geen “eigen jongens” mee geslachtofferd worden; de body bags waren een belangrijke reden waarom de Amerikanen de Vietnamoorlog uiteindelijk moesten beëindigden.
Het (betalend) artikel van EUObserver bevestigt de totale afwezigheid van middenveldorganisaties op de conferentie, en vermeldt de leugenachtige bewering van de ‘patrones’ van de bijeenkomst, Federica Mogherini. De ‘Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid van de Europese Unie’ zei in haar openingsspeech dat men maar moest rondkijken om “mensen te zien in uniform, in burger, ambtenaren van de Europese instellingen en van de lidstaten, vertegenwoordigers van de Europese defensieindustrie en van de civiele maatschappij”. Zou deze Italiaanse sociaaldemocrate misschien een grapje hebben willen maken en bedoelde ze met ‘civiele maatschappij’ de mensen die buiten gekneveld en door politiehonden bedreigd werden? Voorzitter Domecq van EDA dacht van zijn kant wel dat men de instemming van de burgers moet hebben, want “veiligheid kunnen we niet bieden met instrumenten die de burgers niet willen.” Men moet ongetwijfeld zwaar overbetaald zijn om zoveel hypocrisie te willen verkopen!
Open brief van 177 Europese wetenschappers uit 17 landen over de militaire draai van de EU
29 november 2018
Deze week houdt het Europees Defensieagentschap zijn jaarlijkse conferentie, nu onder het motto "Van onbemande naar autonome systemen: trends, uitdagingen en kansen". Hier komt jaarlijks het establishment van de EU bijeen met de vertegenwoordigers van de defensieindustrie. Wij, een groep van 177 Europese wetenschappers, zijn gealarmeerd door de militaire draai die de EU aan het nemen is. Iedereen moet zich zorgen maken om de grote hoeveelheid publieke fondsen die de EU toewijst aan militair onderzoek, en de eventuele ontwikkeling van autonome wapensystemen.
Het defensiebeleid in Europa blijft een nationale bevoegdheid. Het voeren van oorlog, de aankoop van uitrusting, daarover beslist elke regering voor zich. Maar als een economische unie heeft de EU een luisterend oor voor elke industrietak, inclusief de defensieindustrie. Dat verklaart waarom de Europese Unie in 2017 het initiatief zonder weerga nam om een militair onderzoeksprogramma op te zetten ter waarde van 90 miljoen euro. In 2019 zal het Europees Parlement stemmen over het veel grotere Europees Defensiefonds, een militair ondersteuningsfonds ter waarde van 13 miljard euro.
Dit fonds is nu al controversieel. De Europese ombudsman heeft de Europese Commissie al herhaald terechtgewezen voor een gebrek aan transparantie. Er is ook bezorgdheid over de duistere betrokkenheid van de defensieindustrie bij het totstandkomen van het fonds. Onderzoek toont aan dat sommige beleidsvoorstellen van de Europese Commissie een haast letterlijke kopie waren van standpunten van de defensieindustrie. Subsidiëring door de EU van militair onderzoek zal niet zonder gevolgen blijven; want het zal waarschijnlijk bijdragen tot een wapenwedloop.
De oorlogen van morgen
De militaire technologie die vandaag ontwikkeld wordt is een technologie die morgen zal aangekocht worden om de oorlogen van de toekomst te voeren. Ondertussen verwaarloost men wetenschappelijk onderzoek dat zou kunnen bijdragen tot het voorkomen van gewelddadige conflicten. Bovendien zou het belastingsgeld van EU-burgers niet zomaar aangewend worden voor een of andere wapentechnologie, maar om een trend te volgen, zoals gesuggereerd wordt door de focus van deze bijeenkomst van het Europees Defensieagentschap, namelijk om na drones autonome wapensystemen te ontwikkelen. Volledig autonome wapens, ook bekend als killer robots, zouden in staat zijn om doelwitten te selecteren en te viseren zonder enige menselijke tussenkomst. Dat betekent dat ze niet zullen kunnen voldoen aan internationale humanitaire normen, waaronder de beginselen van onderscheid, evenredigheid en militaire noodzaak, terwijl ze een bedreiging zouden vormen voor het fundamenteel recht op leven en de menselijke waardigheid.
De scheidingslijn tussen onbemande en autonome systemen is vaak zeer dun. Sinds begin dit jaar is de Europese Unie begonnen met de subsidiëring van het militair project Ocean 2020. Dit project integreert geavanceerde onbemande systemen te land, in de lucht, op zee en onderzees in vlootoperaties, om op die manier aan militaire bevelhebbers een maritiem beeld van de ontwikkelingen te geven. Er zijn ook geruchten over een ander voorgenomen controversieel project, een "bewapende drone te land", ontwikkeld door Estland, Letland en Finland. Dit zou gebruikt worden als een semi-autonome begeleider voor soldaten te land, en het zou doelwitten kunnen identificeren en volgen op een afstand tot 5 km. Naast dergelijk voertuig zou het project ook een autonoom controlesysteem ontwikkelen, voorzieningen voor cyberdefensie en een geïntegreerd netwerk van sensoren.
Autonome wapens zijn controversieel, en daarom bepleiten mensen uit de civiele samenleving, onderzoekers, het Europees Parlement en een aantal lidstaten een verbod op dergelijke systemen. Regeringen zouden het gebruik en de ontwikkeling ervan moeten verbieden, zoals in het verleden het geval was met chemische wapens, antipersoonsmijnen en clustermunitie. Maar het initiatief voor een dergelijk verbod wordt ondergraven door landen die de ontwikkeling van zulke wapens aan het onderzoeken zijn, en daaronder ook de Europese Unie.
In de voorbije vier jaar hebben we de gruwelen van de Eerste Wereldoorlog herdacht, een oorlog waarna besloten werd nooit meer. Moeten we dan honderd jaar later aansturen op een nieuwe wapenwedloop ?
[su_spoiler title="Ondertekenaars" icon="chevron"]
Agustin Velloso, lecturer, Universidad Nacional de Educacion a Distancia, Spain
Alessio Surian, Associate Professor, University of Padova, Italy
Alice von Bieberstein, post-doc, Institute for European Ethnology/CARMAH, Humboldt-University Berlin, Germany
Ana Márcia Enes Barbosa, Research Associate, University of Évora
Andrea Balduzzi, researcher (now retired), Distav (Dept. of Earth, Environment and Life Sciences), Università di Genova, Italy
Andreas Nuyts, PhD researcher, KU Leuven, Belgium
Andy Irwin, master in medical engineering, UK
Angela Cavazzini, Administrative Staff, University of Rome, Italy
Angelo Baracca, Professor of Physics (retired), University of Florence, Italy
Antoine Fermé, PhD student in Laboratoire de Mathématiques d'Orsay, Université Paris Sud, France
Antonio Mampaso, researcher, IAC Tenerife, Spain
Axelle Meyermans, PhD-Researcher in Social Sciences, University of Antwerp, Belgium
Bela Irina P. N. Castro, PhD Student at the Centre for Social Studies, Universty of Coimbra
Centre Nacional d'Anàlisi Genòmica (CNAG-CRG) Centre de Regulació Genòmica Parc Científic de Barcelona
Charlotte Bollaert, Vertalen, assistent bij de vakgroep Tolken en Communicatie, Ugent, Belgium
Chiara Cardelli, Science Communication project manager, Academy of Sciences, Austria
Chris Bieman
Claire Lacour, Professor of Mathematics, University Paris-Est Marne-la-Vallée, France
Claire Lacour, Professor of Mathematics, University Paris-Est Marne-la-Vallée, France
Danaja FABČIČ POVŠE, Researcher, KU Leuven Centre for IT & IP Law – imec, Belgium
Daniel Chateigner, Professor Normandie Université Caen, France
Daniel Roig Bardina, Textile Laboratory Researcher, CRTTT-EURECAT-Diputació de Barcelona
Daniela DeBono, Senior Lecturer Department of Global Political Studies, Malmö University, Sweden
David C Sterratt, Senior Research Associate Institute for Adaptive and Neural Computation, School of Informatics, University of Edinburgh, UK
David Webb, Emeritus Professor, Leeds Beckett University
Diego Latella, Senior Researcher, Italian National Research Council, Pisa, Italy
Dieter Plehwe, Senior Fellow, Berlin Social Science Center for Civil Society Research, Germany
Dimitar Tasev, the Netherlands
Dinah Wouters, PhD candidate, Ghent University, Belgium
Dr Anitta Kynsilehto, Senior researcher, Tampere Peace Research Institute, Finland
Dr Giovanni Cercignani, University Researcher on Retirement from the University of Pisa, Italy
Dr Iain Atack, Assistant Professor, International Peace Studies, Trinity College Dublin, Ireland
Dr Karen Evans, Dept Sociology, Social Policy and Criminology, Liverpool
Dr Keith Baker, School of Computing, Engineering and the Built Environment, Glasgow Caledonian University
Dr Philip Webber, Chair, Scientists for Global Responsibility UK
Dr. Chloë Delcour, Ghent University, Department of Sociology
Dr. Edgar Göll, Head of Futures Research & Participation, Institute for Futures Studies and Technology Assessment, Germany
Dr. Elisabeth Bücking, Dipl. Biol., retired
dr. Erella Grassiani, Dept. of Anthropology, University of Amsterdam, the Netherlands
Dr. Fèlix Saltor, retired Professor, Universitat Politècnica de Catalunya (BarcelonaTech), dept LLenguatges i Sistemes Informàtics (Comuter Science)
Dr. Frederico Gama-Carvalho, PhD (Physics), Senior Researcher (retired), CEO of OTC-Organization of Scientific Workers
Dr. Itamar Shachar, Marie Curie postdoctoral fellow, Department of Anthropology, University of Amsterdam
Dr. Jeff Powell, Senior Lecturer, Economics, Department of International Business & Economics, University of Greenwich, Old Royal Naval College London
Dr. José Ramón Olarieta, Professor, Departament de Medi Ambient i Ciències del Sòl, Universitat de Lleida, Italy
Dr. Kepa Fernández de Larrinoa, Current Research Fellow at Oxford University
Dr. Marcos Francisco Perez, Postdoctoral researcher, Centre for Genomic Regulation, Barcelona
Dr. Markus Gunkel, Hamburger Forum für Völkerverständigung und weltweite Abrüstung e. V., Germany
Dr. Matthias Korn, Postdoctoral Researcher, Institute for Information Systems, University of Siegen, Germany
Dr. Philip Inglesant, Research Assistant, Department of Computer Science, University of Oxford
Dr. Rachel Spronk, Associate professor, University of Amsterdam
dr. Susanne Jalka, Konfliktkultur, Austria
Dr. Victoria Canning, Senior Lecturer in Criminology, School for Policy Studies, University of Bristol
Duarte Nuno Vasconcelos Gonçalves, Post Doctoral Researcher, University of Porto – Portugal
Dzifa Ametowobla, Research Associate, Department of Sociology, Technische Universität Berlin
Eivind Hovig, professor Dr. philos., University of Oslo and Oslo University Hospital
Elena Camino, Centro Studi Sereno Regis, Torino, Italy
Elodie Verlinden, ULB, Belgium
em. prof. dr. Marc David, Universiteit Antwerpen, Belgium
em. Prof. Herman De Ley, Ghent University, Belgium
Emeritus Professor Keith Barnham, Distinguished Research Fellow, Physics Department, Imperial College London
Enzo Ferrara, Dept. Nanosciences and Materials, Istituto Nazionale di ricerca Metrologica – INRIM, Italy
Ernest De Clerck, PhD Candidate. KU Leuven, Belgium
Eva Novotny, PhD, (retired) University of Cambridge
Ewoud Vandepitte, Assistant in sociology, University of Antwerp, Belgium
Federico Batini, Associate Professor, University of Perugia, Italy
Fiona Dove, Executive Director, Transnational Institute, Netherlands
Francesco Lenci, Retired CNR Research Director, Italy
Frédéric Le Roux, Professor of Mathematics Sorbonne University, Paris, France
Garbuglia Anna Rosa, Molecular Virologist, Rome Italy
Geertrui Van Overwalle, Centre for IT & IP Law (CiTiP), University of Leuven, Belgium
Geoffrey Janssens, Post-doctoral researcher of the FWO, Vrije Universiteit Brussel, Belgium
Giuseppe Burgio, Associate Professor of Intercultural Education, Kore University of Enna, Italy
Hala El Moussawi, PhD Researcher, Vrije Universiteit Brussel, Belgium
Hans Hüttel, Associate Professor Department of Computer Science, Aalborg University, Denmark
Hans Vernaeve Ghent University Department of Mathematics, Belgium
Harry Bernas, Research Director (em) CNRS (National Scientific Research Center), France
Inge Eyskens University of Antwerp, Belgium
Ingrid Falnoga, Jožef Stefan Institute, Ljubljana, Slovenia
Iraklis Oikonomou, PhD International Politics, independent researcher
Isar Goyvaerts, Doctor in de Wetenschappen, Vrije Universiteit Brussel, Belgium
Jan Oberg, Dr.hc., peace researcher and director, Transnational Foundation for Peace & Future Research, TFF Lund, Sweden
Jan Potters, Doctoral Student, University of Antwerp, Belgium
Jan-Erik Gustafsson, Associate professor (retired), Royal Institute of Technology (KTH) Stockholm , Sweden
Jannis Eicker, research assistant, Kassel University, Germany
Jean-Michel Guillon, Researcher, Université Paris Sud
Jenny Nelson, Professor of Physics, Imperial College London
José Carlos Briton, Principal Researcher, PhD, CIBIO/InBIO, University of Porto, Portugal
Jose Fernando Pinharanda, Consulting Engineer to Gibb Portugal
Josep Puig i Boix, PhD engineer, retired professor at the Autonomous University of Barcelona
Jürgen Altmann, PhD Physicist, Peace Researcher, Technische Universität Dortmund, Dortmund, Germany
Jutta Weber, Germany
Kim Naudts, Postdoctoral researcher, Max Planck Institute for Meteorology, Germany
Klaas Tindemans, docent/onderzoeker, Koninklijk Conservatorium Brussel (KCB), Belgium
Konstantin Kostov, Associate Professor SDU Electrical Engineering, The Mads Clausen Institute, Denmark
Kornee van der Haven, Professor Dutch Literature, Ghent University, Belgium
L. Bargigli, Italy
Lars Bodum, Associate Professor in Geospatial technologies Aalborg University, Denmark
Laura Deruytter, PhD researcher, Vrije Universiteit Brussel, Belgium
Laura Horn, Associate Professor, Roskilde University, Denmark
Laurence Kenney, Professor of Rehabilitation Technologies, University of Salford
Leandro Van Langenhove, PhD Researcher, University of Antwerp, Belgium
Leili Khalatbari, PhD Student, CIBIO - Centro de Investigação em Biodiversidade e Recursos Genéticos
Lieven De Cauter, Philosopher, art historian and writer, KUL, Belgium
Linde Nuyts, PhD candidate history, Ghent University, Belgium
Lorenza Nisticò, MD, PhD Centre for Behavioural Sciences and Mental Health, Italian Institute of Health, Italy
Lucas Wirl, Program Director, International Network of Engineers and Scientists for Global Responsibility (INES)
Lucie Chamlian, Kiel, Germany
Lucy Suchman, Professor, Anthropology of Science and Technology, Department of Sociology, Lancaster University
M. Rosa Teira-Esmatges, associate professor, University of Lleida
Maarten Loopmans, KUL, Belgium
Maja van der Velden, Associate Professor, Department of Informatics, University of Oslo
Malte Lühmann, Germany
Mandy de Wilde, PhD, Postdoctoral researcher, Wageningen University & Research Centre
Marc Finaud, ‘Arms Proliferation’ Cluster Leader Emerging Security Challenges Progamme"
Marc Rosanes Siscart, Software engineer, Synchrotron ALBA-CELLS, Barcelona
Marco Cervino, Physicist, researcher, National Research Council, Italy
Margarida Carvalho e Silva, Professor, Portuguese Catholic University
Marisa Carvalho Naia, master student from Faculty of Science of University of Porto, Portugal
Matteo Campioli, Department of Biology, University of Antwerp, Belgium
Megan J. Povey, Professor of Food Physics, School of Food Science and Nutrition, University of Leeds
Melissa Van Landeghem, PhD student in Physics, University of Antwerp, Belgium
Mieke Massink, Researcher, Institute: Italian National Research Council (CNR-ISTI)
Miguel Alvarez Cobelas, Scientific Researcher, CSIC-Museo Nacional de Ciencias Naturales, Serrano, Madrid, Spain
Monica Zoppè, Researcher, CNR (National Research Council) of Italy.
Nazan Ustundag, Academic, Academy in Exile
Nele Vandersickel, vakgroep fysica en sterrenkunde, Ugent, Belgium
Nina Haerter, PhD researcher, Vrije Universiteit Brussel, Belgium
Nuno F.F.G. Boavida, PhD Researcher, Observatório de Avaliação de Tecnologia"
Olga Dolgova, Postdoctoral Researcher, Population Genomics Team
Oliver Human, post-doctoral researcher, University of Amsterdam
Oliver Maye, research associate, IHP – Leibniz-Institut für innovative Mikroelektronik, Germany
Onur Şahin, PhD Candidate, Utrecht University
Paolo Tieri, Researcher, CNR National Research Council, Italy
Patrick Deboosere, Department of Sociology, Vrije Universiteit Brussel, Belgium
Pedro U. Lima, Associate Professor of Electrical and Computer Engineering, specialized in Intelligent Robotics, Instituto Superior Técnico, U. Lisbon, Portugal
Penelope Papailias, Associate Professor of Social Anthropology, University of Thessaly, Greece
Pere Brunet, retired Full Professor of Computer Science at UPC
Pierre Lannoy, Institut de Sociologie, Université libre de Bruxelles, Belgium
Pieter Present, doctoral researcher at Vrije Universiteit Brussel
Prof dr. Amade Aouatef M’charek, Prof of the Anthropology of Science, Dept. of Anthropology, University of Amsterdam."
Prof. Dr. em. Aviel Verbruggen, University of Antwerp, Belgium
Prof. Dr. em. Madeline Lutjeharms, Faculty of Arts, Vrije Universteit Brussel, Belgium
Prof. dr. F. Brosens, Departement Fysica Universiteit Antwerpen, Belgium
Prof. Dr. Hanne-M. Birckenbach, Germany
Prof. Dr. Regina Ammicht Quinn, Internationale Center of Ethics in the Sciences and Humanities, Universityof Tuebingen, Germany
prof. em. Jean Bricmont, Université de Louvain, Belgium
Prof. Guido Vanden Wyngaerd, Faculty of Arts, KU Leuven, Belgium
Prof. Helmut Kramer, International Relations, University of Vienna, Austria
prof. Hendrik Vos, Europese politiek, Universiteit Gent, Belgium
prof. Karel Vanhaesebrouck, Université Libre de Bruxelles, Belgium
Professor David Howard, School of Computing, Science & Engineering, University of Salford
Professor Dean Wilson, School of Law, Politics and Sociology, University of Sussex, UK
Rainer Rehak, Researcher, Weizenbaum-Institute for the networked society, Germany
Richard C. Jennings, Affiliated Research Scholar in the Department of History and Philosophy of Science, University of Cambridge, UK
Rita Gameiro Aleixo Pais, Project manager and PhD student at Centro de Estudos Sociais, Portugal
Robert John Millar, University lecturer and post-doc researcher in power systems, Aalto University, Espoo, Finland
Rui Namorado Rosa, Professor emeritus, Department of Physics, University of Évora, Portugal
Sarah J. Adams
Sean Matthew Cavany, Postdoctoral Scholar, Department of Biological Sciences, University of Notre Dame
Silvia Woll, Scientific staff, Karlsruher Institut für Technologie (KIT), Germany
Špela Špenko, FWO postdoc, Vrije Universiteit Brussel, Belgium
Sruti Bala, Associate Professor, Theatre Studies, University of Amsterdam, the Netherlands
Stefano Severi, PhD Assistant Professor, University of Bologna, Italy
Stuart Parkinson, Executive Director Scientists for Global Responsibility"
Syksy Räsänen, University Researcher, University of Helsinki, Finland
Thomas Danckaert, Flemish Supercomputer Center, University of Antwerp, Belgium
Tiago Vinagre de Castro, Centre for Social Studies of the University of Coimbra
Thierry Marchant, Professor, Ghent University, Belgium
Toby Walsh, Professor of Artificial Intelligence, TU Berlin and UNSW Sydney, Germany/Australia
Unto Vesa, Emeritus research fellow Tampere Peace Research Institute, Finland
Vincenzo Riso, Associate Professor, School of Architecture, University of Minho, Guimaraes, Portugal
Viviane BALADI, Directeur de Recherches CNRS, Paris
Wolf Göhring (retired)
Xavier Bohigas, PhD, Departament de Física, Universitat Politècnica de Catalunya
Xavier MAY, researcher, Université Libre de Bruxelles, Belgium
[/su_spoiler]
De oorspronkelijke Engelse versie is te vinden op
Klimaatactie aan Belgisch Parlement
In de aanloop naar de grote klimaatbetoging van zondag 2 december in Brussel verspreidde het collectief “Time for climate, time for people” vandaag het volgende persbericht:
Persbericht – 28/11/2018 Bezetting van het Federaal Parlement: Oproep voor sociale en ecologische opstand
Een honderdtal personen van het collectief “Time for climate, time for people” bezetten momenteel het Federaal Parlement om het passieve klimaatbeleid van de Belgische regering aan te klagen. Ze willen duidelijk maken dat een oplossing voor de klimaatcrisis niet mogelijk is zonder een ander economisch en politiek kader en zonder de sociale onrechtvaardigheid aan te pakken. Ze roepen alle burgers op om te reageren en over te gaan tot meer acties en betogingen.
Een honderdtal activisten van het collectief “Time for climate, time for people”, die ingingen op de oproep voor klimaatrechtvaardigheid “Act for Justice” hebben op woensdag om 12u, het Federaal Parlement bezet. Ze hebben het beveiligingssysteem uitgeschakeld en zijn het gebouw op een geweldloze manier binnen gegaan, om er vervolgens een volksverklaring voor klimaatrechtvaardigheid te lezen. De verklaring roept Belgische inwoners op om in actie te komen en verwijst hen door naar een website.
Om de actie live te volgen via Facebook, klik hier: https://www.facebook.com/ActForClimateJustice/
(Foto Time for climate, time for people)
Het laatste IPCC-rapport is duidelijk. De huidige verbintenissen die voortvloeien uit de Overeenkomst van Parijs leiden in het beste geval tot een opwarming van meer dan 3°. De gevraagde of aangekondigde ambities van de verschillende belgische overheden liggen ruimschoots onder de aanbevelingen van het rapport.
Voor activisten die de actie uitvoeren, is het onderhandelingskader zelf problematisch. Op alle politieke niveaus zitten er lobbygroepen en multinationals aan de onderhandelingstafel. Dit terwijl het ondertussen bewezen is dat 71 procent van de broeikasgasuitstoot sinds 1988 de vccupent actuellementerantwoordelijkheid is van 100 ondernemingen. Voor het collectief “Time for climate, time for people”, is er nood aan een brede mobilisatie van de hele Belgische samenleving om de koers alsnog te wijzigen en ambitieuze maatregelen toe te passen die in lijn zijn met de urgentie.
Wat de Belgische politici vandaag voorstellen, is niet alleen onvoldoende om de klimaatambities waar te maken, maar houdt bovendien geen rekening met sociale ongelijkheden. Maatregelen zoals bijvoorbeeld de verhoging van de accijnzen op diesel, zijn erop gericht om de last van de ecologische transitie onevenredig door te schuiven naar degene die het minst bijdragen aan de klimaatverandering. Laura, die deelneemt aan de actie, benadrukt: “Een echte ecologische transitie is hoognodig, maar het is even dringend om een waardig leven voor iedereen te garanderen. Iedereen moet zijn steentje bijdragen, maar het is vooral aan de grote CO2-uitstoters om de desastreuze gevolgen van hun ontwikkelings- en consumptiepatronen te dragen.
De aanwezigen stellen dat het legitiem is om in deze zeer symbolische plaats, die geacht wordt de stem van het volk te vertegenwoordigen, actie te ondernemen om zo het debat dat absoluut niet overeenstemt met de urgentie van de situatie, om te gooien. François, deelnemer aan de actie legt uit: “Ik heb schrik voor de volgende generaties, voor diegene die het moeilijk hebben om aan het einde van de maand de eindjes aan elkaar te knopen. We moeten het taboe doorbreken en de rol die het kapitalisme en de financiële machten hierin spelen durven benoemen. We stevenen op een afgrond af en de enige oplossing is om het systeem drastisch om te vormen. Zelfs actoren zoals de VN en Jean-Pascal van Ypersele zeggen vandaag dat we nood hebben aan een revolutie”.
“Time for Climate, time for people” roept op om de mobilisaties, het verzet en de engagementen verder te zetten om zo een systeemverandering te weeg te brengen waarin meer sociale-, klimaat- en mondiale rechtvaardigheid kan bereikt worden. Het collectief roept iedereen op om deel te nemen aan de betoging “Claim de Climate” op 2 December in Brussel.
Foto’s en videos van de actie vind je hier: http://goo.gl/FZ2Sgj
De verklaring vind je hier: http://actforclimatejustice.be/time-for-climate-time-for-people/
De website waarnaar de verklaring verwijst: http://actforclimatejustice.be/act/
De EU van crisis naar crisis: Frankrijk
door Gerrit Zeilemaker
27 november 2018
Frankrijk wordt de afgelopen twee weken opgefrist door een spontaan protest tegen verhoging van de dieselprijzen. Honderdduizenden demonstreren in gele hesjes over snelwegen, blokkeren rotondes en proberen in Parijs vechtend met de oproerpolitie het Elysée te bereiken. De verhoging van de dieselprijs is de druppel die de emmer van de sociale onrust doet overlopen. De steun voor de Macron neemt snel af en is met 26% zelfs gezakt onder de zijn impopulaire voorganger Hollande.
[caption id="attachment_15887" align="alignleft" width="400"] (DonkeyHotey2018, Creative Commons CC BY-SA)[/caption]
Macron is op tijd als minister uit de socialistische regering van Hollande gestapt om met zijn beweging ‘En Marche’ aan de verkiezingen deel te nemen. In een haast hysterische campagne, rijkelijk gesteund door vrijwel alle mainstream media, waarin hij zelfs met JFK vergeleken werd, haalde hij het presidentschap binnen. Maar van een overweldigende overwinning kan niet gesproken worden. In de eerste ronde van de verkiezingen haalde En Marche 6,4 miljoen van de 47,6 miljoen stemmen zo’n 13,4%, maar omdat het Franse verkiezingssysteem de winnaar vooral beloond haalde ze 308 van de 577 zetels
Macron werd als bankier bij de Rothschild Bank miljonair dank zij het commissieloon voor een bedrijfsaankoop voor Nestlé. Hij is ‘indrukwekkend’, vertelde zijn mentor en intellectuele goeroe Jacques Attali, hij kon het met iedereen goed vinden. Alain Minc, nog een expert op het gebied van alles, zei het ooit zo: Macron is slim, maar bovenal is hij een goede bankier omdat hij 'charmant' is - een noodzakelijke eigenschap voor 'het beroep van een hoer' (un métier de pute). Macron staat bekend om wijsheden als: "Wat Frankrijk nodig heeft, zijn meer jonge mensen die miljardair willen worden." Of: "Wie geeft er om programma's? Het gaat om visie." [note] https://www.counterpunch.org/2017/03/31/big-stakes-in-the-french-presidential-election-governance-versus-the-people/ [/note]
Het autoritaire en neoliberale karakter van de regering van Macron werd al snel duidelijk. Niet alleen verliet onlangs de minister van milieu uit protest zijn regering, de minister van sport kreeg problemen met de belastingdienst en ook een onderminister stapte op. Bovendien bleek een veiligheidsagent van Macron, zich voordoend als politieagent, graag demonstranten te trappen. Tijdens de herdenking van de Eerste Wereldoorlog sprak Macron over eerherstel voor generaal Pétain, die in de Tweede Wereldoorlog met de Duitsers samenwerkte en ze hielp de Franse joden op te pakken. Over dat laatste en de Vichy -regering werd natuurlijk niet gesproken. [note] https://www.ad.nl/buitenland/ruzie-om-collaborerende-oorlogsheld-petain-ettert-voort-in-frankrijk~a69abde5/ [/note]
Natuurlijk streefde de regering naar flexibilisering van de arbeidsmarkt, vermindering van de sociale uitgaven en verhoging van belastingen voor het volk, de rijken kregen natuurlijk verlichting van de vermogensbelasting. In Frankrijk wordt Macron allang aangeduid als ‘Zonnekoning’ of ‘President voor de Rijken’. Macron ziet dat anders en noemt zijn onderdanen ‘onhandelbare Galliërs’. [note] https://www.srf.ch/news/international/franzosen-veraergert-macron-legt-sich-mit-widerspenstigen-galliern-an [/note] En natuurlijk moet er geprivatiseerd worden. De privatisering van de spoorwegen leverde een half jaar geleden massale stakingen op. Er wordt verteld dat spoorwegmensen uit solidariteit de gele hesjes gratis met de trein laten reizen.
Meer instemming geniet Macron in het buitenland met zijn voorstellen voor meer Europa met eigen belastingen, eigen leger en meer macht. Hij wordt gevierd als liberaal alternatief tussen Trump en Merkel. Vanzelfsprekend waarschuwt ook Macron tegen ‘nepnieuws’ en dan komt het goed uit dat het Franse parlement net een wet heeft aangenomen tegen nepnieuws tijdens verkiezingen. Kandidaten kunnen in de drie maanden voor de verkiezingen een kortgeding aangaan om de rechter te vragen nepnieuws op internet laten verbieden. Tegenstanders spreken van censuur. [note] https://www.heise.de/newsticker/meldung/Frankreich-Abgeordnete-beschliessen-Gesetz-gegen-Fake-News-4227977.html [/note]
Het koppige verzet van de ‘onhandelbare Galliërs’ vindt plaats in een economie waarvan de groei sinds 2000 dalende is en die sinds 2009 nauwelijks meer boven de één procent uitkomt. De winstvoet is na een neoliberale opleving gedaald onder de groeivoet van de crisisjaren 1979/1983 en als gevolg daarvan zijn de investeringen laag. De werkloosheid is 9,4% en voor jeugd 22,3%. De verschillen in Frankrijk zijn groot; op het platteland is de werkloosheid een stuk groter. Onder de werklozen is langdurige werkloosheid hoog: 44%. [note] https://thenextrecession.wordpress.com/2017/02/01/france-penned-in/ http://www.oecd.org/economy/surveys/France-2017-OECD-economic-survey-towards-more-inclusive-growth-and-employment.pdf [/note]
Het neoliberalisme is een wanhopige poging van het kapitaal om de winstvoet te herstellen door de kosten van arbeid met een flexibele arbeidsmarkt en met bezuinigingen op sociale voorzieningen te drukken. De verhoging van de dieselprijs is daar een onderdeel van.
De verhoging van de dieselprijs wordt verkleed als groene politiek. De verhoging zou het autorijden afremmen en daarom goed voor het milieu zijn. Hoe dat te rijmen valt met het ondersteunen van de auto-industrie en de afbraak van 9.000 km spoorwegen is onderwerp voor een ander artikel.
Een parlementariër van En Marche zei in het dagblad Le Monde: “Achteraf was het niet zo handig om als eerste maatregel de vermogensbelasting af te schaffen.” Ik vind dit komisch, omdat het zo ongelofelijk stom is en bewijst hoe wereldvreemd deze neoliberale politici zijn.
Wordt vervolgd.
Is het VN-migratieverdrag nu goed geworden omdat uiterst rechts het slecht vindt?
Door Herman Michiel
25 november 2018
Toen mijn artikel over het 'VN-migratieverdrag' begin deze maand op deze site verscheen [note] Ander Europa, 4 nov 2018, ‘Welkom migranten’ of ‘Welkom migratie’ ? [/note] was het nog een non-item, in de media eventjes vermeld toen ook Oostenrijk aankondigde het niet te zullen ondertekenen, naar het voorbeeld van andere reactionaire regeringen als die van de Verenigde Staten en Hongarije. Maar enkele dagen later werd het een hot item, en kwamen er in de Belgische kranten koppen als "Regeringscrisis over migratiepact hangt in de lucht", "Hoogspanning in regering om migratiepact"... Hoe dat zo plots kon? Doodgewoon Bart De Wevers N-VA die wat laattijdig ontdekt had dat ze als rechts-demagogische partij een kans zou verkijken door niet mee te doen met het afwijzingsfront, dat ondertussen al uitgebreid werd met Polen, Tsjechië, Kroatië, Bulgarije, Estland, Australië en Israel. Ook in Nederland, Duitsland en Zwitserland is men zich nu, drie weken voor de geplande ondertekening in Marrakesh, zogezegd aan het bevragen over de deugdelijkheid van het pact. Tegen alle evidentie in [note] Voor een bondige uiteenzetting hierover, zie De Volkskrant, 22 november, Welk probleem lost het VN-migratiepact eigenlijk op? [/note] zou het niet bindend pact toch te veel verplichtingen opleggen, zou het de nationale soevereiniteit in het gedrang brengen enzovoort. Je zou hier bladzijden kunnen vullen met voorbeelden waar onze politici bindende verdragen tekenen die de 'soevereiniteit' offeren op het altaar van de 'vrije en onvervalste mededinging ', van de vrijhandel, van het Noord-Atlantisch bondgenootschap, enzovoort. Het heeft echter weinig zin om met demagogen te discussiëren over logica en consequentie, voor hen is de logica correct zolang de manipulatie werkt.
Maar voelt u zichzelf nu niet in vies gezelschap, meneer Michiel, want in uw artikel had u toch geen goed woord over voor het migratiepact? Volgens u was het pact geïnspireerd door patronale lobbies, volgens de N-VA is het te vriendelijk voor migranten, maar het resultaat is hetzelfde: u vindt het allebei geen goed akkoord…
Ik heb op mijn artikel geen reacties ontvangen, ik moet hier dus een beetje een polemiek met mezelf voeren, een soort ersatz voor het ontbreken van een debatcultuur die naam waardig. Maar in schoon Frans: j'assume et je persiste, het VN-migratiepact is geen stap vooruit om de drama's op de Middellandse Zee te vermijden, om de redenen voor 'gedwongen migratie' af te bouwen, om hoop te geven aan de wanhopigen. Dit laatste gaat bijna steeds over 'niet reguliere migratie', en daar handelt dit pact niet over. Als het gaat over 'vluchtelingen' is daar een ander VN-pact aan gewijd; het ligt nu eveneens ter tafel maar welk lot en welke kalender het beschoren is, is momenteel niet duidelijk. Het pact voor Safe, Orderly and Regular Migration dat in december in Marrakesh goedgekeurd wordt gaat essentieel over arbeidskrachtmigratie, transfer van arbeidskrachten om aan de noden van het Westerse bedrijfsleven tegemoet te komen. Ik laat hier buiten beschouwing of/hoe zwaar dat weegt op het loon van een Westerse arbeidskracht, maar het is een grove misvatting dit voor te stellen als een bijdrage tot duurzame ontwikkeling, zoals dit met nadruk gebeurt in de VN-tekst en – helaas - beaamd wordt door progressieve ontwikkelingsorganisaties zoals tot uiting komt in het standpunt van 11.11.11 [note] Recent nog in een tribune in De Standaard van 23 november 2018, waar directeur Bogdan Vanden Berghe de Wereldbank, het IMF, de OESO en de Europese Commissie ter hulp roept om migratie als een 'positieve kracht' voor te stellen. [/note]. Zelfs de marxistische PVDA/PTB, nochtans geoefend in het doorprikken van kapitalistische ideologie, komt niet verder dan "Pact is onvoldoende, maar een stap in de goede richting" [note] Zie Hoe wordt een pact voor internationale samenwerking rond migratie een splijtzwam in België? [/note]. Volgens de PVDA "wil het pact voorkomen dat migrantenwerknemers de speelbal worden van malafide werkgevers"; als dit nu nog het geval was: zijn de meeste werknemers niet de speelbal van bonafide werkgevers?? De PVDA doet haar eigen voorstellen voor het migrantenvraagstuk, en als men die naleest ziet men dat het pact geen stap zet in deze richting...
Ik geef grif toe dat het hele politieke steekspel rond vluchtelingen en migratie de linkerzijde voor nieuwe problemen stelt. Het is niet meteen duidelijk hoe men zich zowel distantieert van rechtse xenofobe racisten die het migratiepact verwerpen als zet in een demagogisch strategie, als van kapitalistische belangengroepen die migratie van de arbeidskracht als een bijkomende parameter zien in hun winstoptimalisatiestrategie. Ik zou er nog kunnen inkomen dat men het pact goedkeurt omdat het bijvoorbeeld aanstuurt op het verminderen van de woekerkosten die arbeidskrachten uit de migratie nu betalen om wat geld ('remittances') naar de familie thuis sturen. Maar men kan daar mijns inziens niet de al te zware prijs voor betalen door zich op sleeptouw te laten nemen van de elites in Davos die de planetaire mobiliteit van de arbeidskracht bestempelen als bijdrage tot duurzame ontwikkeling. Links moet haar onvoorwaardelijke solidariteit voortzetten met migranten, wat hun 'statuut' ook zij, maar ook blijven ijveren voor een mondiale samenleving die mensen niet op de vlucht drijft.
De EU van crisis naar crisis: Groot Brittannië – Deel 1
door Gerrit Zeilemaker
19 november 2018
Soms is politiek hilarisch. Mijn vrouw en ik lagen blauw van het lachen op de bank toen Theresa May het Tory-congres op de klanken van Dancing Queen van ABBA kwam binnenwaggelen. Ze had weer een akkoord met de EU gesloten en alles komt goed. Laat het maar aan de conservatieve Tories over.
Het NRC, lijfblad van ondernemend Nederland, sprak van een ‘volhouder’ en ‘ze kan opeens ontspannen, benaderbaar en zelfs grappig zijn’. May heeft een ‘jaloersmakende onverstoorbaarheid” en ‘dwingt respect af voor moed en doorzettingsvermogen.’ Boven een redactiecommentaar stond dat ‘een overwinning voor Theresa May goed is voor Europa.’
Maar haar Tories rollen vechtend en kijvend over straat en staan in de coulissen klaar om haar een dolkstoot in de rug te geven. Volgens the Guardian zijn er al 23 conservatieve parlementsleden die een motie van wantrouwen binnen de Tory-parlementsfractie tegen May zullen steunen. De rebellerende parlementsleden dachten de drempel van 48 wel te halen om de motie van wantrouwen in te kunnen dienen. Wie zijn eigenlijk die Brexittories?
Een ervan is Jacob Rees-Mogg, voorstander van een Brexit en voor nauwere banden met de VS. Rees-Mogg is nogal katholiek en is tegen abortus en gelijke rechten voor homo’s. Een echte engerd dus.
Dan is er nog Boris Johnson, afgetreden als minister van Buitenlandse Zaken en berucht om zijn gebrekkige dossierkennis en slechte (lees racistische) woordgrappen. Johnson had enige maanden geleden contact met de ultrarechtse Steve Bannon [note] https://www.theguardian.com/politics/2018/jul/14/steve-bannon-boris-johnson-theresa-may-prime-minister [/note] die zei dat het ‘nu het moment was voor Boris Johnson om Theresa May uit te dagen om het premierschap over te nemen’.
Michael Gove, Minister van Landbouw, die volgens het NRC streed tegen plastic in supermarkten en tegen het mishandelen van hondjes, probeerde eerder als onderminister van onderwijs klimaatverandering uit het lespakket te halen. Hij wordt dan ook een wolf in een kippenhok genoemd.[note] https://www.monbiot.com/2017/06/27/a-plant-in-government/ [/note]
[caption id="attachment_15865" align="alignleft" width="300"] Rosenmontag, Düsseldorf 2018. Creative Commons CC0 1.0 Universal Public Domain Dedication [/caption]
En dan is er nog Esther Mcvey, staatssecretaris voor Werk en Pensioenen, die een dag voor de bekendmaking van een vernietigend UN-rapport over extreme armoede en mensenrechten ontslag nam. De UN-rapporteur extreme armoede en mensenrechten, Philip Alston, startte een onderzoek naar bezuinigingen en toenemende armoede in Groot-Brittannië. Hij werd begeleid door een twitterstorm aan berichten over de gevolgen van armoede met de hashtag #UNVisit2018. In sommige delen van Groot-Brittannië leven meer dan de helft van de kinderen in armoede [note] http://www.endchildpoverty.org.uk/more-than-half-of-children-now-living-in-poverty-in-some-parts-of-the-uk/ [/note]. Het aantal mensen dat gebruik moet maken van een voedselbank is schokkend. Ondertussen zijn de huren de afgelopen jaren verdubbeld en is aantal daklozen sterk gestegen, waarvan er de afgelopen vijf jaar minstens 230 zijn gestorven. De aanbevelingen in het UN-rapport zijn niet verplicht en worden dan ook stelselmatig genegeerd door de Tory-regering. Stelselmatig, want het is het vijfde UN-rapport in twee jaar tijd [note] https://www.thecanary.co/trending/2018/11/08/people-are-sharing-the-truth-about-extreme-uk-poverty-as-the-mainstream-media-lets-them-down/ [/note]
Ondertussen vragen velen zich af wat nu de reden van de verdeeldheid over Brexit kan zijn binnen de Britse heersende klasse. Is het de angst bij Brexiteers onder de Tories dat de EU de toegang tot belastingparadijzen op de Britse eilanden wil blokkeren [note] https://www.thecanary.co/global/2017/12/22/brexit-power-brokers-laughing-way-offshore-banks-now/ [/note], gaan ze voor een Singapore-stijl kapitalisme, of gaat het bij een aantal Brexiteers om een speciale handelsrelatie met de VS aangemoedigd door het succes van Trump? Is het verdeeldheid tussen de City, het na Wallstreet grootste financiële centrum in de wereld, en de zieltogende Britse goederenindustrie? Dit vergt een onderzoek dat dit artikel te buiten gaat, maar de verdeeldheid is goed zichtbaar in de ruzies tussen de Tories.
Feit is dat de conservatieve regering geen plannen had voor een eventuele Brexit en dat geeft aan hoe verassend de uitslag van het referendum was, ook voor degenen onder hen die voor de Brexit waren. Het lijkt er veel meer op dat de arrogante Tories stiekem op een stem voor Europa rekenden. De tweede fout van de conservatieven waren de tussentijdse verkiezingen die Theresa May uitschreef en die uitliepen op een compleet debacle. Ook deze mislukking kwam voort uit de arrogantie van de macht en een zware onderschatting van Labour onder Jeremy Corbyn. Het resultaat was dat de Tories hun meerderheid kwijt raakten en een coalitie met een Noord-Ierse partij (DUP) moesten aangaan en Labour één van de grootste verkiezingsoverwinningen sinds de Tweede Wereldoorlog behaalde.
Ook hebben de Tories de harde lijn van de EU-onderhandelaars onderschat. Belangrijk in dit verband is dat als de leider van onderhandelingsdelegatie van de EU, Barnier, er niet meer uitkwam een Duitse EU-ambtenaar, Sabine Weyand, te hulp schoot. Zo verklaarde Weyand aan de 27 EU-ambassadeurs:”Het Koninkrijk moet zijn regels aanpassen, maar de EU behoudt de totale controle.” [note] http://www.faz.net/aktuell/brexit/brexit-entwurf-gebilligt-das-juengste-gericht-ist-gnaedig-15890987-p2.html [/note]. Beter kan de macht van Duitsland niet gedemonstreerd worden.
Naast de officiële gesprekskanalen had Weyand een geheime ‘tunnel’ geopend waarin de onderhandelingen verder gingen, deels buiten de Engelse Brexit-minister Raab om. Het akkoord komt er op neer, zo zei een Duitse parlementariër "dat Groot-Brittannië in dezelfde situatie is als Zwitserland, ze nemen het grootste deel van de regelingen van de EU over, maar hebben in Brussel niets meer te zeggen.” Het resultaat komt met 99% van de Duits-Europese wensen overeen. [note] https://www.heise.de/tp/features/Brexit-means-Chaos-4222642.html [/note].
De Britse conservatieven hebben een chaos veroorzaakt en hebben zich ten opzichte van het Engelse volk schandalig onverantwoord gedragen. Om zich tegen de woede van het volk te beschermen nemen ze alvast voorzorgsmaatregelen. Een team van twintig legerofficieren die normaal met terrorismebestrijding bezig is maakt plannen om de orde te bewaren onder de werktitel: Operation No Deal [note] https://www.thetimes.co.uk/edition/news/operation-no-deal-army-plans-for-troops-on-street-cc5c55kq8 [/note].
Ondertussen is Labour de grote onbekende in alle mediacommentaren en berichten. Het is onvoorstelbaar wat er geschreven en verzwegen wordt om te verhinderen dat we iets over de meningen en positie van Labour en zijn leider Jeremy Corbyn te weten komen. Stof voor deel II.
Wordt vervolgd!
Frankrijk: een gemeenschappelijk alternatief voor de ecologische transitie à la Macron
Het felle protest in Frankrijk, en in mindere mate ook in Wallonië, tegen de hoge benzineprijs lijkt volgens sommigen op een conflict tussen milieubewustzijn en onbedacht consumentisme. Het is dan ook welgekomen dat, als antwoord op de massale woede van de ‘gele hesjes’, acht linkse en ecologische Franse politieke partijen in een gemeenschappelijke verklaring de krijtlijnen schetsen voor een beleid dat de ecologische transitie en de sociale rechtvaardigheid met elkaar verzoent.
Benzineprijs, belastingen en heffingen: halt aan Emmanuel Macron, president van de rijken Voorstellen voor de ecologische transitie
De verhoging van de benzineprijs veroorzaakt een massale woede. De ‘regering voor de rijken’ Macron-Philippe zal er met haar schandalige onrechtvaardigheden alles aan gedaan hebben om de weerzin tegen de belastingen op te roepen.
De beleidsperiode van Macron begon met een lijst cadeaus aan de rijksten: opheffing van de solidariteitsbelasting op de fortuinen (ISF), van de progressiviteit van de belastingen van de grote inkomens, verdubbeling van de verlaging van de sociale bijdragen in 2019 met 40 miljard zonder het scheppen van banen, geen enkele maatregel om de massale fiscale fraude van de grote bedrijven en grote fortuinen te beletten. De groep Total, die benzine en aardolie verkoopt, speelt vals met de belasting op de vennootschappen, maar haalt wel gigantische winsten binnen (9 miljard in 2017). Total zorgt er voor dat zijn aandeelhouders vetgemest worden (het aandeel haalt 11% rendabiliteit).
De cadeaus aan de rijksten en aan de bedrijven worden betaald door de lasten op de zwaksten te verhogen: verhoging van de veralgemeende sociale bijdrage (CSG), bevriezing van de huisvestingspremie (APL), een verhoging van de pensioenen die geringer is dan de inflatie, blokkering van de lonen, kortom een veralgemeend soberheidsbeleid. De belasting en de btw op de benzine maakt 60% uit van de prijs per liter. En de ondernemingen in de sector hebben een winstmarge van 10%. De belastingen op het verbruik, zoals de btw en de belasting op benzine, zijn totaal onrechtvaardige belastingen die de armsten veel meer treffen dan de rijken.
Het zijn de onrechtvaardige heffingen op de gezinnen die de cadeaus aan de rijken financieren, in plaats van een progressieve fiscaliteit en een belasting op het kapitaal. De bezuinigingspolitiek op de begroting, de aftakeling van de openbare diensten (hospitalen, spoor, post…), dat weegt op de meerderheid van de bevolking. Wie het minst heeft, draait het meest op!
Dit beleid moet totaal veranderen!
De loontrekkenden, de werklozen, de jongeren worden verplicht een auto te gebruiken in de landelijke of gemeentelijke zones die ver liggen van de centra van de steden. Er wordt niets ondernomen om het minder vervuilend openbaar vervoer te ontwikkelen, of om aantrekkelijke sociale tarieven te hanteren. De premie bij de aankoop van minder verbruikende nieuwe wagens heeft maar een miniem effect.
Wij doen de volgende alternatieve voorstellen:
- Verhoging van de lonen, pensioenen, werkloosheidsvergoedingen en sociale minima, strijd tegen de belastingontwijking en fiscale spitstechnologie;
- Belasting in de eerste plaats op de oliemaatschappijen en de grote weg- of luchttransportbedrijven, op de infrastructuurbeheerders (autowegen) en meer bepaald de groep Total waarvan de winsten in 2017 met 39% omhoog gingen en die zich verrijkt op de rug van de autobestuurders.
- Belasting op kerosine (momenteel helemaal niet belast!), om te verhinderen dat het zeer vervuilende vliegtuig een concurrent is van het spoor. Opheffing van de schandalige vrijstelling van brandstoftaksen op het wegvervoer, om zo het vrachtvervoer per spoor te stimuleren. Toewijzing van het grootste deel van de belastingen op brandstoffen aan de ontwikkeling van ecologische transportwijzen en energiebronnen, en dit onder democratische controle.
- Gedaan met het sluiten van kleine spoorlijnen (9000 km worden bedreigd), wat tot een leegloop van het platteland leidt. Massale investering in een kwaliteitsvol openbaar vervoer dat voor iedereen toegankelijk is.
- Sterke verlaging van de btw op alle levensnoodzakelijke producten.
- De constructeurs verplichten propere en veilige voertuigen te produceren; verbod op de productie en de invoer van dieselvoertuigen.
- Op die sociaal rechtvaardige manier de ecologische transitie aanvatten.
Laten we allen samen de krachten bundelen, linksen en ecologisten, vakbonden, milieuverenigingen, gebruikers van het openbaar vervoer. Om een eind te maken aan de armoede, de vervuiling, de lage lonen, de aftakeling van de openbare diensten moet er een ander beleid komen!
Gezamenlijke verklaring van Ensemble!, Gauche démocratique et sociale, Génération.s, Nouveau Parti Anticapitaliste, Nouvelle Donne, Parti communiste français, Parti de Gauche, République et Socialisme
15 november 2018
Dit is de Nederlandse vertaling door Ander Europa van het artikel verschenen op 16 november 2018 op de site van A l’Encontre.
De risico’s van het nieuwe EU Defensiefonds
Op 15 november gaven een hele reeks organisaties een gemeenschappelijke verklaring uit waarin ze waarschuwen voor de militaire plannen van de Europese Unie zoals vervat in de financieringsvoorstellen voor het Europees Defensiefonds. Ander Europa vertaalde de verklaring in het Nederlands.
Gemeenschappelijke verklaring
De risico's van het nieuwe EU Defensiefonds
15 november 2018
Onze EU-leiders discussiëren momenteel over de volgende meerjarenbegroting die zal lopen van 2021 tot 2027. Eén van de voorstellen kwam tot nog toe weinig onder de aandacht van het publiek en werd nauwelijks geanalyseerd in de EU-media, laat staan binnen de lidstaten.
Nochtans zou het recent gevormde Europees Defensiefonds een ruimer kritisch publiek debat verdienen, met zijn voorgenomen budget van 13 miljard euro voor een nieuw werkingsdomein, nl. Onderzoek& Ontwikkeling van nieuwe wapens en militaire technologie. Met de huidige verklaring willen de ondertekenende organisaties het publiek en de pers informeren over deze ontwikkeling, en hen waarschuwen voor de grote risico's die de huidige voorstellen inhouden.
Het risico dat menselijke en financiële middelen zullen onttrokken worden aan civiele prioriteiten
Indien het voorstel voor het Defensiefonds doorgang vindt zullen 13 miljard euro (gemiddeld 1,85 miljard euro per jaar) moeten gevonden worden in het volgende meerjarig financieel kader van de EU (MFF 2021-2027) die zullen verloren zijn voor de civiele doelstellingen.
Het is vrij onwaarschijnlijk dat lidstaten zullen bereid zijn hun bijdrage te verhogen om te compenseren voor Brexit (een geschat netto minder-inkomen van 10 miljard euro per jaar voor het EU-budget) en voor nieuwe werkingsgebieden. Er worden nu reeds bezuinigingen gepland in de Cohesie-en Landbouwfondsen, en voor sommige externe hulpprogramma's.
Bovendien wordt aan een aantal civiele programma's nu gevraagd dat ze wensen van de defensiesector zouden opnemen onder hun prioriteiten: dit gaat van structuur- en regionale fondsen tot transportprogramma's en zelfs Erasmus+.
Er bestaat ook een sterk risico dat 'menselijk kapitaal' een andere bestemming zal krijgen. Nu reeds is er een schaarste aan opgeleide arbeidskrachten op het vlak van engineering en technologie; zowel EU-instellingen als de industrie zullen waarschijnlijk werkkrachten uit civiele programma's en prioriteiten herbestemmen naar militaire doeleinden.
Het risico dat de belangen van de wapenindustrie voorrang krijgen en de transparantieregels van de EU ondermijnen
Zoals ook in andere beleidsdomeinen het geval is, is de greep van de bedrijven op militair gerelateerde initiatieven van de EU ontstellend. De Groep van Prominenten (GoP) die in 2015 opgericht werd als een adviesgroep blinkt uit als niet te volgen voorbeeld.
Van de 16 leden waren 9 vertegenwoordigers van de industrie. Veel aanbevelingen van deze GoP werden omgezet in concrete voorzieningen, waardoor het Defensiefonds meer gaat lijken op een subsidie voor de industrie dan een beleidsinstrument. En zes van de negen bedrijfsvertegenwoordigers van de GoP ontvangen nu EU-fondsen binnen de eerste militaire projecten van het Defensiefonds.
Helemaal anders is het gesteld met de kritische civiele maatschappij, waar nauwelijks naar geluisterd wordt en die door een gebrek aan transparantie haar rol van waakhond niet kan spelen. Zelfs de meest elementaire informatie wordt achtergehouden onder het mom van nationale veiligheid.
Informatie over wie de experten zijn die de Commissie adviseren of de financiering helpen tot stand brengen wordt geheim gehouden, en aanbevelingen door de Europese Ombudsman in verband met transparantie worden in de wind geslagen. Nog verontrustender is dat dit gebrek aan transparantie geïnstitutionaliseerd zal worden in de richtlijn voor het Defensiefonds 2021-2027; men is van plan daar af te wijken van de gangbare praktijk en geheim te houden wie de geraadpleegde experten zijn.
Het risico om bij te dragen tot de ontwikkeling van 'killer robots' en 'baanbrekende technologieën'
Wetteksten in verband met het Defensiefonds zijn vaag voor wat betreft het soort wapensystemen en militaire technologie die moeten ontwikkeld worden. In de praktijk zal bepaling van de prioriteiten in handen blijven van de lidstaten, het Europees Parlement is er niet bij betrokken, daarbij afwijkend van de normale praktijk. Maar informatie in het publieke domein toont aan dat de focus bij de eerste projecten ligt bij onbemande en autonome systemen.
De lidstaten weigerden ook de ontwikkeling van volledig autonome wapens van financiering uit te sluiten in de pilootfase (2019-2020) van het Defensiefonds, en de ontwerprichtlijn voor 2021-2027 vermeld specifiek 'baanbrekende technologieën' als aandachtspunt, waarmee bedoeld wordt "technologieën die de opvatting over en uitvoering van oorlog radicaal kunnen veranderen", zoals artificiële intelligentie.
Dat betekent concreet dat geld van de Europese belastingbetalers de weg zou kunnen effenen voor nieuwe controversiële militaire technologie zoals killer robots, tenzij het Parlement zich hiertegen sterk verzet in de komende weken.
Het risico om de wereldwijde wapenwedloop te verscherpen en tot nieuwe conflicten aanleiding geven
De EU in haar geheel is na de Verenigde Staten de tweede grootste wapenleverancier in de wereld, en ongeveer een derde van deze uitvoer gaat naar het Midden-Oosten en naar andere gebieden met conflicten of toenemende spanningen. Deze wapens riskeren bij te dragen of doen dat reeds tot doden en slachtoffers onder de burgerbevolking, de vernietiging van infrastructuur en het op de vlucht slaan van duizenden mensen.
Parallel daarmee wordt van het Europees Defensiefonds verwacht dat het de competitiviteit van de militaire industrie zal verhogen, inclusief de exportcapaciteit. Wetende dat de nationale markten te klein zijn om de Europese overproductie op te nemen en voor hogere winstmarges te zorgen, zal de wapenindustrie zich nog meer toeleggen op export, ook van de door de EU gesubsidieerde nieuwe militaire technologie als een doorslaggevend concurrentie-argument.
Dat zal onvermijdelijk bijdragen tot de wereldwijde wapenwedloop in een context van groeiende internationale spanningen. Op haar beurt versterkt deze wapenwedloop het risico op conflicten. Want al zijn wapens niet per se de oorzaak van conflicten, een verspreiding moedigt staten en niet-statelijke actoren aan om beroep te doen op wapens en geweld als antwoord op politieke of sociale crisissen, eerder dan te zoeken naar vreedzame oplossingen.
Nog een laatste punt. Er zouden mogelijks voordelen kunnen zijn van gemeenschappelijk militair onderzoek en ontwikkeling, zoals het vermijden van duplicatie. Maar het voorstel in zijn huidige vorm zegt duidelijk dat financiering door de EU niet ter vervanging is van nationale financiering, en het moedigt de EU-lidstaten aan om hun eigen budgetten te vergroten. Er zijn nog veel andere voorbeelden van tegenstellingen tussen de vooropgestelde doeleinden en de verwachte concrete resultaten van het Defensiefonds in zijn huidige vorm.
In deze periode waarin we de Eerste Wereldoorlog herdenken met zijn afschuwelijke gevolgen van de baanbrekende technologieën van die tijd, zoals gasaanvallen en tanks, dringen we bij de media en de beleidsmakers van de EU erop aan om zich af te vragen of de oprichting van het Europees Defensiefonds een goede manier is om vrede en veiligheid te bevorderen.
[su_spoiler title="ONDERTEKENAARS:" icon="chevron"]
Action On Armed Violence (AOAV), UK
Agir Pour la Paix, Belgium
Aktion Aufschrei, Germany
Attac Austria
Campaign for Nuclear Disarmament (CND), UK
Campaign Against Arms Trade (CAAT), UK
Centre d'Estudis per a la Pau J.M. Delàs, Spain
Church and Peace, EU/Germany
Committee of 100, Finland
Corporate Europe Observatory, EUStateWatch, EU
CounterBalance, EU
the Corner House, UK
CorruptionWatch, UK
Debt Observatory in Globalisation (ODG), Spain
Gruppe für eine Schweiz ohne Armee (GsoA), CH
Human Rights Institute, Slovakia
International Alert
International Peace Bureau (IPB)
Movement for the Abolition of War, UK
NESEHNUTÍ, Czech Republic
Northern Friends Peace Board, UK
Norwegian Peace Association, Norway
Observatoire des Armements, France
Omega Research Foundation, UK
PAX, the Netherlands
Pax Christi Flanders, Belgium
Pax Christi UK
Pax Christi International
Rete Italiana per il Disarmo, Italy
Peace Union, Finland
Stop Fuelling War, France
Scientists for Global Responsibility (SGR), UK
StopWapenhandel, the Netherlands
Swedish Peace and Arbitration Society (SPAS), SW
Transnational Institute (TNI), the Netherlands
Uniting for Peace, UK
Un Ponte per..., Italy
Urgewald, Germany
VREDE, Belgium
Vredesactie, Belgium
WRI – War Resisters' International
[/su_spoiler]
Zie ook de website van ENAAT (European network against arms trade) met de verklaring in het Engels en het Spaans.
Welke aanpak voor radicaal links in de Europese verkiezingen 2019?
Door Herman Michiel
15 november 2018
Binnen een goed half jaar zijn er Europese verkiezingen en wordt een nieuw Europees Parlement verkozen. Het belang van verkiezingen in het burgerlijk-democratisch kader wordt door maatschappijkritisch links terecht gerelativeerd; dat is des te meer het geval voor het Europese pseudo-Parlement, dat niet eens wetgevend initiatiefrecht heeft, en alleen voorstellen van een onverkozen Commissie kan goed- of afkeuren. Ook de soms uiterst lage opkomst bij deze verkiezingen is er getuige van dat weinig mensen geloven dat het hier om fundamentele keuzes gaat.
Europese verkiezingen toch niet zonder betekenis
Desalniettemin zullen de ontwikkelingen van de voorbije jaren ervoor zorgen dat de verkiezingen van mei 2019 een sterkere politieke betekenis hebben dan in het verleden het geval was. Nooit eerder was er een confrontatie tussen een lidstaat en het EU-apparaat zoals met Griekenland. Nooit eerder besliste een lidstaat de Unie te verlaten, nooit eerder was er sprake van eurolanden die uit de muntzone zouden stappen. Nooit eerder ook in de naoorlogse periode kon uiterst rechts zulke vooruitgang boeken, maar ook nooit eerder kreeg traditioneel sociaaldemocratisch links zo zware klappen. En dat alles in een weinig bemoedigend economisch klimaat waar het afwachten is wanneer de volgende financiële crisis uitbreekt, en in een internationale omgeving die nog weinig houvast biedt.
Het doet er dan weinig toe of het Europees Parlement veel of weinig te zeggen heeft, de uitslag zal een politiek feit zijn dat ook op de toekomst van de lidstaten zal wegen. En de programma's, campagnes en eventuele allianties waarmee partijen deze verkiezingen aangaan zullen een beeld geven van de conclusies die ze uit de gebeurtenissen van de voorbije jaren trokken en van hun verdere plannen.
Het verschuivend politieke landschap maakt dat de keuzes voor geen enkele politieke familie voor de hand liggen, noch voor links noch voor rechts. Waarschijnlijk weet uiterst rechts nog het best wat het zal doen: verder teren op de demagogie rond migratie als bedreiging van de welvaartstaat (daarbij pogend de grofste racistische uitingen uit het publieke domein te weren) en zich opwerpen als de echte verdedigers van de slachtoffers van het neoliberaal beleid, in de steek gelaten door een verkochte sociaaldemocratie. Uiterst rechts kan een voorbeeld nemen aan Marine Le Pen: de fascistische papa uit het Front National gegooid en de naam veranderd in Rassemblement National, en bij gelegenheid een verschijning aan het stakerspiket bij woedende arbeiders.
Het extreme centrum
Iets minder gemakkelijk ligt het bij traditioneel rechts. De spil ervan, de Europese christendemocraten (de Europese Volkspartij op Europees vlak) wist zich in het verleden doorgaans verzekerd van de steun van de sociaaldemocratische partner (S&D), maar deze is dermate verzwakt dat het bondgenootschap nog maar op één been loopt. De andere confrater van het 'extreme centrum', de liberale ALDE, ligt niet meteen voor de hand als vervanger; Guy Verhofstadt zwaait er de plak en zijn frivool karakter past minder bij het jezuïtisch EVP-ideaal. Hij stak in een te happige bui de hand uit naar de Italiaanse Vijfsterrenbeweging, wat hem zelfs in eigen kringen niet in dank werd afgenomen. Het is waar dat de EVP Orbáns onfatsoenlijke Fidesz onder de vleugels houdt, maar twaalf Europarlementariërs gooi je zomaar niet te grabbel. Van deze verwarring profiteert in ieder geval één man: Emmanuel Macron (EM) en zijn 'beweging' En Marche (EM). Alhoewel deftig getrouwd lijkt hij wel de ideale toekomstige schoonzoon in het hele extreme centrum te zijn (en zelfs daarbuiten). Leuk voor hem natuurlijk; tegen ALDE zei hij een paar dagen geleden dat hij samen met hen campagne zou voeren voor de Europese verkiezingen, maar of hij tot de liberale fractie zou toetreden zou hij pas na die verkiezingen beslissen. De EVP moet dus nog niet wanhopen om EM in de familie op te nemen.De charme van deze gewezen Rotschild & Cie-bankier is zelfs zo onweerstaanbaar dat er aanminnige woorden tot hem werden gericht vanuit radicaal links (zie verder).
En dan de sociaaldemocratische S&D, zaliger gedachtenis. Wat te doen? Als je je een halve eeuw, van Spaak tot Dijsselbloem, ten dienste gesteld hebt van de 'Europese zaak' kun je niet zomaar de oceaanstomer van koers doen veranderen, ook al is die inmiddels verschrompeld tot een visserssloep. In een poging de oude glorie te herstellen wordt Jean-Claude Junckers rechterhand Frans Timmermans de sociaaldemocratische 'Spitzenkandidat' voor het commissievoorzitterschap, en hij hoopt dat zijn goede staat van dienst voor het Duits budgettair radicalisme hem daarbij behulpzaam zal zijn. Anderen willen aan plastische chirurgie doen en de sociaaldemocratie een facelift bezorgen. Bijvoorbeeld door meer op te trekken met Alexis Tsipras en zijn getemd SYRIZA: op 10-11 november organiseerde de Duitse SPD een conferentie ('Debattencamp') waar niet de Griekse zusterpartij PASOK, maar Tsipras uitgenodigd was om er de gevleugelde woorden te spreken: "Alle progressieve krachten in Europa, links, socialistisch, sociaal-democratisch, ecologisch, moeten zich vandaag realiseren dat Europa, ons gemeenschappelijk huis, een groot risico loopt. Daarom moeten we onze verschillen opzij zetten, we moeten samen ons huis redden". Eerst moet de SPD echter nog haar ziel redden, want de grote slogan van de conferentie was "Wir werden Hartz IV hinterlassen"; weg dus met Hartz IV waar kameraad Schröder en zijn rood-groene coalitie indertijd zoveel werk voor verzet hebben. De logica in dit alles is moeilijk te achterhalen, maar dat heb je wel meer in verkiezingsaangelegenheden.
Radicaal (?) links
Maar hoe zit het dan met eigenlijk links, 'radicaal links', en zijn voorbereiding van de Europese verkiezingen 2019? Het is te vroeg om hierover nu reeds definitieve uitspraken te doen, maar een bepaalde tendens tekent zich af, en deze is weinig geruststellend. In een vorige bijdrage [note] Ander Europa, 8 oktober 2018, Zorgt Mélenchon voor opheldering binnen Europees radicaal links? [/note] hadden we het al over de overheersende tendens binnen Europees radicaal links (de parlementsfractie GUE/NGL en de Europese partij EL) : een 'brede alliantie van democraten', gaande van Tsipras tot Macron, met inbegrip van Verhofstadts liberalen en gematigde christendemocraten, als antwoord op de opkomst van extreem rechts in Europa. Een tweede kenmerk van deze stroming is dat ze Alexis Tsipras en SYRIZA blijven promoveren als exponent van het verzet tegen het neoliberaal beleid van de EU, niettegenstaande een derde Troika-memorandum aanvaard werd tegen het OXI-referendum van juli 2015 in. Een minderheid binnen partijpolitiek radicaal links verwerpt deze beleidslijn, en het was voor Jean-Luc Mélenchon en de Parti de Gauche aanleiding om EL, de partij van Europees links, te verlaten. De keuze van Tsipras als boegbeeld van radicaal links zou wel eens zuur kunnen opbreken, want hij wordt steeds meer opgemerkt bij sociaaldemocratische evenementen, zoals op het reeds vermelde 'Debattencamp' van de SPD.
Verschillende verklaringen en initiatieven de voorbije weken bevestigen de indruk dat de toonaangevende kringen binnen partijpolitiek radicaal links in Europa niet aansturen op een verkiezingscampagne die het bilan maakt van het samen door centrum-rechts en centrum-links gevoerde beleid om daar een radicaal links alternatief tegenover te plaatsen. Nee, in hun ogen is er een dringender taak: een halt toeroepen aan extreem rechts, dat dreigt 'ons gemeenschappelijk huis' kapot te maken. Daartoe moeten we 'onze verschillen opzij zetten' en een 'brede alliantie van democraten' vormen. Vooraleer we dit idee van naderbij bekijken, eerst een aantal illustraties van dit voornemen.
Nog op het Debattencamp van de SPD zei Tsipras dat links en de sociaaldemocratie moeten samen optreden op basis van een progressief project van de 21e eeuw in Europa; hij verwees daarbij naar de door links gesteunde kabinetten in Portugal en Spanje.
Terwijl in Berlijn het Debattencamp doorging, was Bilbao de plaats voor het tweede European Forum Of Progressive, Ecological And Leftist Forces. De eerste uitgave ervan had verleden jaar in Marseille plaats; het opzet ervan is "het bijeenbrengen van de vele krachten die strijd en weerstand bieden in Europa, om een gemeenschappelijke toekomst uit te bouwen van vrede en sociale, ecologische en democratische vooruitgang in een eerlijk Europa, een Europa van solidariteit". De bijeenkomst bracht mensen samen uit sociaaldemocratische, groene en links-radicale partijen, vakbondsmilitanten en linkse bewegingen [note] Onder de ondertekenaars van de oproep voor de bijeenkomst noteren we o.a. Nico Cue, voorzitter van de metaalbond van het ABVV in Wallonië, Line De Witte en Marco Vanhees van de Belgische PVDA/PTB, Francine Mestrum (Global Social Justice), Felipe Van Keirsbilck (christelijke bediendenbond CNE), Luca Visentini (algemeen secretaris van het Europees Vakverbond) , Susan George (Attac) en vooral veel toonaangevende namen uit de leiding van de partij van Europees Links (EL) en de Tsipras-stroming van GUE/NGL (Walter Baier, Gregor Gysi, Katja Kipping, Pierre Laurent, Dimitrios Papadimoulis, Bernd Riexinger, Gabriele Zimmer... [/note]. Het gaat er ons hier zeker niet om een dergelijk initiatief van de hand te wijzen, integendeel, discussie en overleg in brede progressieve kringen kan alleen aangemoedigd worden. Het komt vooral aan op wat gezegd werd en wat er verder mee gedaan wordt. We kunnen ons niet van de indruk ontdoen dat hier vooral de reformistische stroming binnen radicaal links een forum vond om het idee van een 'eenheidsfront van de democratische krachten' te promoten. Gabriele Zimmer, fractievoorzitster van GUE/NGL, hield een pleidooi opdat links verschillen zou respecteren om aldus tot een gemeenschappelijke strategie te komen om een meerderheid te veroveren in het toekomstig Europees Parlement en daar neoliberalisme en racisme te bestrijden. "Onze vijand is niet de sociaal-democratie maar extreem rechts ", voegde ze eraan toe. Van zijn kant zei Gregor Gysi (Die Linke, voorzitter van Partij van Europees Links EL) dat hij niet gekant is tegen een samenwerking met de groep van Macron in het toekomstig Europees Parlement.
De idee van een 'breed democratisch front' spoort ook goed met de plannen zoals uiteengezet door de nieuwe secretaris van het centraal comité van SYRIZA, Panos Skourletis, tot voor enkele maanden de minister van Binnenlandse Zaken onder Tsipras. Hij stuurt aan op een strategie van 'allianties in de post-memorandum context' waarbij SYRIZA partnerschappen zoekt met 'naburige politieke krachten'. "Wij zijn geïnteresseerd in dat deel van centrum-links dat zich aan het verwijderen is uit het sociaal-liberalisme", aldus nog Skourletis.
Einheit, Einheit über alles?
Het idee is niet nieuw dat links zijn ambities moet temperen als het extreem rechts (of volgens sommigen het fascistisch) gevaar dreigt. Men mag er zelfs gif op innemen dat linkse critici van het 'breed democratisch front tegen extreem rechts' het verwijt zullen krijgen dat ze zich onvoldoende bewust zijn van het dreigend gevaar. Veeleer dan historische parallellen te trekken wil ik hier een paar vaststellingen in herinnering brengen over de huidige situatie.
Het Europees neoliberaal beleid is er gekomen vanaf het midden van de jaren 80 met het tienjarig Commissievoorzitterschap van Jacques Delors en met de zegen van de sociaal-democratie. Toen er eind jaren 90 een meerderheid aan sociaal-democratische regeringen was kwam er geen enkele koerswijziging. De desastreuze euro werd met groot sociaal-democratisch enthousiasme voorbereid en ingevoerd. Het Troika-schrikbewind in Griekenland werd door prominente sociaal-democraten gelegitimeerd. Het bilan van de Groenen is genuanceerder, maar het was bijvoorbeeld wel samen met de Grünen dat de SPD de Hartz-hervormingen doorvoerde, en het was onder de groene minister Joschka Fischer dat Duitsland de NAVO-aanval op Kosovo mee uitvoerde.
Zeggen dat de sociaal-democratie niet de vijand van links is, vraagt dus wel om enige uitleg. Het is zeker waar dat de miljoenen Europeanen die voor sociaaldemocratische partijen stemmen dat niet doen omdat ze een neoliberaal beleid willen, of omdat ze de Grieken een lesje willen leren. In die zin is de sociaal-democratie niet de vijand van links, maar een groot deel van haar doelpubliek. Maar het veroveren van meerderheden, zoals Gabriele Zimmer het uitdrukt, gaat niet over de basis van de sociaal-democratie, maar over een parlementaire tactiek (in het Europees Parlement, maar voor de 'realos' in Die Linke ook in de bondsstaten, en voor de meest ambitieuzen misschien zelfs in de Bundestag).
Wat kan men van een dergelijke tactiek verwachten? Niets goeds, dat is gemakkelijk in te zien. Sociaaldemocratische partijen verliezen hun leden en hun kiezers, voor een klein deel aan radicaal links en Groen, maar steeds meer ook aan demagogisch rechts en extreem rechts, van wie het lokaas bestaat uit xenofobie en de migrant als profiteur, maar ook uit beloftes op sociaal vlak die tegen het neoliberaal beleid ingaan. Ze weten maar al te goed wat mensen woedend of wanhopig maakt, waarom ze zich van centrum links afkeren. Zowel in Polen, Hongarije als Italië draaien uiterst rechtse regimes de verhoging van de pensioenleeftijd terug, Italië heeft er zelfs een open conflict met de EU voor over om de sacrosancte budgetregels te overtreden. Kan radicaal links onder die omstandigheden ernstig menen sociale meerderheden te veroveren door zich te alliëren met degenen die mee verantwoordelijk zijn voor het uitgespuwde beleid?
Men moet zich trouwens geen illusies maken. Radicaal links steekt de hand uit naar centrum links, maar het omgekeerde is niet het geval. Op geen enkel ogenblik hebben de sociaaldemocratische (of groene) hoofdkwartieren bekendgemaakt dat ze nu wel de lessen getrokken hebben uit de reëel bestaande Europese integratie, en af willen van het verdragsrechtelijke liberale keurslijf. Geen enkele politicus, zelfs Dijsselbloem niet, werd uit een partij gezet wegens onsociaal of ondemocratisch gedrag. Zelfs als we niet zover gaan als Gysi om Macron erbij te betrekken zal het 'breed front van democraten' als een zoveelste manoeuvre van de politieke klasse gezien worden. In plaats van te ontsnappen uit het 'zelf-isolement' door mee te bouwen aan 'meerderheden' zoals Zimmer zei in Bilbao, zou radicaal links met deze aanpak op zijn beurt afgedaan hebben als alternatief.
Moet er dan geen samenwerking zijn tussen wat we in het algemeen als progressieve krachten kunnen aanduiden? Natuurlijk wel, maar dit kan op geen enkele manier inhouden dat een politieke formatie haar identiteit opgeeft. Als 'radicaal links' een plaats heeft in het politieke spectrum is het als antikapitalistische kracht; dat is haar essentie. Hiervan afstappen door zich op te lossen in een 'breed democratisch front' is zich overbodig maken. Als partner in een samenwerkingsverband verliest men in feite zijn bestaansreden. Aan wie ongeduldig wordt om successen te boeken zeggen we: het antikapitalisme heeft een schitterende toekomst. Zowel het sociale Europa waarover sociaal-democraten het hebben als het ecologische Europa van de Groenen is enkel realiseerbaar in een Europa dat het kapitalisme achter zich gelaten heeft. Geen reden dus voor radicaal links om zichzelf te verloochenen.
De EU van crisis naar crisis: Italië
door Gerrit Zeilemaker
14 november 2018
De Europese Commissie ligt op ramkoers met de Italiaanse coalitieregering van de rechtse Lega Nord en de Vijfsterrenbeweging. Voor het eerst sinds ze deze bevoegdheid in 2013 kreeg, keurt de Commissie nu een nationale begroting in zijn geheel af.
Italië beloofde in het stabiliteitsprogramma van april 2018 een begrotingstekort van 0,8% van het bruto binnenlands product (bbp) te willen bereiken. Nu, met een gepland tekort van 2,4%, hebben ze die belofte (van de vorige regering) gebroken en de begrotingsregels van het Stabiliteitspact ‘schromelijk overtreden’. Er werd niet openlijk gedreigd met een verplichte tekortprocedure en een boete. De boete in het Stabiliteitpact is vastgesteld op 0,5% van het bbp, voor Italië zo’n acht miljard euro.
Het begrotingstekort van 2,4% ligt onder het voorgeschreven maximum tekort van 3%, maar de totale overheidsschuld is 130% op Griekenland (180%) na het hoogste van Europa en die moet volgens de begrotingsregels van het stabiliteitspact 60% zijn. Overigens is de overheidsschuld van Japan zo’n 230%.
Het ratingbureau Moody’s, met oud-minister Gerrit Zalm (erelid van de VVD) in de Raad van Bestuur, schatte onmiddellijk de kredietwaardigheid van Italië lager in. Van Baa2 naar Baa3 in het jargon van de ratingbureaus, dat wil zeggen de Italiaanse staatsobligaties worden als ‘junk’ ingeschat. Overigens is een derde van de Italiaanse staatsschuld in handen van buitenlandse banken waaronder de Nederlandse ING.
De markt reageerde door de 'spread' verder te verhogen. De spread is het verschil tussen de rente die Duitsland betaalt voor staatsleningen en de rente die geldschieters Italië opleggen. Volgens de krant het NRC “steeg eind juli dat renteverschil fors na uitspraken van minister Salvini over de afspraken met Brussel waar de markten niet blij mee waren. Eind vorige maand nam hij gas terug. Meteen daalde het renteverschil weer (…) In dat opzicht disciplineren de financiële markten de Italiaanse overheid.” Zo’n renteverschil kan Italië miljarden aan extra rentebetalingen kosten.
De vraag is nu: wie zijn dan eigenlijk die ‘financiële markten’? De indruk zou kunnen ontstaan dat oneindig veel kleine marktdeelnemers Italiaanse staatsobligaties aan- en verkopen en daarmee een onafhankelijke en eerlijke prijs voor de Italiaanse leningen vaststellen. Kortom, de volmaakte marktdroom. Niets is minder waar.
In werkelijkheid gaat het om waarschijnlijk enige tientallen bankiers, hedgefondsmanagers en andere grote speculanten, die dikwijls gesteund door de Europese Centrale Bank en hun eigen nationale regeringen de rente opdrijven, het Italiaanse volk op hoge kosten jagen en de schulden verder verhogen.
Waar is de Europese Commissie nu zo boos over? In de Italiaanse begroting is ruimte gemaakt voor het terugbrengen van de pensioenleeftijd naar 62 jaar en de reddito di cittadinanza, het burgerinkomen. Een ieder zonder werk en die bereid is tot werken, krijgt recht op dit burgerinkomen. Echter zodra iemand twee keer werk weigert verliest deze het burgerinkomen. Een ander vangnet zoals een bijstandsuitkering heeft Italië niet. Ik zag vorige week in Nieuwsuur een Italiaanse man van zo’n zestig jaar die niet meer wist hoe lang hij al werkloos was. Hem werd de vraag gesteld waarvan hij leefde. Het antwoord luidde;”Mijn moeder koopt boodschappen voor mij van haar pensioen van 280 euro per maand.”
Dus enige tientallen speculanten en een zogezegd onafhankelijke Europese Centrale Bank stellen zich met de dictaten van de Europese Commissie tegen een regering die door miljoenen Italianen gesteund wordt. Democratie à la EU!
Bovendien helpt de spaarkoers van de Europese Commissie niet en is zelfs contraproductief. Zo heeft het IMF al toegegeven dat de behandeling van Griekenland de economische situatie zelfs verslechterd heeft. Ook in Griekenland leven duizenden mensen van het pensioen van hun ouders. Pensioenen die zojuist hun 23ste hervorming (lees verslechtering) hebben ondergaan. De voormalige SYRIZA-minister van financiën Yanis Varoufakis noemt Griekenland dan ook een debiteurengevangenis in een permanente coma.
Zowel de Griekse als Italiaanse schuld is niet zozeer het gevolg van een teveel aan uitgaven als een gebrek aan groei. Een keynesiaans beleid van vraagstimulering zal daarbij maar mondjesmaat helpen zolang het kapitaal niet wenst te investeren als gevolg van een te lage winstvoet.
De Italiaanse productiviteit [note] https://thenextrecession.wordpress.com/2018/03/05/italys-ides-of-march/ [/note] stagneert al jaren en is in twintig jaar nauwelijks gestegen, de werkloosheid is officieel ongeveer 12%, maar wegens het sterk informele karakter van de economie waarschijnlijk hoger. De jaarlijkse groei van het bbp op lange termijn ligt op 1%. De productiviteitsgroei is laag, omdat de investeringen al jaren dalen als gevolg van een dalende winstvoet. Vooral de toetreding tot de Europese Unie leidde tot een scherpe daling van de winstvoet door de concurrentie van het Frans/Duitse kapitaal. Italië heeft relatief veel kleine en middelgrote bedrijven met een specifieke markt die door deze concurrentie zwaar in moeilijkheden kwam en nu onder schulden bedolven zijn die ze niet kunnen terugbetalen.
Of de rechtse Italiaanse regering voet bij stuk houdt of op de Griekse capitulatietoer gaat zal de komende dagen duidelijk worden. Wel heeft Italië economisch meer in de melk te brokkelen, want vele malen groter dan Griekenland.
Ondertussen heeft zich een oude bekende gemeld, Jeroen Dijsselbloem. Dijsselbloem die als gewillige loopjongen van één van de meest rechtse Duitse politici, de minister van financiën Schäuble, Griekenland de duimschroeven aangelegd heeft, meende tegenover Italië nog een duit in het zakje te moeten doen. De voormalige leider van de eurogroep [note] https://www.heise.de/tp/features/Finanzstaatsstreich-des-ehemaligen-Eurogruppenchefs-gegen-Italien-4218557.html [/note] verklaarde dat een stijging van de rente Italiaanse banken en investeringsfondsen in moeilijkheden zal brengen, omdat een stijging van de rente van nieuwe obligaties zal leiden tot een daling van de waarde van de oude obligaties.
Maar zei Dijsselbloem erbij: “Vanwege de manier waarop de Italiaanse economie en Italiaanse banken worden gefinancierd, zal het meer een implosie dan een explosie zijn.”
Met andere woorden; een eventuele crisis zal tot Italië beperkt blijven. Dit is klinkklare nonsens. Een economische crisis in de op twee na grootste economie van Europa zal natuurlijk zijn invloed hebben op de rest van Europa.
Wordt vervolgd!
Links moet man en paard noemen!
door Gerrit Zeilemaker
9 november 2018
Op 13 oktober jongstleden vond een megabetoging plaats in Berlijn onder de hashtag #unteilbar (ondeelbaar). Bijna een kwart miljoen mensen demonstreerden, jong en oud in een bonte stoet, tegen racisme en vreemdelingenhaat. Een hartverwarmende gebeurtenis van mensen met het hart op de goede plaats.
Toch zijn er nog wel enige kanttekeningen te plaatsen, want waarvoor hebben deze mensen nu precies gedemonstreerd en aan wie was deze demonstratie gericht en wie zijn nu die ‘wij’ in de oproep tot demonstreren.
Kortom, tijd voor een kritische analyse van deze oproep tot demonstreren, waarbij ik de oproep in vertaling presenteer (schuin gedrukt, met insprong) en mijn kritiek tussen de alinea’s zal geven. Ik besef dat ik hier velen tegen de haren zal strijken, maar ik denk dat links zonder aarzeling zelfkritisch moet zijn.
#unteilbar (ondeelbaar) [note] https://www.unteilbar.org/aufruf/ [/note]
Voor een open en vrije samenleving - Solidariteit in plaats van uitsluiting!
Op de titel ‘ondeelbaar’ kom ik aan het einde van dit artikel terug, maar we moeten het eerst hebben over het begrip ‘open samenleving’. ‘Open samenleving’ is als begrip gemunt door de wetenschapsfilosoof Karl Popper en lid van de neoliberale denktank, de Mont Pèlerin Society. De Mont Pèlerin Society is opgericht door Friedrich Hayek, de schrijver van het boek The Road to Serfdom, waarin hij stelde dat de welvaartstaat onherroepelijk tot socialisme zou leiden. Baarlijke nonsens natuurlijk.
In de neoliberale praktijk komt de ‘open samenleving’ vooral neer op een ongebreideld vrijhandelsglobalisme. Een gesloten maatschappijen zijn dan landen die zich van deze plundering afsluiten en voordelen van hun grondstoffen voor hun eigen bevolking willen aanwenden, hun soevereiniteit verdedigen [note] Een pikant detail voor onze Belgische lezers, de Nederlandse vertaling van het boek van Karl Popper, De Open Samenleving en Haar Vijanden, wordt voorafgegaan door een inleiding van de hun welbekende Guy Verhofstadt.[/note]. Het hoeft denk ik niet benadrukt te worden dat het neoliberalisme en de bloedige staatsgreep van Pinochet in Chili in de 70-er jaren als een soort monsterachtige tweeling ter wereld kwamen. Prompt werd dan ook de volgende Mont Pèlerin bijeenkomst in Chili gehouden.
Er vindt een dramatische politieke verschuiving plaats: racisme en mensenverachting worden sociaal aanvaardbaar. Wat gisteren ondenkbaar was en dat als onuitsprekelijk werd beschouwd, is kort daarna realiteit. De menselijkheid en mensenrechten, religieuze vrijheid en de rechtsstaat worden openlijk aangevallen. Het is een aanval die ons allen geldt.
Niet duidelijk wordt op welk tijdstip de dramatische verschuiving plaatsvond. Was het tijdstip de zomer van 2015 toen de grenzen van Duitsland geopend werden voor een grote stroom vluchtelingen of het moment dat de Alternative für Deutschland (AfD) een grote verkiezingoverwinning boekte? Maar racisme en mensenverachting bestaan al lange tijd, denk aan het koloniale verleden van een flink aantal Europese landen, waaronder ook Duitsland.
En wie wordt nu aangevallen en door wie. Zo worden onder Hartz IV ontvangers van uitkeringen en hun familie voortdurend gecontroleerd en lastiggevallen. Voor de armen is de rechtsstaat in Duitsland allang een staat vol willekeur en controle geworden. Voor hun en vele andere armen in Europa is de rechtsstaat financieel onbereikbaar geworden.
Het zijn de ondernemers met hun regeringen die de aanval ingezet hebben op de werkenden, hun rijkdom is het gevolg van de armoede van de werkenden. Dat wordt niet duidelijk uit de demonstratieoproep. Dus nogmaals: wie zijn die aanvallers?
En die aanval geldt ‘ons allen’, dus ook mevrouw Merkel (CDU) en mijnheer Seehofer (CSU)? Als ik een Duitser was zou ik ze graag politiek aanvallen.
Wij staan niet toe dat de verzorgingsstaat, vlucht en migratie tegen elkaar worden uitgespeeld. Wij zijn ertegen als de fundamentele rechten en vrijheden verder worden beperkt.
De Duitse verzorgingsstaat wordt door regeringen van CDU/CSU en SPD al jaren afgebroken en miljarden aan belastingen worden Cum-Ex of Cum-Cum ontdoken. Daar bovenop hebben de achtereenvolgende Duitse regeringen zichzelf (en Europa) beperkende begrotingsregels opgelegd. Zo streeft Duitsland zelfs naar een begrotingsoverschot, de 'schwarze Null'. Vanaf 2020 moeten ook de Duitse deelstaten en gemeenten aan een sluitende begroting voldoen. De deelstaten en steden in Duitsland hebben een verplichting om vluchtelingen op te nemen en van huisvesting te voorzien en minderjarige kinderen jeugdzorg te bieden. De vluchtelingen die in 2015 zijn toegelaten druppelen nu van federale opvang naar de gemeenten. Omdat belastingverhogingen op gemeentelijk niveau beperkt mogelijk zijn en kredieten na 2020 niet meer mogen worden opgenomen blijft nog maar één mogelijkheid open: privatisering!
Dan komt het heel goed uit dat het vermogen van de gemeenten zo’n twee biljoen (2000 miljard euro!) bedraagt (het federale vermogen 257 miljard). Pogingen tot privatisering van gemeentelijke diensten die in 2008 door fel verzet van de plaatselijke bevolking zijn afgeslagen, zullen onherroepelijk weer op tafel komen [note] In Berlijn wordt door het stadsbestuur van SPD, Grünen en Die Linke (!) een ‘schoolbouwoffensief’ gepland. Tot 2026 wordt 5,5 miljard euro in scholenbouw gestoken. Tegenstanders spreken van privatisering, "Lange contractduur van meer dan enkele decennia, particulier kapitaal, terughuur (grond en schoolgebouwen zullen aan het bouwbedrijf vallen), geheime contracten en het omzeilen van de rem op schulden." Dit zijn kenmerken van publiek-private partnerschappen (PPP's) en dus privatisering volgens de tegenstanders. Bron: https://www.nachdenkseiten.de/?p=46831#more-46831 . Berlijn is de thuishaven van de voorzitster van Die Linke, Katja Kippling.[/note]. Het uitspelen gebeurt dus niet door links, maar door neoliberaal rechts!
Fundamentele rechten zijn onder andere de artikelen 23 t/m 27 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, zoals recht op arbeid, voeding, kleding, huisvesting, geneeskundige verzorging, recht op onderwijs en de mogelijkheid tot deelname in kunst en cultuur. Rechten die door jarenlange bezuinigingen zijn beknot door opeenvolgende rechtse regeringen. Daarover staat in de verklaring echter niets.
Het sterven van mensen op de vlucht naar Europa zou geen deel moeten uitmaken van onze normaliteit. Europa zit gevangen in een nationalistische sfeer van desolidarisering en uitsluiting. Kritiek op deze onmenselijke omstandigheden wordt opzettelijk als onrealistisch bestempeld.
Vluchtelingen sterven al tientallen jaren op weg naar Europa [note] https://www.heise.de/tp/features/Migration-Zeichen-von-Freiheit-oder-zu-bekaempfendes-Uebel-4210708.html[/note] en ook hier geen enkele vermelding van oorlogen die mensen op de vlucht drijven. Zo was het doel van de oorlog met het Libië van Gadaffi om het land te democratiseren en van zijn dictator te ontdoen. Het resultaat is nu per landsdeel een dictator en slavenmarkten. Om over Afghanistan, Irak en Syrië maar te zwijgen.
En kritiek als onrealistisch bestempelen is de vaste neoliberale reactie en dient ter bescherming van de status quo. Kritiek op oorlogen, wapenleveringen en economische boycots wordt als populistisch beschouwd. Realistisch zijn tenslotte de oorlogshitsers en wapenleveranciers. Nergens wordt in de oproep een einde aan de enorme Duitse wapenleveringen aan Saoedi-Arabië geëist, terwijl miljoenen mensen in Jemen op het randje van de dood verkeren.
Terwijl de staat de zogenaamde veiligheidswetten aanscherpt, het toezicht uitbreidt en daarmee zijn kracht markeert, wordt het sociale systeem door zwakte gekenmerkt: miljoenen lijden onder het feit dat er veel te weinig wordt geïnvesteerd, zoals in zorg, gezondheid, kinderopvang en onderwijs. Talloze mensen worden elk jaar uit hun huis gezet. De herverdeling van onder naar boven is massaal bevorderd sinds Agenda 2010. Door belasting begunstigde miljardenwinsten in de economie staan tegenover een land met de grootste lage lonensector in Europa en de verarming van kansarme mensen.
Ook in bovengenoemde alinea worden algemeenheden gepresenteerd. Op zich niet onjuist, maar zo ontzettend lullig opgeschreven.
Het sociale systeem wordt door zwakte gekenmerkt. Heeft het griep of zo? Het sociale systeem wordt gesloopt zal je bedoelen. Maar door wie en waarom? Worden dáárom misschien de veiligheidswetten aangescherpt en het toezicht aangescherpt? Om eventueel massaal protest tijdig en vakkundig te onderdrukken misschien?
Gewoon de strijd tegen het terrorisme uitbreiden naar sociaal protest en klaar is Kees. Maar zo’n verband hebben de opstellers van de demo-oproep niet aangedurfd. Voor dat je het weet ben je een samenzweringstheoreticus.
Overigens staan miljardenwinsten niet tegenover verarming, maar de verarming via de Hartz IV-wetten zijn juist voorwaarde voor miljardenwinsten. Dit alles onder het motto: “verrijk de kapitalist dan zal hij zijn loonslaaf vetmesten.” (Karl Marx)
Niet met ons – wij zijn ertegen!
Wij staan voor een open en solidaire samenleving, ondeelbaar in mensenrechten, waarin verschillende en zelfbepaalde levensstijlen vanzelfsprekend zijn. Wij verzetten ons tegen elke vorm van discriminatie en het aanzetten tot haat. Samen zijn we sterk gekant tegen anti-moslim racisme, antisemitisme, anti-zigeunerisme, anti-feminisme en LHBTIQ * vijandigheid.
Nogmaals het begrip ‘open samenleving’ was niet solidair bedoeld, maar meer een neoliberale strijdkreet. En juist in deze ‘open samenleving’ wordt armoede een ‘levensstijl’, alleen niet zelfgekozen.
Ook ben ik niet tegen ‘elke vorm van discriminatie’. Zo zou ik de 0,01% graag een tijdje economisch willen discrimineren en ik zou bijvoorbeeld graag willen aanzetten tot haat tegen discriminatie in welke vorm ook, tegen oorlogshitsers, tegen de moordende en oorlogvoerende Saoedische kroonprins.
En zijn ‘wij’ ook tegen armoede en sociale uitsluiting of hoort dat niet in het rijtje thuis.
Wij zijn al met velen die deelnemen aan allerlei:
Of het nu aan de buitengrenzen van Europa is, of het nu vluchtelingenorganisaties zijn en deelname in welkomstinitiatieven, in queer-feministische, antiracistische bewegingen, in migrantenorganisaties, in vakbonden, in verenigingen, NGO's, religieuze gemeenschappen, verenigingen en buurten, of in de strijd tegen woningnood, repressie, problemen in de verpleging, tegen controle en aanscherping van wetten of tegen de beroving van de rechten van vluchtelingen - op veel plaatsen zijn mensen actief die zich te weer stellen tegen discriminatie, criminalisering en uitsluiting.
Een indrukwekkende opsomming, maar wat deze organisaties nu verenigt is behoorlijk vaag en vooral tegen wie ze strijden. Is het tegen de Duitse regering van CDU/CSU en SPD, is het tegen de Europese Unie, waarin Duitsland zo’n drijvende kracht is? Het staat nergens in de oproep!
Over oorlogen wordt in de oproep niet gerept en er lijkt volgens de oproep geen vredesbeweging in Duitsland te zijn [note] Die vredesbeweging is er gelukkig wel: https://twitter.com/aufstehen_de/status/1059058122747195394 [/note]. Juist op het moment dat in Duitsland wordt gepraat over het bezit van atoomwapens met als excuus dat de bescherming van Amerika is weggevallen, want Trump is zo onbetrouwbaar.
En is het u opgevallen dat nergens in de oproep de rechtse AfD vermeld wordt en het verband tussen neoliberale politiek en het opkomen van rechts. En wie van links wil nu ‘ondeelbaar’ met de AfD zijn.
Samen zullen we de solidaire samenleving zichtbaar maken! Op 13 oktober zendt Berlijn een duidelijk signaal uit.
#unteilbar Voor een open en vrije samenleving - Solidariteit in plaats van uitsluiting Demonstratie: 13 oktober 2018 - 13.00 uur Berlijn
Voor een Europa van de mensenrechten en sociale gerechtigheid!
Voor een solidair en sociaal samenzijn in plaats van uitsluiting en racisme!
Voor het recht op bescherming en asiel - Tegen het afschermen van Europa!
Voor een vrije en diverse samenleving!
Solidariteit kent geen grenzen!
Wie voor een Europa van alle mensenrechten en sociale gerechtigheid is moet de huidige neoliberaal geconstrueerde Europese Unie van de multinationals bestrijden, maar zo concreet is de oproep niet.
Kortom, het centrale probleem is: de demonstratieoproep is vaag, onkritisch, doelloos en inhoudsloos en de ontvanger van de boodschap wordt niet benoemd.
Onduidelijk is aan wie de demonstratie gericht is. Was het de Duitse regering, de Europese Unie of de rechtse AfD om maar een paar redelijk logische adressanten te noemen? Het wordt uit de demonstratieoproep niet duidelijk.
Zo wordt de angel uit het protest gehaald en dreigt de massa haar verenigde kracht ontnomen te worden. Doodzonde!
De resterende vraag is dan: zou jij beste schrijver van dit artikel als je een Duitser was aan de demonstratie meegedaan hebben? Jazeker! Ik laat mij het genot van een massademonstratie niet nemen, maar wel met een duidelijke eigen leuze.
Bijvoorbeeld: Stop Duitse Wapenexporten naar Saoedi-Arabië en Stop Massamoord in Jemen.