Het boek geeft een goed, maar deprimerend beeld van het asielbeleid in de afgelopen jaren en de gevolgen daarvan voor individuele vluchtelingen.
Alice Beltman, een van de samenstellers van de bundel: 'In de vijftien jaar dat het ASKV nu actief is, is het zwaartepunt verschoven van actievoeren naar hulpverlening aan vluchtelingen. Actievoeren was een tijdlang niet zo populair, maar belangrijker is dat we simpelweg overspoeld worden door hulpvragen van asielzoekers. Intern is er wel steeds discussie over. Nemen we geen taken over die de overheid laat liggen?'

De titel van het boek geeft bepaald geen optimistisch beeld. Is het echt zo erg?
Ja, helaas is de werkelijkheid schrijnend. Een aantal jaren geleden kon je nog behoorlijk wat doen met bijvoorbeeld fouten in de procedure of missers van tolken. In de nieuwe regeling wordt alles wat niet in de eerste achtenveertig uur door een vluchteling verteld wordt niet meer meegenomen. Als een vrouw niet meteen durft te vertellen dat ze verkracht is en pas later bij ons komt, dan kunnen we daar al bijna niets meer mee.

Hoe is die verharding van het asielbeleid ontstaan?
Het gaat om een ontwikkeling van een flink aantal jaren, zeker niet van het laatste jaar, niet alleen door de nieuwe vluchtelingenwet of door Pim Fortuyn. Bolkestein heeft indertijd een belangrijke rol gespeeld in de omslag van het beleid en het klimaat. Het debat over integratie is daar een voorbeeld van. De overheid stelt tegenover ons dat er 'geen draagvlak' is voor het toelaten van meer vluchtelingen. Tegelijkertijd verdwijnt de opvang in gewone buurten en dorpen. Daar zijn families en kinderen moeilijk uit te zetten omdat ze na een tijdje 'geïntegreerd' zijn. Er is dan begrip en goodwill ontstaan in de omgeving. AZC's zijn vaak locaties die bedacht lijken te zijn om integratie zo goed als onmogelijk te maken.

Hoe kijken jullie aan tegen het 'generaal pardon' van minister Nawijn?
'Wat ik het ergste vind is dat de grootste groep waar het over zou moeten gaan uitgesloten dreigt te worden: bijvoorbeeld mensen in ROA woningen die daar al tien jaar wonen, waarvan de overheid ook zegt dat ze niet terug kunnen, maar waarvoor verder geen enkel perspectief is. Het criterium waar nu sprake van is, is dat mensen al vijf jaar in een eerste procedure zitten. Die mensen hadden in de meeste gevallen een klote advocaat! Na drie jaar hadden ze een status moeten hebben. Natuurlijk gun ik het die mensen van harte als ze gelegaliseerd gaan worden. Maar ik word er helemaal niet goed van dat al die mensen waar je juist iets mee zou moeten doen overgeslagen worden.'

Veel meer over het ASKV/Steunpunt vluchtelingen vind je op http://www.askv.nl/.
Het boek kun je bestellen door overmaking van 13 euro (inclusief 3 euro portokosten) op girorekening 7913334 tnv stichting ASKV te Amsterdam ovv 'Boek'.
Interview: Leo de Kleijn.