Wat is een café zonder bier? Een vakbondscafé! Nou ja, in Den Haag dan. Daar kondigde uitbater Luc Meeuwese aan dat het café op last van hogere FNV-hand was drooggelegd. Ergens in de statuten zou staan dat vakbondsleden althans in vakbondshuizen geen alcoholische versnaperingen mogen nuttigen. Ach, het werd op die 17e april ook zonder geestrijk vocht een spiritueel samenzijn.

Uitbater Luc had namelijk op verzoek van enkele leden Alex de Jong uitgenodigd om zijn licht te laten schijnen op het fenomeen Thierry Baudet en diens Forum voor Democratie (FvD). De vraag kwam voort uit verbazing over de grote verkiezingsoverwinning van FvD op 20 maart jongstleden. Wat moeten we daar als vakbondsmensen van denken? Alex de Jong, historicus en publicist, heeft onlangs nog over het verschijnsel Baudet een stevig artikel geschreven. Een goeie reden om hem voor de ruim twintig bezoekers van het Haagse café zijn verhaal te laten doen.

De ideologie van Baudet

Alex gaf gelijk aan niet te veel over de al bekende standpunten van Baudet te zeggen. Zijn klimaatontkenning, anti-migranten-opstelling, Europahaat en weerzin tegen moderne kunst kennen we nu wel. Maar wat is de onderliggende ideologie? Is die anti-elite? Volgens Alex niet. Volgens hem is Baudet vooral tegen de huidige elite om die uiteindelijk door zíjn eigen elite te kunnen vervangen. Daarom wordt de huidige toestand in de wereld zo beroerd mogelijk afgeschilderd en het verleden verheerlijkt. Vooral het nationale verleden tot pakweg 1900. Toen kwam onze volksaard, wat dat ook moge wezen, nog tot zijn recht!

Baudet schurkt aan tegen types als Orban van Hongarije en de oude Le Pen in Frankrijk. Niet bepaald toonbeelden van democraten! En hij baseert zich in belangrijke mate op Oswald Spengler, de Duitse ondergangsfilosoof uit de jaren twintig van de vorige eeuw die wel als wegbereider van de nazi's wordt gezien. Op één punt verschilt Baudet wel van Spengler die het Avondland onherroepelijk ten onder zag gaan, want Baudet denkt ‘de boreale wereld’, zeg maar ‘het blanke noorden’, nog te kunnen redden.

De aanhang van Baudet

Alex meent dat veel stemmers op FvD van al deze ideeën niets of weinig weten. Die zien een knappe, frisse, gestudeerde nieuwkomer die de knuppel in het hoenderhok wil gooien. Baudet is de laatste tijd zelf ook een stuk voorzichtiger met het ventileren van zijn ideologie. Dat hij miljonair is en de twee grootste sponsors van FvD in Dubai en Hong Kong wonen, zoals het Algemeen Dagblad begin april onthulde, komt al helemaal nauwelijks naar buiten.

Hoewel van veel mensen gezegd kan worden dat ze er bij FvD misschien zijn ingetuind, er is ook een harde kern van lieden die héél goed weten waar ze mee bezig zijn. Chirurgen en piloten en studenten die hopen straks tot de nieuwe elite te behoren. Dat is een gevaarlijke rechtse groep.(2) Vanuit die hoek worden de tegenstanders, oftewel de 'oikofoben' (anti-nationalisten), bestempeld als 'misdadigers' en door Baudet zelf als 'ziek’. Wacht hun de gevangenis of de inrichting?

Forum voor Democratie en de vakbeweging

Alex de Jong is ook op zoek gegaan naar de standpunten van Baudet over de vakbeweging. Die wordt weinig genoemd, maar er zijn weer wel hele duidelijke achterliggende gedachten. Baudet is tégen sociale voorzieningen. Die maken de mensen maar tot makke kuddedieren. Zorgtoeslag? Weg ermee! Ontslagbescherming? Weg ermee! Survival of the fittest en pech voor alle losers!

De houding van Baudet is daarmee zonder meer antisociaal te noemen en zeker niet in de lijn van de vakbeweging. Zelfs elementaire mensenrechten vindt hij ondergeschikt aan de handelingsvrijheid van een regering . Zijn regering wel te verstaan!

Volgens Alex kunnen de vakbeweging en linkse bondgenoten best een antwoord bieden aan rechtse bedreigingen. Belangrijk is het dan om niet mee te gaan in de concepten van nationalisme, boreale wereld en oikofobie, maar op te komen voor een scherp sociaaleconomisch programma. Met fatsoenlijke lonen, een goed pensioen en solidariteit. Met wél een zorgtoeslag en wél ontslagbescherming in plaats van vage dromerijen over een denkbeeldige volksaard.

Dit artikel verscheen eerder op Solidariteit.