“Eindelijk is er weer echte oppositie”, zo verklaarde de triomferende lijsttrekker van de AfD na de verkiezingen gisteren in de Duitse deelstaat Mecklenburg-Voorpommeren. De zeer rechtse AfD stormde het parlement in Schwerin binnen met meer dan 20 procent van de stemmen, en stak de CDU van bondskanselier Angela Merkel voorbij in haar thuisstaat.

Links grote verliezer

Deze uitslag voorspelt grote problemen voor Merkel die in 2017 zelf naar de kiezer moet.
Maar het meeste stemmen verliest Die Linke (meer dan 6 procent), gevolgd door de SPD (meer dan 5 procent), waar de CDU ‘maar’ 4 procent van de kiezers verliest. Die Linke en de SPD leveren samen 29 procent van de AfD-kiezers.
Die Linke zat eerder twee legislaturen mee in het bestuur van de deelstaat, zodat het voor dezelfde gezichten moeilijk was zich in deze verkiezingen als een alternatief naar voor te schuiven.
De SPD vormt in de deelstaat de grootste partij en leverde met Erwin Sellering de minister-president. Hij kon bogen op zekere successen (de economie groeit, het toerisme bloeit, en de werkeloosheid zakt, al blijft ze met 9 procent de hoogste van het land). Maar dat mocht niet echt baten. Toch heerste in het lokale SPD-hoofdkwartier iets van een overwinningsroes: de SPD blijft duidelij de grootste partij, met 30 procent doet zij beter dan een dieptepunt van 22 procent in de peilingen, en het is Merkel die moreel de grootste klap krijgt. Dan wordt een verlies van 5 procent een succes, zo lijkt het wel.

Vluchtelingen

Uit peilingen blijkt dat voor 37 procent van de kiezers in de deelstaat de werkloosheid het belangrijkste probleem is. Dit wordt gevolgd door de vluchtelingen, die voor 28 procent het belangrijkste probleem vormen. Maar voor de overgrote meerderheid van de AfD-kiezers waren de vluchtelingen de belangrijkste reden van hun keuze.
Het valt op dat de SPD-lijsttrekker Sellering in de aanloop naar de verkiezingen in hetzelfde vijvertje probeerde te vissen, door zelf de vluchtelingenpolitiek van Merkel onder vuur te nemen als niet hard genoeg. Ook de grote baas van de Duitse sociaaldemocraten Sigmar Gabriel vond het niet te min enkele dagen voor de verkiezingen van het vluchtelingenbeleid van Merkel afstand te nemen.
In een reactie op de verkiezingsuitslag kondigen de nationale woordvoerders van Die Linke aan rond sociale vragen sneller op de bal te gaan spelen, maar geen woord over de vluchtelingen…

Gevaarlijke ontwikkeling

Dit is een gevaarlijke ontwikkeling. Het vluchtelingen- en migratiebeleid in Berlijn dreigt verder naar rechts op te schuiven, en wanneer het druppelt in Berlijn regent het in Brussel. Uiteindelijk leidt dit enkel tot een verdere verrotting van de situatie, en is het koren op de molen van uiterst-rechts. Ondertussen zijn er dit jaar al meer mensen verdronken in de Middellandse Zee dan vorig jaar in dezelfde periode, en verkommeren tienduizenden mensen in kampen in Griekenland met dank aan de afgesloten Balkanroute.
Europees Links moet de sociale kwestie wel degelijk centraal stellen, maar zonder een eigen zichtbare en krachtige aanpak van de vluchtelingenkwestie in een sociaal en humanitair perspectief zal het niet lukken. 
Een gedetailleerde analyse in het Duits van de kiezers in Mecklenburg-Voorpommeren vind je hier.
En hier de eerste reactie van Die Linke.

Dit artikel verscheen eerder op Ander Europa.