Het extra geld dat voor de zorg uitgetrokken wordt is uitsluitend bedoeld voor het verkorten van de wachtlijsten. Daar wordt dit kabinet op afgerekend, dus alles wordt op die kaart gezet. Maar er zijn wel problemen die je op het eerste gezicht niet ziet. Om de belangrijkste maar te noemen: waar halen we het personeel vandaan dat die extra zorg moet bieden?
Werkdruk en ziekte
Nu al zijn er op dat gebied grote problemen, die zorgen voor een hoge werkdruk en relatief hoog ziekteverzuim. Maatregelen om die werkdruk te verminderen lezen we niet in de miljoenennota. Integendeel, in het regeerakkoord werd afgesproken dat juist het terugdringen van het ziekteverzuim meer geld moet gaan opleveren. Maar de oorzaak van ziekteverzuim wordt niet aangepakt. En dus moeten zieke werknemers sneller weer aan het werk en worden de regels verder aangescherpt. En waar leidt dat toe? Worden we straks verpleegd door zieke verplegers? Hoeveel meer mensen raken zo opgebrand in de zorg?
We moeten naar de feiten kijken. Dan blijkt dat het ziekteverzuim inderdaad daalt, maar dat de instroom in de WAO juist oploopt. Al eerder bleek uit onderzoek dat een schrikbarend groot deel van de WAO-instroom bestaat uit jonge vrouwen. In korte tijd al opgebrand dus. Verder laat het zien dat het aantal mensen dat een opleiding in de zorg koos van ruim 20.000 terugliep naar ruim 17.000, terwijl ook het verloop van personeel veel hoger werd. Mensen laten de zorg dus snel weer voor wat het is.
Imago
Deze cijfers weerspiegelen het imago van de zorg. Het kabinet wil de zorg aantrekkelijker maken. Wederom kunnen we Balkende en Bomhoff beter op hun daadwerkelijke voorstellen beoordelen dan op mooie praatjes. Hoe maak je werken in de zorg aantrekkelijker als de maximale loonstijging in de collectieve sector wordt vastgelegd op 2,5 procent – zodat ook de lonen in de zorg weer verder gaan achterlopen bij de markt.
Tweedeling
Ook op het punt van de stelselherziening moeten we woorden en daden met elkaar vergelijken. Het kabinet zegt iets te willen doen aan de toenemende tweedeling in de zorg. Vervolgens stelt ze voor meer marktwerking toe te laten. Dat betekent dat prijsafspraken worden losgelaten en specialistische hulp dus erg duur kan worden en wellicht straks alleen in privéklinieken beschikbaar is. Hoe dan ook leidt commercie – en dus winstbejag - in de zorg tot een zoektocht naar waar het geld zit, waar de winst behaald kan worden. Zorg voor de rijken heeft dan de toekomst.
Basisverzekering
In het nieuwe verzekeringsstelsel - met een basisverzekering voor iedereen – wordt bovendien het vaste premiedeel veel hoger dan het nu is. Dit wordt dan weer gecompenseerd door een zorgsubsidie waardoor de lage inkomens er niet op achteruit zouden moeten gaan. Of door afschaffing van de Onroerend Zaak Belasting (OZB), maar dat is nu juist weer een denivellerende maatregel waarbij niet-huizenbezitters slechter af zijn. Uiteindelijk zullen de anderhalfinkomens, Jan Modaal zeg maar, er wel op achteruitgaan, becijferde het FNV. Bovendien is het maar de vraag of die compensaties ook in de toekomst blijven bestaan.
‘Kostenbeheersing’
In de miljoenennota kunnen we lezen dat de overheid in het nieuwe zorgstelsel verschillende instrumenten heeft om de zorguitgaven te beheersen. Maar als het gaat om kostenbeheersing, wordt de farmaceutische natuurlijk ongemoeid gelaten. Waar ze wel aan denken is de hoogte van de eigen betalingen, de ‘efficiëncy’ van het systeem en de omvang van het verzekerde pakket. Het wachten is dus op het inkrimpen van de basisverzekering. Voor mensen met geld niet zo’n probleem – die kunnen zich bijverzekeren. Maar het voorproefje waar we nu al mee geconfronteerd worden – een premieverhoging tot wellicht twintig procent volgend jaar – beloofd weinig goed.
Woorden en daden. Laten we het kabinet afrekenen op de daden en ze naar huis sturen voordat er geen personeel meer overblijft, behalve in al die weelderig bloeiende privéklinieken.
Reactie toevoegen