Ontsnapt aan de zomercensuur: TITUS

Titus Andronicus is een Romeins veldheer die na een bloedige slag tegen de Gothen de oudste zoon van hun aanvoerster Tamora aan de Goden offert. De jongeman wordt volgens religieuze voorschriften in stukjes gesneden en in het vuur geworpen. Wanneer Tamora niet veel later huwt met de Romeinse keizer Saturninus, neemt zij als keizerin op ijzingwekkende wijze wraak. Ze laat twee zonen en de schoonzoon van Titus vermoorden. Bovendien wordt de dochter van Titus verkracht, de tong uitgerukt en de handen afgehakt. Natuurlijk neemt Titus revanche. Eerst verlost hij zijn dochter uit haar lijden, dan slacht hij Saturninus en vervolgens laat hij de tot pastei vermalen resten van de schenners van zijn dochter door de keizerin verorberen. Shakespeare zou Shakespeare niet zijn als hij er niet wat bizarre bijkomstigheden in verweefde. Zo krijgt Titus op een gegeven moment de toezegging dat zijn zonen gespaard worden als hij bij zichzelf een hand afhakt. Hij doet dat. Helaas, hand weg maar zonen toch dood. En bij de slotmaaltijd eet Tamora niet zo maar wat verkrachtersvlees: het zijn toevallig wél haar twee zonen die in de pastei zijn verwerkt en zo terugkeren in de moederschoot.

Wonderlijk?
De film Titus speelt in een soort ‘mengtijd’ van het oude Rome, de van fascisme zwangere jaren twintig van de vorige eeuw en het heden. De zonen van Tamora lijken zo weggelopen bij een hardrock-festival. Waarschijnlijk om de eeuwigheid van het verschijnsel wraak te onderstrepen. Toch zijn de oorspronkelijke dialogen van Shakespeare gehandhaafd. Dat vraagt bij elkaar enige gewenningstijd, maar geen nood: voel je je na drie kwartier nog niet thuis, dan lukt het in de twee daaropvolgende uren wel. Want Taymor, Shakespeare, Hopkins en Lange slagen er in je binnen te slepen in hun wonderlijk wraakgierige wereld. En ze verleiden tot nadenken. Is het wel zo wonderlijk wat we voorgeschoteld krijgen? Titus speelt zich geheel af in de kringen van machthebbers. En die hébben door de eeuwen heen ‘onze’ beschaving gebouwd op barbaarsheid. Ten koste van hun mededingers, maar meer nog van hun onderdanen, al blijft dat hier buiten beeld. En heeft zo’n geschiedenis niet ook in een boerengehucht in Bosnië plaatsgevonden? Waar ‘gewone’ mensen, gevangen in religieuze, traditionele, etnische en nationale verbanden, terechtkwamen in én meededen aan een even walgelijke maalstroom van wraak en wreedheid.

Medicijn
Er zit in Titus niet echt een moment dat je denkt: hier zou de vicieuze cirkel van wrekend geweld doorbroken kunnen worden. Shakespeare en Taymor geven geen uitwegen. De oude Engelse bard houdt zich aan de wetten van tragedie. Hij is virtuoos in zijn rijke en ritmische taal, maar heel wat minder creatief als het aankomt op ontsnappen aan het noodlot. Een noodlot waar hooguit een schepje bovenop wordt gedaan door een aards hulpje van de duivel. Dat is dit keer geen jood, zoals je wel vaker ziet bij Shakespeare, maar toch wel een neger. De Amerikaanse regisseuse volgt hem getrouw.
Misschien dat haar volgende film een wat ander perspectief biedt. Die gaat over Frida Kahlo, Mexicaans kunstenares en revolutionaire uit het begin van de vorige eeuw. We zijn benieuwd!
Van Titus zelf wordt je niet echt vrolijk. Het is niet wat je noemt een stukje zomergeluk. Maar wie bang is om tijdens de vakantie 20% van zijn of haar intelligentie te verliezen, zoals in die periode door gebrek aan gebruik veelvuldig schijnt te gebeuren, heeft aan deze rolprent een prima medicijn!

Soort artikel

Reactie toevoegen

Plain text

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd>
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
Uw reactie zal niet meteen verschijnen, deze wordt eerst goedgekeurd door de beheerder.
pagetoptoptop