Meebesturen?

Geen moeilijker vraagstuk voor de huidige generatie van andersglobalisten dan 'de macht'. Voor veel fans van de Zapatista's is de uitdaging om 'de wereld te veranderen zonder de macht te nemen'. Teleurstellingen met links aan de macht lijken ze gelijk te geven: de regering Lula bijvoorbeeld. Anderen putten hoop uit de voorbeelden van Chávez in Venezuela of Morales in Bolivia.
Onder de sceptici zijn anarchisten, maar ook marxisten. Volgens de linkssocialistische traditie moet het nemen van de macht gepaard gaan met het scheppen van nieuwe basisdemocratische instellingen en het ontmantelen van het kapitalistische staatsapparaat. In deze tijden van voortdenderend neoliberaal offensief staat zo'n omwenteling nergens op de agenda, zeker niet in Europa.
Toch wordt regeringsdeelname in minder revolutionaire omstandigheden binnen de linkssocialistische traditie niet altijd zomaar uitgesloten. Begin twintigste eeuw, toen Frankrijk wankelde na de zaak-Dreyfus, woedde internationaal felle debatten over de vraag of de socialist Alexandre Millerand minister mocht worden in een kabinet dat de republiek zou redden. Van Rosa Luxemburg mocht het niet; maar zelfs zij vond niet dat zoiets in alle omstandigheden ondenkbaar was.
Zulke discussies lijken ver verwijderd van de Europese werkelijkheid van nu. Maar de vragen blijven: plakt linkse regeringsdeelname slechts een karikatuur van een menselijk gezicht op het neoliberalisme? In welke omstandigheden kan een linkse regering het begin zijn van een echte breuk met het neoliberalisme, en zelfs het kapitalisme in het algemeen?

Dat linkse regeringsdeelname slecht kan aflopen moge duidelijk zijn. Danilo Corradi en Aurora Donato stellen in dit nummer overtuigend dat de handen van Rifondazione gebonden zullen zijn in de regering-Prodi - geen aantrekkelijk perspectief. Thomas Eisler van de Deense Rood-Groene Alliantie vertelt over de leerzame ervaring in Denemarken, waar zijn partij zonder zelf plaats te nemen in een regering de sociaaldemocraten aan een meerderheid hielp en concessies wist te winnen. Dichter bij huis somt kersvers Rotterdams gemeenteraadslid Leo de Kleijn de vooruitzichten op van colleges waaraan de Nederlandse SP nu deelneemt.

Italië Naar een grote coalitie in Italië
Denemarken Rood-Groene Alliantie: de parlementaire taktiek van radicaal links
Nederland Linkse wethouders: valt er eigenlijk wel wat te besturen?

Reactie toevoegen

Plain text

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd>
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
Uw reactie zal niet meteen verschijnen, deze wordt eerst goedgekeurd door de beheerder.
pagetoptoptop