Sommige van deze schokken waren bijzonder gewelddadig, zoals de Latijns-Amerikaanse dictaturen die volgden op Pinochet's coup in 1973. In de voormalige 'Aziatische tijgers' werd een zachtere aanpak gevolgd: paniek op de beurzen stelde het Internationaal Monetair Fonds in staat zijn programma op te leggen aan samenlevingen die hier eerst niet aan wilden.
Er is reden te vrezen dat een soortgelijke strategie gevolg wordt in België. De voortekenen vermenigvuldigen zich: als België niet snel bezuinigingsmaatregelen treft om het gat geslagen door de 25 miljard euro steun aan de banken te dichten, zullen de schuldeisers het land niet meer als een 'betrouwbare lener' beschouwen en zal 'de markt' hogere rente opleggen. 'De Belgische schuld is even riskant als die van Italië', zo stelde het tijdschrift Echo onlangs. Sommige vrezen dat de spoken van Ierland en Griekenland 'de markten' zullen verplichten tot het opleggen van boetes – en als gevolg daarvan de vernietiging van sociale verworvenheden.
De machthebbers hebben dus twee ijzers in het vuur: of wel er wordt eindelijk een regering gevormd die zonder dralen een hevige aanval opent op de sociale zekerheid, de publieke sector en de lonen (in het kader van een transfer van bevoegdheden naar lokaal niveau) of de chantage van de markt forceert een nood-regering met sociaal-economische prioriteiten.
De regeringscrisis werkt een Belgische 'shock therapie' in de hand. De bevolking is totaal verward, niemand begrijpt nog volledig waar het om gaat en stemmen lijkt zinloos te zijn. Zo'n situatie brengt voorstanders van de afbraak van sociale voorzieningen op ideeën: deze politieke gangsters zijn verdeeld over Vlaanderen en Wallonië maar een offensief van de beurzen kan hen verenigen in een bliksemoorlog tegen de werknemers. Een geslaagde aanval op de sociale voorzieningen kan vervolgens een akkoord over de communautaire kwestie vergemakkelijken.
De 'omwenteling' van de rechtse, liberale Vlaamse nationalist Bart de Wever kan verschillende uitkomsten krijgen. Wat essentieel is dat zijn partij, de NV-A, bezig is een klimaat van verwarring te scheppen waardoor, en niet alleen in Vlaanderen, het meest agressieve kapitalistische beleid gevoerd kan worden. De uitspraken van de baas van supermarktketen Mestdagh in een Waalse krant spreken boekdelen: 'ik geef de voorkeur aan een akkoord dat de Franstaligen benadeelt boven de huidige impasse. Dat zou de Walen tenminste dwingen in beweging te komen en taboes zoals die op de handhaving en de hoogte van werkeloosheidsuitkeringen en zwart werk te doorbreken.' De koninklijke bemoeienis met de politiek is een ander gevaar.
Bekeerd tot het neoliberalisme denkt de sociaal-democratie slechts nog aan machtsbehoud. In deze situatie maken de vakbonden een grote fout door passief de formatie van een regering af te wachten en zich te beperken tot het overhandigen van hun voorstellen. In de huidige chaos en geconfronteerd met het risico van shock therapie is deze routineuze opstelling volledig ongepast. Men moet organiseren om in beweging te komen en te strijden voor openheid over wie verantwoordelijk is voor de schuld. 'De markt is meedogenloos' verkondigde zakenman en miljardair Albert Frère. Dat is ze inderdaad – want 'de markt' is niks anders dan een alliantie van bazen als Albert Frère die watertanden van het idee om de publieke sector af te breken en nog minder belasting en sociale lasten te betalen.
Geconfronteerd met deze meedogenloze bloedzuigers, heeft de arbeidersbeweging geen andere keuze dan de koppigste weerstand voor te bereiden.