Hoe komt het dat een jongen van dertien lid wordt van de SP?
Ik kreeg een folder in de bus van de SP over het 'Handvest 2000', het toenmalige programma van de partij. Dat sprak me enorm aan. Gemeenteraadsleden die hun vergoeding afdragen aan de partij. De ideeën over het socialiseren en democratiseren van de economie. Ik had daar nog nooit van gehoord en het was wat mij betreft meteen prijs: ik werd lid. Eerst 'steunend' lid. Je moet je daar niet al te veel bij voorstellen. Vergelijk het maar met het lidmaatschap van bijvoorbeeld Greenpeace. Maar toen een paar jaar later in Breda een SP afdeling werd opgericht, ben ik me meer gaan verdiepen en steeds actiever geworden.

Is de SP in jouw beleving een 'jongerenpartij'?

Nu is dat iets meer het geval dan vroeger. De SP had ook toen een jongerenorganisatie, maar dat wilde niet echt vlotten. Meer dan zo'n 100 leden waren er nooit actief. De filosofie van de partij is toch vooral dat jongeren volwaardig moeten meedoen in de partij. Een deel van de jongeren wil dat ook, die hebben niet echt behoefte aan een aparte jongerenorganisatie. Aan de andere kant is het in de SP altijd moeilijk geweest om jongeren een apart platform te bieden om met leeftijdgenoten aan de slag te gaan.

Is ROOD, de jongerenorganisatie van de SP niet gewoon te 'braaf' is en te veel onder controle van de partij?
Zeker, dat is één kant van het verhaal. Dat zit min of meer ingebakken in het beleid en de structuur. Zo moet bijvoorbeeld de partijraad de voordracht voor de voorzitter van de jongerenorganisatie goedkeuren. De andere kant is dat de SP te weinig aandacht besteed aan die zaken waar veel jongeren op actief zijn. De studentenbeweging, de anti-globaliseringsbeweging. De SP doet daar wel wat mee, maar van een partij van 35.000 leden zou je mogen verwachten dat er meer een speerpunt van gemaakt wordt.
Veel afdelingen zijn vooral bezig met lokale items. Bovendien is de SP soms wat angstig om actief bezig te zijn met bewegingen en verbanden waar ook andere linkse partijen en stromingen in actief zijn.

Je bent naast je reguliere activiteiten voor de SP ook lid van 'Offensief', een groep van marxisten in de SP.
Ik kwam de mensen van Offensief voor het eerst tegen in 1999, in de discussie over het nieuwe programma van de SP, 'Heel de Mens'. De kritiek van Offensief op dat programma deelde ik. Het probleem met 'Heel de Mens' is dat het allemaal een stuk vager is dan het programma daarvoor. Daar stond expliciet in dat er gemeenschapscontrole dient te zijn over de economie, dat de economie gedemocratiseerd moet worden, dat er gratis onderwijs en gezondheidszorg moet zijn. 'Heel de Mens' is over al dat soort uitgangspunten veel minder duidelijk. Dat is een bewuste keuze om de groep mensen die de SP aantrekt breder te maken. Het betekent dat je nu het programma van de SP naar links kunt uitleggen, maar iemand die er een puur sociaal-democratische visie op nahoudt kan dat bevestigd zien in hetzelfde programma. Het gevolg is dat er minder aandacht is voor de achterliggende idealen en verdieping. Als je vroeger een actie voerde tegen, bij wijze van spreken, lekkende dakpannen, dan probeerde je vervolgens om met die mensen een stap verder te zetten. Van het bijzondere naar het algemene, met als doel mensen winnen voor socialistische ideeën. Dat gebeurt nu veel minder.
Veel nieuwe leden krijgen nauwelijks nog te maken met een begrip als 'socialisme' en wat dat zou kunnen betekenen. Nieuwe gemeenteraadsfracties nemen vanuit dat gebrek soms standpunten in die puur 'sociaal-democratisch' zijn.
Natuurlijk is het beginselprogramma niet meer dan een stuk papier, maar het heeft wel effect. Het laatste verkiezingsprogramma van de partij probeert binnen de marges van het CPB te blijven. Wat kun je in vier jaar bereiken binnen de marges van het huidige kapitalistische systeem?

Jullie proberen op te komen voor een linkser programma voor de SP. Je hoort maar weinig van discussies en meningsverschillen binnen de partij. Zijn die er niet of is het een kwestie van de gelederen naar buiten toe gesloten houden?
Er is wel zoiets als een linkse stroming, die breder is dan Offensief alleen. Maar er is ook sprake van een grote loyaliteit aan de partij. Het gaat goed met de SP. Toch denk ik dat de komende tijd de vraag aan de orde zal zijn waar we naar toe willen. Een tweede PvdA? Of een partij die kiest voor een echt socialistisch programma.
Discussies in de SP verlopen vrij hiërarchisch. Horizontale discussies, tussen verschillende afdelingen bijvoorbeeld, bestaan niet. Er is geen traditie van stromingen of tendensen. Maar aan de andere kant is er volop ruimte om een 'linkser' geluid te laten horen.

Uitgangspunt van Offensief is dat de SP opgebouwd moet worden als dé nieuwe arbeiderspartij. Maar is de werkelijkheid niet wat ingewikkelder? Moeten we niet uitgaan van een veel meer heterogene toekomst van links, waarbij verschillende stromingen ook de verschillende posities binnen de arbeidersklasse weerspiegelen?
Het idee in een eerdere Grenzeloos van een samengaan van GroenLinks en de SP zie ik niet zitten. Die optelsom zou geen meerwaarde opleveren, maar zou het eerder moeilijker maken voor linkse mensen in de SP. Ik zie GroenLinks ook niet zozeer als een arbeiderspartij. De achterban van GroenLinks bestaat vooral uit progressieve intellectuelen.
De PvdA is zover opgeschoven naar het politieke midden dat ze geen echte rol meer voor links zal kunnen spelen. De SP daarentegen groeit door en zeker als de PvdA gaat regeren zie ik mogelijkheden om de basis van de SP in de arbeidersklasse groter te maken.

Zijn die 'progressieve intellectuelen' van Groen Links niet gewoon een onderdeel van de moderne arbeidersklasse?
Zeker, arbeiders hebben tegenwoordig niet allemaal een blauwe overal aan. Maar toch kies ik ervoor om daar de prioriteit te leggen. Wellicht zijn die mensen minder politiek bewust, maar het potentieel is groter. Een voorbeeld is een huuractie in de oude wijken in Breda. Dan blijkt dat mensen heel strijdbaar kunnen zijn. Het kantoor van de woningbouwvereniging bezetten, de straat barricaderen.

NAC
De SP in Breda heeft behoorlijk aan de weg getimmerd op voetbalgebied. Kun je uitleggen hoe dat ging?
Vorig jaar juni kwam NAC in grote financiële problemen Zonder bijdrage vanuit de gemeente zou het afgelopen zijn. Hoe moet je daar mee omgaan als socialist? Aan de ene kant moet een particuliere onderneming zijn eigen broek maar ophouden. We gaan geen miljonairs subsidiëren! Aan de andere kant is NAC een voetbalclub die supporters een bron van vermaak biedt. Probleem is dat clubs steeds verder af zijn komen te staan van hun supporters, ze worden commerciëler, richten zich op zakenmensen.
Wij stelden de vraag: wordt het niet eens tijd om de voetbalclub terug te geven aan de supporters? We brachten het idee in om de club te laten besturen door een verband van supporters en gemeenschap. Dat viel heel goed bij supporters. In de raad hebben we toen een motie ingediend die stelde dat bij de sanering gekeken moest worden hoe supporters meer zeggenschap zouden kunnen krijgen. Dat is aangenomen. Met als gevolg dat één van de vier bestuurders nu direct gekozen wordt door supporters.
Uiteindelijk hebben we gestemd tegen het 'reddingsvoorstel' van de gemeente. Het uitgangspunt daarvan was te veel: 'de gemeenschap betaalt wel'. Maar we hebben ook op dit moeilijke punt veel meer kunnen doen dan alleen maar een mooi principieel standpunt innemen.